۰۵/۰± ۵۵/۷
c۴۲/۰± ۴۶/۱۲
ab۱۲/۰± ۳۳/۲۸
ab۱۸
به همراه نتایج آزمون حداقل تفاوت معنی دار در سطح ۹۵%
) : عدم ردیابی Not Detected(ND** (حروف متفاوت بیانگر تفاوت معنی دار هستند).
بر طبق آزمون واریانس یکطرفه، میانگین غلظت شاخصهای شیمیایی کیفیت بجز مقادیر pH تا روز ششم نگهداری اختلاف معنیداری را نشان ندادند، ولی از روز نهم نگهداری افزایش شدیدی در مقادیر غلظت هیستامین و تریمتیلآمین مشاهده شد که این روند تا پایان دوره نگهداری ادامه داشت، هر چند که غلظت هیستامین از روز پانزدهم در مقایسه با روز دوازدهم کاهش شدیدی را نشان داد که این کاهش در روز هیجدهم نیز در نمونهها مشاهده گردید ولی غلظت آنها بین اولین روز نگهداری و آخرین روز نگهداری اختلاف معنیداری را نشان داد (۰۵/۰ p<).
هیستامین در روز اول نگهداری (روز صفر) در نمونهها یافت نشد و از روز سوم قابل ردیابی بود، که میانگین غلظت آن در روز سوم نگهداری۰۰/۰ ±۱۵/۰ و در آخرین روز نگهداری (روز هجدهم) ۱۲/۰ ±۳۳/۲۸ محاسبه شد. بیشترین میزان غلظت هیستامین، در روز دوازدهم نگهداری با متوسط غلظت ۳۹/۰ ±۳۷/۷۰ بدست آمد و سپس یک روند کاهشی را نشان داد (شکل۳-۳).
آزمون آماری حاصل از تجزیه واریانس یک طرفه نمونهها نشان داد که بین میانگین غلظت هیستامین در اولین روز (صفر) و آخرین روز نگهداری (هجدهم) افزایش معنیداری وجود دارد (۰۵/۰ p<). در روزهای صفر، ۳ و ۶ نگهداری در نمونهها از نظر غلظت هیستامین اختلاف معنیداری مشاهده نگردید.
شکل ۳-۳- تغییرات هیستامین در ماهی هامور معمولی نگهداری شده در یخ
میزان تریمتیلآمین در روز صفر نگهداری بسیار ناچیز بود (۰۴/۰± ۹۶ /۰) و با گذشت زمان یک روند افزایشی را نشان داد (شکل۳-۴)، بطوریکه در روز نهم نگهداری شروع به افزایش نمود و این افزایش تا آخرین روز نگهداری معنیدار بود(۰۵/۰ p<). و در آخرین روز نگهداری میانگین غلظت آن ۴۲/۰ ±۴۶/۱۲ بدست آمد. آزمون آماری حاصل از تجزیه واریانس یک طرفه نمونهها نشان داد که بین میانگین غلظت تریمتیلآمین در اولین روز (صفر) و آخرین روز نگهداری (هجدهم) افزایش معنیداری وجود دارد (۰۵/۰ p<). در روزهای صفر، ۳ و ۶ نگهداری در نمونهها از نظر میزان تریمتیلآمین اختلاف معنیداری مشاهده نگردید.
شکل۳-۴- تغییرات تریمتیلآمین در ماهی هامور معمولی نگهداری شده در یخ
مقادیرpH نیز در طی دوره نگهداری در روزهای مختلف روند افزایشی را نشان داد (شکل ۳-۵) ، کمترین میزان pH در نمونهها در روز اول نگهداری( روز صفر) با میانگین ۰۵/۰ ± ۸۵/۵ و بیشترین آن در روز هجدهم با میانگین ۰۵/۰± ۵۵/۷ بدست آمد. آزمون آماری حاصل از تجزیه واریانس یک طرفه نمونهها نشان داد که بین میانگین pH در اولین روز نگهداری (صفر) با تمام روزها اختلاف معنیداری وجود دارد (۰۵/۰ p<). ولی بین روزهای ۱۵ و ۱۸ نگهداری هیچ نوع اختلاف معنیداری مشاهده نگردید، همچنین بین مقادیر pH در روزهای ۳، ۶، ۹ و ۱۲ اختلاف معنیداری وجود نداشت.
شکل ۳-۵- تغییرات pH در ماهی هامور معمولی نگهداری شده در یخ
۳-۲-۲- نتایج شاخصهای میکروبیولوژیکیکنترلکیفیت
در این تحقیق از بین شاخصهای میکروبیولوژیکی، بار باکتریهای سرمادوست و مزوفیل در نمونههای نگهداریشده در یخ مورد بررسی قرار گرفتند که مقادیر بدست آمده از آنها به صورت لگاریتم تعداد کلنیهای شمارش شده به ازاء هر گرم (Log cfu/g ±SE) به همراه نتایج آزمون حداقل تفاوت معنیدار در جدول۳-۲ ارائهگردیدهاند ، و همچنین روند تغییراتشان در طی زمانهای مختلف نگهداری در شکل ۳-۲ آوردهشده است.
جدول ۳-۲- مقادیر تغییرات شاخصهای میکروبیولوژیکی کیفیت در ماهی هامور معمولی Epinephelus coioides در روزهای مختلف نگهداری در یخ
مزوفیل * | سرما دوست * | بار باکتریایی روز |
۰۰/۰± ۰۰/۲ a |
۱۹/۰±۳۷/۱ a |
صفر |
۰۰/۰± ۰۰/۲ a |
۱۵/۰ ± ۱۵/۳ b |
۳ |