حلقه های داخلی و بیرونی این نوع بلبرینگها نسبت به یکدیگر زاویه ای می سازند که امکان تحمل بارهای شعاعی و محوری همزمان را توسط آنها فراهم می کند. هر قدر زاویه تماس بلبرینگ بزرگتر باشد، قدرت تحمل بار محوری آن بیشتر می شود.
تولیدات مختلف این بلبرینگ ها عبارتند از: بلبرینگ های تماس زاویه ای یک ردیفه[۱۱] دو ردیفه[۱۲] و بلبرینگ های با چهار نقطه تماس[۱۳].
در رولبرینگ های سوزنی، غلتک ها به شکل استوانه بوده، ولی قطر آنها به نسبت طولشان کوچک است که علیرغم این ویژگی از قدرت تحمل بار بالایی برخوردار بوده و در مصارفی که فضای موجود کوچک باشد مناسب هستند. عدم تماس انتهای غلتک ها با لبه های بیرینگ موجب اجتناب از تمرکز تنش در گوشه ها می شود. این نوع رولبرینگ ها در انواع مختلف: با پوسته کشیده شده[۱۴] که می توانند به صورتهای ته باز[۱۵] و ته بسته[۱۶] باشند و نیز رولبرینگ های سوزنی با حلقه داخلی یا بدون آن تولید شوند. چند نمونه پر مصرف این نوع رولبرینگ ها بدین ترتیب مورد بررسی قرار می گیرند:
رولبرینگ های سوزنی با پوسته کشیده شده
همانگونه که از نام آن پیداست، حلقه بیرونی آنها نازک بوده و کشش عمیق شده است. ضخامت آنها کم و قدرت تحمل بار زیادی دارند و باید با انطبلق تداخلی نصب شوند. در انواع ته باز و ته بسته(جهت نصب در انتهای شافت) تولیدمی شوند و حلقه داخلی بطور یکپارچه ندارند، ولی برای اکثر شماره ها حلقه داخلی بصورت مجزا نیز تولید می شود. فضای خالی زیاد داخل آنها برای روانکاری امکان طولانی کردن فواصل رونکاری را فراهم کرده است. اکثریت آنها بصورت یک ردیفه بوده، ولی بعضی از اندازه های آن بصورت دو ردیفه نیز موجود است. بیشتر آنها سوراخ مخصوص روانکاری نیز دارند.(پسوند AS1). رولبرینگ های سوزنی با کاسه نمد لاستیکی نیز تولید می شوند که جنس آن از لاستیک مصنوعی یا پلی اورتان است و در دمای -۲۰°C الی +۱۰۰°C کارکرد دارند. ناهمراستایی زاویه ای به علت طراحی خاص آنها تا حدودی امکان پذیر است. از آنجائیکه سنجش دقت ابعاد رولبرینگهای سوزنی قبل از نصب در داخل محفظه و بر روی شافت امکان پذیر نیست از یک اندازه گیر با جداره ضخیم استفاده می شود. جدول اندازه های این حلقه، مناسب برای هر قطر داخلی رولبرینگ سوزنی Fw است.رولبرینگ را در داخل حلقه مزبور جا زده و سپس با بهره گرفتن از درون اندازه گیر مقدار انحراف از اندازه اسمی قطر داخلی رولبرینگ سنجیده می شود. محدوده مجاز این انحراف نیز در جدول آورده شده است، لذا در مواردی که از دو رولبرینگ در کنار هم استفاده شود، اگر بخواهیم توزیع بار یکسان روی آنها داشتع باشیم، مقدار انحراف از اندازه اسمی قطر داخلی هر دوی آنها باید یکسان باشد. اکثریت این نوع رولبرینگ ها با پنجره ساچمه های فولادی نازک یا معمولی تولید می شود و در موارد ویژه نوع فیبری آنها نیز ممکن است موجود باشد. بعلت نازک بودن دیواره این نوع رولبرینگ ها، دقت ابعادی سوراخ محفظه از اهمیت خاصی برخوردار است. رولبرینگ به انطباق تداخلی لازم خواهد رسید. محل قرار گرفتن بیرینگ بر روی شافت نیز باید با دقت ماشینکاری شود.
این رولبرینگها دارای دو ردیف غلتک در یک شیار مشترک منحنی الشکل در حلقه بیرونی هستند و دو شیار در حلقه درونی آنها نسبت به محور بیرینگ زاویه می سازند. بیرینگ خاصیت خود تنظیمی داشته، در نتیجه نسبت به ناهمراستایی شافت حساس نیست و علاوه بر تحمل بار شعاعی، بار محوری را نیز از دو طرف متحمل می شود. غلتک های آن بلند، قطور و متقارن و به تعداد زیاد هستند که این خصوصیات موجب قابلیت تحمل فوق العاده زیاد این نوع بیرینگها در برابر نیروها می باشند. سوراخ داخلی آنها در دو نوع استوانه ای و مخروطی با شیب ۱:۳۰(پسوند K30) و شیب ۱:۱۲ (پسوند K) تولید می شود. برای نصب رولبرینگ با سوراخ داخل مخروطی بوشهای کششی و تبدیلی نیز تولید می شود.
این بیرینگ دارای شیار غلتک مخروطی در حلقه بالایی و پایینی بوده و جزء غلتشی نیز در آنها به شکل مخروطی می باشند. این نوع طراحی، بیرینگ را برای تحمل بارهای مرکب(شعاعی و محوری) مناسب ساخته است. قدرت تحمل بار محوری به زاویه شیار حلقه بیرونی (a) بستگی دارد. رولبرینگ های مخروطی قابلیت تفکیک شدن داشته، حلقه داخلی به همراه قفسه و غلتک ها یک جز و حلقه بیرونی جزء دوم را تشکیل می دهد. در انواع مختلف یک ردیفه، دو ردیفه و چهار ردیفه در دو اندازه متریک و اینچی تولید می شوند. نوع مخصوص از این بیرینگها که به TQ معروف است، دارای طراحی مخصوصی در لبه داخلی با غلتک هاست که عمل روانکاری را در آن محل تماس بهینه ساخته و نیز شیار غلتک ها بطور مخصوص جهت توزیع مناسب بار ساخته شده است. کاهش اصطکاک و افزایش قدرت تحمل بار از خصوصیات این نوع طراحی است.
بلبرینگ های کف گرد یک ردیفه[۱۷]
این نوع بیرینگها برای موقعیت دهی محوری شافت و تحمل بار فقط از یک طرف مناسب بوده و تحت هیچ حالتی نباید بار شعاعی به آنها اعمال شود.
بلبرینگ شامل یک واشر شافت[۱۸] با شیار ساچمه، قفسه به همراه ساچمه ها و یک واشر محفظه[۱۹] با شیار ساچمه است. واشر محفظه بنا به نیاز می تواند به صورت تخت و مسطح و یا قوسی شکل ساخته شود که در حالت دوم در صورتیکه از یک واشر نشیمنگاه[۲۰] نیز استفتده شود بیرینگ قادر به تطابق با ناهمراستائیهای اولیه شافت خواهد بود. نظر به اینکه بلبرینگ قابل تفکیک شدن است، نصب آنها ساده است.
در این بیرینگ ها حالت زاویه دار بودن شیار غلتک نسبت به محور آنها را برای تحمل بارهای شعاعی و محوری مناسب می سازد. خصوصیت مهم دیگر آنها قابلیت خود تنظیم بودن است که این امر موجب عدم حساسیت رولبرینگ نسبت به ناهمراستایی شافت است. این رولبرینگ ها تفکیک شدنی بوده واشر شافت به همراه قفسه و غلتک ها یک قسمت و واشر محفظه قسمت دیگر را تشکیل می دهد. غلتک های بشکه ای در این نوع رولبرینگ ها حالت نامتقارن داشته، تعداد زیاد این غلتک ها به همراه طراحی خاص شیار غلتک موجب قدرت فوق العاده بالای آنها در برابر بارهای محوری است ضمن اینکه از سرعت دورانی نسبتاً بالایی نیز برخوردارند. طراحیهای خاصی نیز وجود دارند ( پسوندE ) که قدرت تحمل بار آنها از نوع معمولی نیز بالاتر است. بعضی از سری های این نوع رولبرینگها با قفسه فولادی و اکثریت سریها با قفسه فولادی یا برنجی ماشینکاری شده تولید می گردند که این قفسه ها با یک بوش که در سوراخ واشر شافت تعبیه شده است، جهت قرار گرفتن در وضعیت درست تنظیم می شود. همانگونه که قبلاً گفته شد، رولبرینگ های بشکه ای کف گرد خاصیت خود تنظیمی دارند.
منظور از مجموعه، بلبرینگ ایگرگ همراه با محفظه[۲۱] است. مجموعه ساده و اقتصادی بوده و در صنایع غذایی و بسته بندی کاربرد دارد. بلبرینگ آن در اصل مانند بلبرینگ شیار عمیق است که در دو طرف کاسه نمد سطح حلقه بیرونی آن قوسی شکل استو در ماشین آلات کشاورزی، راهسازی، نساجی، تسمه نقاله، صنایع غذایی و بسته بندی کاربرد دارد. بلبرینگ آن در اصل مانند بلبرینگ شیار عمیق است که در دو طرف کاسه نمد داشته و سطح حلقه بیرونی آن قوسی شکل است. محفظه نیز از جنس چدن یا فولاد بوده و در اشکال مختلف تولید می شود و سوراخ داخل آن یعنی محل نشستن بیرینگ جهت تطابق با آن قوسی شکل است.
مجموعه، ناهمراستائیهای اولیه شافت را می تواند جبران کند، ولی قادر به حرکت در امتداد محوری نیست. لذا در استفاده از این نوع بیرینگها، طول شافت باید کوتاه بوده و در ضمن در زیر محفظه، واشرهای فلزی موجدار گذاشته شود تا بلبرینگ در معرض تنشهای اضافی، ناشی از عوامل مختلف نظیر انبساط حرارتی قرار نگیرد.
خلاصه مشخصات:
محفظه دو تکه است.
برای بلبرینگ های خود تنظیم و رولبرینگ های بشکه ای مناسب هستند.
شافت باید دارای قطری بین ۲۰ الی ۱۶۰ میلیمتر و ۳/۴ الی ۲/۱ ۵ اینچ می باشد.
بیرینگ در آنها مستقیماً یا با بوش تبدیل بر روی شافت نصب می شود.
استفاده از روغن و گریس به عنوان روانکار در آنها امکان پذیر است.وسایل روانکاری های مکرر نیز
فراهم است.
از جنس چدن خاکستری ( سریSNL ) یا چدن خاکستری گرافیک کروی ( سریSsNHD ) هستند.
کاسه نمدهای مصرفی در آنها از انوع زیر می باشند:
دو لبه (پسوند TG ) مارپیچی ( پسوند TS ) V شکل( پسوند TA ) نمدی ( پسوند TC)
برای نصب راحت تر سریهای مشخص شده دارای پیچ قلابدار هستند.
ابعاد آن با استاندارد شماره ISO 113/11-1979 مطابقت می کند.
این محفظه ها طراحی دارند که در آنها انتخاب بیرینگ، روش موقعیت دهی بر روی شافت، انتخاب کاسه نمد و روانکار از انعطاف پذیری زیاد برخوردار است. برای نصب آنها دو سوراخ تعبیه و بر روی آنها مقاطع تی[۲۲] شکل درچهار محل در آورده که می توان با مته سوراخ نموده و با پیچ بر روی جای خود محکم نمود. دو سوراخ دیگر نیز برای پین هایی که به منظور جفت و جور کردن نیمه بالایی و پایینی محفظه تعبیه شده اند وجود دارد.
بیرینگ های مناسب برای این نوع محفظه ها، بلبرینگ های دو ردیفه خود تنظیم و رولبرینگ های بشکه ای هستند. در بسیاری موارد پهنای بیرینگ در داخل محفظه از پهنای سوراخ کمتر است. لذا جهت موقعیت دهی مناسب بیرینگ از حلقه های موقعیت دهنده[۲۳] که با FRB مشخص می شود استفاده می گردد. همانگونه که قبلاً گفته شددر محفظه های مزبور انواع مختلف کاسه نمد کاربرد دارند:
کاسه نمد دو لبه[۲۴]: از جنس پلی اورتان، مقاوم در مقابل سایش، با خاصیت الاستیکی خوب است. این
کاسه نمدها در مواردی که رونکار گریس است، مناسب بوده و حد سرعت دورانی آنها m/s 8 است. محل
قرار کاسه نمد بر روی شافت باید سنگ زنی شده و فضای بین دو لبه با گریس پر شود.
کاسه نمد V شکل: از جنس لاستیک نیتریل هستند. در روانکاری با گریس و روغن می توانند استفاده
شوند و تا m/s12 سرعت دورانی دارند.
کاسه نمدهای نمدی[۲۵]: آب بندی ساده و مطمئنی را برابر گریس ایجاد می کند. سرعت دورانی آنها
به m/s 4 می تواند برسد. سرعتهای بالاتر هم امکان پذیر است، ولی باید بین کاسه نمد و شافت که در حالت
عادی تماس وجود دارد، فاصله ایجاد نمود.
کاسه نمد عموماً شامل یک تسمه نمدی روغنی است که بین حلقه ای از جنس آلیاژهای سبک جا زده
شده است.
کاسه نمدهای مارپیچی[۲۶] : تحت شرایط سخت نظیر دماهای بالا، استفاده از این نوع توصیه می شود. در
این کاسه نمد، سیم لاستیکی دایره ای شکل بین حلقه های مارپیچ و شافت جا زده می شوند. جهت بستن سوراخ
محفظه که شافت از آن عبور نمی کند و مهار شافت، ته گیرهای لاستیکی[۲۷] استفاده می شود.
محفظه های مورد بحث از جنس چدن خاکستری هستند. اگر مقاومت این جنس کافی نباشد می توان از جنس چدن خاکستری با گرافیک کروی استفاده نمود که قدرت تحمل بار آن دو برابر نوع قبلی است.
در روانکاری بیرینگ در محفظه های مورد نظر، هم از روغن و هم از گریس می توان استفاده کرد. مقادیر مناسب گریسی که باید در محفظه وجود داشته باشد و فواصل گریسکاری مجدد به شرایط کاری بستگی دارد. جهت انجام این امر معمولاً پنج نقطه بر روی قسمت بالایی محفظه مشخص شده اند که می توان با سوراخ کردن و رزوه کردن آن نازل مناسب را در آنها جا زده و از طریق آن داخل محفظه را گریسکاری نمود.
خلاصه مشخصات: