۵- اولویت نیازمندی­های مدیریت دانش در بیمارستان شهید بهشتی شیراز به چه صورت است؟ ۶- اولویت راه‌ حل ‌های مدیریت دانش در بیمارستان شهید بهشتی شیراز به چه صورت است؟ ۱-۵- قلمرو تحقیق با توجه به موضوع تحقیق که عبارت است از اولویت‌بندی راه‌ حل ‌های مدیریت دانش با رویکرد گسترش عملکرد کیفیت(QFD)[15] فازی در بیمارستان شهید بهشتی شیراز، لذا قلمرو مکانی تحقیق، بخش اورژانس بیمارستان شهید بهشتی شیراز با ۱۴ پزشک عمومی و ۱۶ پزشک متخصص می­باشد. قلمرو زمانی این پژوهش، سال ۱۳۹۳ است و قلمرو موضوعی پژوهش، مباحث مرتبط با مدیریت دانش می­باشد. ۱-۶- روش تحقیق با توجه به اینکه تحقیق حاضر در بخش اورژانس بیمارستان شهید بهشتی شیراز انجام شده است، نوع تحقیق بر اساس هدف، کاربردی می‌باشد و بر اساس چگونگی به‌دست آوردن داده‌های مورد نیاز، از نوع توصیفی و از شاخه­ پیمایشی(تحلیلی) محسوب می‌شود. علاوه بر این، پژوهش حاضر از آن نظر که به بررسی داده ­ها در برهه­ای از زمان می ­پردازد، مقطعی است. در این پژوهش به­منظور جمع­آوری داده ­ها از ابزار پرسشنامه استفاده گردیده است که روایی پرسشنامه به تأیید خبرگان در این زمینه می‌رسد و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ تعیین می‌گردد. جامعه‌ی آماری این پژوهش پزشکان بخش اورژانس بیمارستان شهید بهشتی شیراز است. در این پژوهش ابتدا با بهره گرفتن از تکنیک [۱۶]TOPSISفازی به تعیین وزن نیازمندی‌ها و راه‌ حل ‌های مدیریت دانش پرداخته می­ شود. بعد از این مرحله با به­ کارگیری تکنیک گسترش عملکرد کیفیت فازی به تشکیل ماتریس روابط فازی QFD پرداخته می­ شود و در نهایت راه­ حل­های مدیریت دانش با بهره گرفتن از تکنیکSAW[17]اولویت­ بندی می­گردد. ۱-۷- تعریف کلمات کلیدی مدیریت دانش: مدیریت دانش عبارت است از یک استراتژی آگاهانه در فراهم‌آوری دانش صحیح برای افراد مناسب در زمان مناسب وکمک به افراد در تسهیم و نیز به‌کار بستن دانش مربوطه با بهره گرفتن از روش‌هایی که منجر به ارتقای عملکرد سازمانی می‌شوند( اودل و گریسون[۱۸]، ۱۹۹۸). منطق فازی[۱۹]: منطق فازی ابزاری توانمند برای مسائل مربوط به سیستم­های پیچیده­ای که درک آن­ها مشکل و یا مسائلی که وابسته به استدلال تصمیم ­گیری و استنباط بشری می­باشند، به­شمار می ­آید(کوره­پزان دزفولی، ۱۳۸۷). منطق فازی فناوری جدیدی است که شیوه­ هایی را که برای طراحی و مدل­سازی، نیازمند یک سیستم ریاضیاتی پیچیده و پیشرفته است را با بهره گرفتن از مقادیر زبانی و دانش فرد خبره جایگزین می­سازد(قنبری و موسوی، ۱۳۹۰). QFD: گسترش عملکرد کیفیت، به حوزه‌ی ‌مدیریت کیفیت جامع تعلق دارد که یک راهکار ساخت‌یافته و خطی را برای تبدیل نیازهای مشتری به ویژگی‌های محصول جدید ارائه می‌دهد(بتچاریا و همکاران[۲۰]، ۲۰۱۰). QFD برای توسعه دادن بهتر محصولات و خدماتی که به نیازهای مشتری پاسخگو هستند، مورد استفاده قرار می‌گیرد و یک تابع متقابل را برای شناسایی نیازهای مشتری و برگردان آن‌ ها به ساختارهای طراحی، برای طراحی محصولات جدید یا بهبودیافته به­کار می‌گیرد. QFD سطح کیفیتی بالا از انتظارات مشتری را در سراسر مراحل طراحی محصول برآورده می‌کند(ابراهیمی، ۱۳۸۱). TOPSIS: تاپسیس یکی از روش­های تصمیم ­گیری چند­شاخصه است کهm گزینه را با توجه به nمعیار، رتبه ­بندی می­ کند. مبنای این روش، انتخاب گزینه­ای است که کم­ترین فاصله را از جواب ایده­آل مطلوب و بیش­ترین فاصله را از جواب ایده­­­آل نامطلوب دارد(لی و ریوس[۲۱]، ۱۹۹۹). ۱-۸- فصل­‌بندی تحقیق در این فصل با عنوان کلیات تحقیق، پس از تعریف مسأله­ موجود، اهداف و ضرورت­های انجام تحقیق ارائه شده و در ادامه سؤالات تحقیق، قلمرو و روش تحقیق تعیین ‌گردید. فصل دوم مروری بر ادبیات تحقیق است. این فصل به بررسی تعاریف، اهداف، الزامات، ضرورت­ها و … دانش و مدیریت دانش و هم­چنین به معرفی تکنیک­های به­کار رفته در این پژوهش و در نهایت مطالعات داخلی و خارجی و مهمترین یافته­ ها از مرور پژوهشهای پیشین پرداخته است. در فصل سوم بعد از بررسی مراحل اجرای تحقیق، روش انجام تحقیق بررسی گردید و سپس به بررسی سؤالات تحقیق، قلمرو زمانی و مکانی تحقیق، روایی و پایایی تحقیق، ابزارهای مورد استفاده در گردآوری اطلاعات و جامعه­ آماری پرداخته شد.. نتایج حاصل از اولویت­ بندی راه­ حل­های مدیریت دانش با بهره گرفتن از تکنیک­های TOPSIS فازی، QFD فازی و SAW نیز در فصل چهارم آورده شده است. در نهایت نیز، نتیجه‌گیری و پیشنهادات، فصل پنجم تحقیق را به خود اختصاص می‌دهد. فصل دوم ادبیات تحقیق و مبانی نظری ۲-۱- مقدمه بررسی تاریخچه، مفاهیم، تعاریف و به­ طور کلی مبانی نظری یک مفهوم، پیش‌نیاز شناخت و پیاده‌سازی آن مفهوم است. بر این اساس، در فصل حاضر با هدف شناسایی مفاهیم مورد استفاده در این پژوهش، ابتدا به بررسی مفاهیم داده، اطلاعات، دانش و خرد پرداخته می‌شود. سپس تعاریف دانش از دیدگاه محققان مختلف بررسی می‌گردد و مروری بر انواع دانش، خصوصیات و ویژگی‌های دانش و اهمیت آن می‌شود. سپس به بررسی تعاریف مدیریت دانش، مزایا، اهداف، ویژگی‌ها، دلایل به ­وجود آمدن مدیریت دانش، تاریخچه‌ دانش و مدیریت آن و … در جامعه‌ی کنونی پرداخته می‌شود. در ادامه مروری بر تکنیک‌های مورد استفاده در تحلیل داده‌ها‌ی این پژوهش می‌گردد. مطالعات انجام شده در زمینه‌ی مدیریت دانش در دو قسمت مطالعات داخلی و خارجی و مهم­ترین یافته­ ها از مرور پژوهش­های پیشین نیز بخش نهایی این فصل را تشکیل می‌دهد. ۲-۲- دانش اساسی‌ترین مشخصه‌ی سازمان‌های هوشمند در قرن ۲۱ ، تأکید بر دانش و اطلاعات است. دانش ابزار قدرتمندی است که می‌تواند تغییرات را در جهان به ­وجود آورده و نوآوری‌ها را ممکن سازد(محمدی فاتح و همکاران، ۱۳۸۷). امروزه، دانش به‌عنوان مهم‌ترین سرمایه و عامل اصلی مزیت رقابتی پایدار سازمان‌ها به‌شمار می‌رود. این سرمایه برخلاف سایر سرمایه‌های سازمان که درصورت مصرف از ارزش آن کاسته می‌شود، در اثر استفاده باارزش‌تر می‌گردد(تیوانا[۲۲]، ۲۰۰۰). سازمان‌ها با تکیه بر دانش برتر امکان اتخاذ تصمیم‌های معقول‌تر در موضوع‌های مهم و بهبود عملکردهای مبتنی بر دانش را می‌یابند(پروبست و روب[۲۳]، ۲۰۰۰). ۲-۲-۱- داده، اطلاعات، دانش و خرد در بحث مدیریت دانش و کاربرد آن در سازمان­ها اغلب با مفاهیم وابسته‌ای مواجه هستیم که در زیر به شرح مختصر هر یک از آن‌ ها می‌پردازیم. داده عبارت از حرف یا علامتی است که به­خودی خود معنا ندارد. هرگاه داده‌ها پردازش شده و درون یک متن با ساختار مدون قرار بگیرند، به‌گونه‌ای که مبین معنا باشند در آن صورت به اطلاعات تبدیل می‌شوند. مرحله‌ی بعدی درک و فهمیدن است که در این مرحله می‌توان معنای اطلاعات را در ساختار فکری خود جای داد و آن را دریافت. در واقع، برای آن‌که اطلاعات دریافته شود، نیاز به یک زمینه است تا اطلاعات مفهوم باشد. درک کردن مرحله‌ی بین اطلاعات و دانش است. نباید اصطلاح دانستن را با اصطلاح دانش یکسان پنداشت؛ زیرا دانش، اغلب برای اشاره به حقیقتی پذیرفته شده و فاقد بعد زمان به کار می‌رود و ممکن است صرفاً به جذب انفعالی اطلاعات اشاره داشته باشد،(رویدادی که اغلب در برنامه‌های آموزشی رسمی مشهود است) در حالی که با بهره گرفتن از اصطلاح دانستن، دانش را به‌عنوان ساختی اجتماعی مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهیم(جعفری مقدم، ۱۳۸۱). اطلاعات شامل داده‌های منظم برای هدفی معین است در حالی که دانش فراتر از آن است و می‌تواند اندیشه باشد، مانند کاربرد اطلاعات برای نیل به یک هدف. داده‌ها پس از تحلیل و طبقه‌بندی مورد تعبیر و تفسیر قرار می‌گیرند و تبدیل به اطلاعات می‌شوند(سنگ و همکاران[۲۴]، ۲۰۰۲). دانش، مجموعه باورها، حقایق، مفاهیم، چشم‌اندازها، قضاوت‌ها، انتظارات و دانستن چراها است و دانش سازمانی، دانشی است که از فرآیندها، سیستم‌ها، محصولات، قوانین و فرهنگ سازمان حاصل می‌شود. ریشه‌ی دانش از اطلاعات و ریشه‌ی اطلاعات از داده است. داده، واقعیت عینی، خام، بی‌معنی و مجزا درباره رویدادها و اطلاعات و پیامی که معمولاً در شکل سند یا یک ارتباط، قابل مشاهده یا قابل شنیدن است، تعریف می‌شود. اما دانش، اطلاعات معنی‌داری است که اساساً با فعالیت‌های انسان در ارتباط است و از درک اینکه بدانیم چه چیزی، چگونه و چرا، به‌دست می‌آید، نشأت می‌گیرد(زاک[۲۵]، ۱۹۹۹؛ کوین و روبو[۲۶]، ۱۹۸۳). به‌طور خلاصه، داده، اطلاعات، دانش و خرد چهار مرحله‌ی زنجیره‌ی اطلاعات هستند. داده‌ها به‌ خودی خود عاری از مفهوم‌اند و شامل مشاهدات، حقایق یا اعدادی هستند که اطلاعاتی مجزا را ارائه می‌دهند. وقتی که داده‌ها به­منظور خاصی سازماندهی شده و در یک متن قرار می‌گیرند تبدیل به اطلاعات می‌شوند. زمانی که اطلاعات برای آشکار ساختن الگوهای غیرمعمول یا گرایش‌های نهان مورد تحلیل قرار می‌گیرند به دانش تبدیل می‌شوند و هنگامی‌که دانش برای تصمیم‌گیری در موقعیت‌های واقعی زندگی به­کارگرفته می‌شود تبدیل به معرفت(خرد) می‌گردد(گاندی[۲۷]، ۲۰۰۴). ۲-۲-۲- تعاریف دانش اولین تعریف از دانش توسط پلاتو[۲۸] در سال ۱۹۵۳ ارائه شده‌ است. وی دانش را اعتقادات واقعی توجیه شده تعریف کرده ‌است(کاکبادسه و همکاران[۲۹]، ۲۰۰۳). پس از آن تعاریف متعددی وارد ادبیات مدیریت شده که به­عنوان نمونه به چند مورد از این تعاریف در جدول(۲-۱) اشاره شده است. جدول ۲-۱: تعاریف دانش منبع: یافته­های محقق ردیف تعاریف نویسندگان ۱ دانش، توانایی واکنش نشان دادن به موقعیت‌های واقعی و انجام دادن کارها به جای صحبت کردن درباره‌ی آن‌ ها است. نوناکا و تیس[۳۰]، ۲۰۰۱ ۲ دانش عبارت است از درک، آگاهی یا شناختی که در طول زمان از طریق مطالعه، تحقیق، مشاهده و تجربه به­دست می ­آید.