“
ج : سؤالهایسئوالاتی که سعی شده است در این تحقیق مورد بررسی قرار بگیرند، عبارتند از اینکه:
۱- آیا جنین از اهلیت کامل برخوردار است؟ یا از قسمتی از آن و همچنین در صورت زنده متولد نشدن چه آثاری بر اهلیت او بار میگردد؟
فرضیه ۱: برای اینکه انسان اهلیت تصرف (اجرای حق) داشته باشد،باید بالغ و عاقل و رشید باشد.پس اگر جنین زنده متولد شود از حقوق مدنی متمتع میگردد.
۲- نسبت جنین در اشکال مختلف به چه صورت است؟ و آیا طبق ماده ۱۱۶۷ قانون مدنی باید جنین به وجود آمده از زنا را فاقد نسب دانست؟ و یا اینکه می توان جهت حمایت از او راه حل قانونی مناسبی یافت؟
فرضیه ۲: نباید طفلی را که در نتیجه ارتباط نامشروع به وجود آمده از حقوق مسلم و طبیعی محروم کرد و او را بی هویت در جامعه رها نمود. حتی فرد به وجود آمده از زنا تنها تبعاتی که میتواند داشته باشد این است که فرد به وجود آمده از زنا از ارث محروم است،ولی از حقوق دیگر مانند حق بهره مندی از نفقه و حضانت و سایر حقوق محروم نمی گردد.
۳- آیا جنین قابلیت برخورداری از حقوق مدنی را دارد؟ در خصوص مسائل مالی قابلیت مالک شدن را دارد؟ اصولاً نحوه مالک شدن او به چه صورت است؟ همچنین در زمینه حقوق غیر مالی،جنین از چه حقوقی و چگونه میتواند بهرهمند گردد؟
فرضیه۳ : جنین محجور و فاقد اهلیت تصرف میباشد و اجرای حقوق او توسط نماینده قانونی یا قضایی وی صورت میگیرد. تمتع جنین معلق بر زنده متولد شدن میباشد؛ یعنی با زنده متولد شدن جنین نتیجه میگیریم که جنین از ابتدای دارای اهلیت تمتع بوده است. حقوق غیرمالی جنین به حق حیات، سقط جنین، بهداشت روانی، حضانت و اداره امور جنین تقسیم بندی می شود.
د : پیشینه تحقیق
در کتب متعدد از جمله قانون مدنی و رسالات فقهای شیعه اشارات جزئی به حقوق مدنی جنین شده که با توجه به مفهوم ملاک آن ها می توان راجع به جنین که انسانی است که هنوز وارد حیات دنیوی و تنفس نگردیده رجحان داد و تفسیر نمود.
پیرامون حقوق کیفری جنین پایان نامه نگارش گردیده است ولی پیرامون حقوق مدنی خیر .
در مورد تحقیق حاضر نظرات اساتید و دانشمندان علم پزشکی بسیار متعدد است و هم چنین پیرامون حقوق جنین نظرات اساتید علم حقوق در کتابهای آن ها درمباحث متعدد حقوق جنین به چشم میخورد.در قوانین متعدد کشورها نیز نظرات متعدد از اساتید علم حقوق اراده گردیده که دربعضی موارد مغایر با قوانین کشور ماست و جای بررسی حقوقی و کنکاش دارد.
مقالات و پایان نامه های متعدد نه به صورت تخصصی در مورد موضوع پایان نامه بلکه مثلاً در مورد شبیه سازی مورد توجه اساتید رشتههای مختلف قرار گرفته و نظرات خود را در قالب مقاله و پایان نامه اراده نموده اند که در تحقیق حاضر به آن ها اشاره شده است.
در کتابهای متعدد من جمله رساله های مراجع و کتب قوانین داخلی و قوانین خارجی نظراتی به صورت پراکنده اشاره شده و به صورت کامل و در قالب کتاب مدونی ارائه نشده است.
ه : نوع و روش تحقیق
جهت پاسخ دادن به سوالات فوق با وجود مشکلات مختلف از قبیل نبودن منابع کافی قابل استفاده و
نداشتن قانونی خاص و روشن و بدون ابهام و در دسترس با بررسی کتب مرتبط با موضوع پایان نامه به روش کتابخانه ای و با در نظر گرفتن سوالات و بررسی مفهوم هر موضوع جهت شناخت کلیه حقوقی که میتوان برای جنین در نظر گرفت اقدام به بررسی قوانین به صورت تطبیقی شده است.
و : مشکلات تحقیق
مشکلات مختلف از قبیل نبودن منابع کافی و در دسترس ونداشتن قانون خاص پیرامون موضوع تحقیق وعدم دسترسی آسان به منابع مرتبط باعث گردید تا تحقیقات کامل و جامعی پیرامون موضوع تحقیق انجام پذیرد وحتی به کتابخانههای متعدد مراجعه و سعی فراوان در جمع آوری اطلاعات مربوط به تحقیق و دستیابی به منابع مورد بحث گردیده است.از طرفی بعلت نبودن ترجمه منابع خارجی به زبان فارسی راهی جز ترجمه قوانین مرتبط خارجی نبود و این امر هم مستلزم هزینه و هم وقت فراوان گردید و در کل تلاش فراوان جهت دستیابی به نتیجه مطلوب گردیده است.
ز : ساختار پایان نامه
این پایان نامه در سه بخش تدوین شده است.بخش اول شامل دو فصل میباشد، در فصل اول جهت شناخت و درک بهتر موضوعات به تعریف جنین از لحاظ لغوی و پزشکی و فقهی پرداخته شده است. در فصل دوم برای شناخت حقوقی جنین مسائلی همچون اهلیت مورد بررسی قرار گرفته است. جهت مشخص شدن اینکه چه شخص و اشخاصی مکلف به حمایت و نگهداری از جنین هستند، نسب در دو گفتار تحت عنوان نسب مشروع و نسب نامشروع مورد بررسی قرار گرفته و سعی شده است در خصوص زنازادگی که قانون نسب را مردود دانسته است برای حمایت از جنین راه حلی قانونی پیشنهاد گردد.
همان طور که میدانیم حقوق مدنی یکی از پر اهمیتترین مباحث در زندگی اجتماعی است.
بنابرین بخش دوم به نحوه برخورداری جنین از حقوق مدنی اختصاص یافته، که این بخش نیز در دو فصل تحت عنوان حقوق مالی و حقوق غیر مالی تدوین یافته است. در فصل مربوط به حقوق مالی قابلیت جنین برای مالک شدن مورد تحقیق قرار گرفته، که سعی شده است عناوین مختلف مالکیت جهت بهره مندی جنین از اعیان و منافع مورد بررسی قرار گیرد.
از آنجا که حقوق غیر مالی نیز دارای ارزش خاصی است و در بسیاری از موارد اهمیت بیشتری از حقوق مالی دارد، فصل دوم به حق حیات، بهداشت روانی و حضانت اختصاص یافته است. یکی از مهمترین مباحث این فصل حق حیات جنین است، که با بررسی آن و استثنائات و اولویتها به مسئله سقط جنین و موارد اباحه و جواز و سقط قانونی اشاره شده است.
امروزه یکی از راه های درمان ناباروری زوجین تلقیح مصنوعی میباشد ، که ممکن است از طریق اهدای تخمک ، اسپرم و یا جنین صورت پذیرد . در هر موردکه جنین به غیر از راه های طبیعی به وجود میآید. بنابرین جهت مشخص شدن حقوق چنین جنین هایی و بررسی مسائلی همچون حضانت ،نسب و نحوه وراثت آن ها بخش سوم در دو فصل تدوین شد، که فصل اول به این امر اختصاص یافته است . یکی از مسائل روز جوامع بشری پیدایش تکنولوژی نوین شبیه سازی است که با سرعت در حال پیشرفت بوده و با وجود مخالفت ادیان و دولتها احتمال پیدایش جنین یا انسانهایی با این روش وجود دارد. بنابرین فصل دوم به شبیه سازی اختصاص یافته است که با بررسی روش های مختلف آن سعی شده است راه کارهای حقوقی قابل قبولی جهت حمایت از چنین جنین هایی ارائه گردد.
بخش اول:
شناخت جنین:
“