جامعه آماری عبارتست عناصری مطلوب مورد نظر که حداقل دارای یک صفت مشخصه باشند. جامعه آماری عبارتست از افراد، وقایع یا چیزهایی که محقق میخواهد به تحقیق در مورد آنها بپردازد، بطوریکه حداقل در یک صفت مورد نظر، مشترک باشند. جامعۀ آماری این پژوهش شامل بخشی از دریانوردان ایرانی که در منطتقه تردد داشته اند ومدیران شرکتهای کشتیرانی داخلی است.
٣-۴ حجم نمونه و شیوه نمونهگیری از جامعه
در این بخش ابتدا با بهره گرفتن از روش های آماری نمونهگیری، نمونهای مناسب از کلیه دریانوردان ایرانی انتخاب خواهد شد و بر اساس این تعداد بدست آمده، پژوهشگر به منظور جمع آوری اطلاعات لازم مبادرت به توزیع پرسشنامه می کند.
بدیهی است، برای افزایش اعتبار بیرونی پژوهش، با بهره گرفتن از مدلهای آماری برآورد اندازه نمونه، حجم نمونه در حدی تعیین میشود که از نظر قابلیت تعمیم نتایج و هزینههای تحقیق، قابل توجیه باشد.
در هر جامعه به آن بخشی نمونه گفته میشود که معرف جامعه باشد. یعنی در آن همه صفات جامعه، خاصه آن صفاتی که از لحاظ موضوع تحقیق دارای اهمیت است، به تناسب در نمونه وجود داشته باشد. انتخاب هر یک از این روشها، به ماهیت مسئله تحقیق، در دسترس بودن چارچوب مناسب نمونهگیری و روش گردآوری دادهها بستگی دارد.
در تعیین حجم نمونه یا اندازه گروه نمونه عوامل گوناگونی چون اهداف پژوهش، روش پژوهش، روش های آماری وابسته به آن، امکانات مالی و زمان پژوهشگر، حجم جامعه آماری، میزان تأثیر پذیری متغیر وابسته از متغیر مستقل و غیره تأثیر گذارند. بر این اساس با بررسی و مطالعه در روشهای موجود در انتخاب حجم نمونه، روش زیر جهت برآورد حجم مناسب برای اجرای ابزار اندازهگیری معرفی میگردد.
روشی که برای تعیین حجم نمونه در جامعه مورد مطالعه استفاده می شود جدول “کرچسی و مورگان” میباشد. در این روش از جدولی استفاده میگردد که بر اساس تعداد جامعه تحقیق تعداد حجم نمونه متناسب آن تعیین شده است.
این مقادیر را “کرچسی و مورگان” پس از بررسیهای زیاد بر روی تحقیقات مختلف و متفاوت بدست آوردند. در این تحقیق که حجم جامعه در مقدار ۲۲۰ نفر قرار دارد، مقدار حجم نمونه بر اساس جدول کرچسی و مورگان ١۴٠ نفر محاسبه میگردد. ترتیب تخصیص حجم نمونه بر اساس تعداد جامعه در تحقیق کرچسی و مورگان در جدول پیوست۲ مشاهده میگردد. حجم نمونه براساس “جدول مورگان” ١۴٠ نفر تعیین شد ،البته به منظور بالا بردن ضریب اطمینان تعداد ١٠ پرسشنامه به آن اضافه گردیده است و در مجموع تعداد نمونه ١۵٠ نفر در نظر گرفته خواهد شد .
٣- ۵ روش گردآوری دادهها از جامعه
دادهها را میتوان به روش های گوناگون، در مکانهای مختلف و از انواع منابع گردآوری نمود. اما آنچه مهم است، این است که ابزار مورد استفاده اعتبار پژوهش را دچار خدشه نکرده و از طرفی نقاط قوت ابزار موجب تقویت پژوهش گردد(آذر و مومنی، ۱۳۸۰).
هر محقق باید با توجه به ماهیت مسأله و فرضیههای طراحی شده یک یا چند ابزار را انتخاب نماید که پس از کسب شرایط لازم در مورد اعتبار آن جهت جمعآوری دادهها از آن استفاده نماید.
روش تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی بوده و اطلاعات عمدتا با تکیه بر روش مطالعات میدانی استخراج گردیده اند. همچنین برای پوشش هرچه بهتر ادبیات تحقیق از روش کتابخانه ای استفاده شده است.
یکی از مهم ترین مراحل تحقیق،گردآوری اطلاعات است. اطلاعات مورد نیاز برای انجام تحقیق را به طرق مختلف می توان جمع آوری نمود. پرسشنامه یکی از ابزارهای رایج تحقیق و روش مستقیم برای کسب داده های تحقیق است (آذر و مومنی،١٣٨٠).
در تحقیق حاضر با توجه به ضرورت صرفه جویی در وقت، هزینه و نیروی انسانی از پرسشنامه استفاده شده است که در پیوست۱ آمده است.پرسشنامه این تحقیق شامل دو بخش می باشد که در بخش اول پرسشهای جمعیت شناختی مطرح شده است. پرسشهای جمعیت شناختی اطلاعاتی توصیفی درباره پاسخ دهنده کسب می کنند.در این تحقیق این پرسشنامه شامل سن، جنسیت، مدرک تحصیلی و غیره می باشد.
در بخش دوم پرسشهای نگرشی از دیدگاه ها و نظرات به باورها یا برداشت های پاسخ دهندگان درباره راهکارهای مقابله با دزدان دریایی سؤال می کند، به عبارتی نظرات آنها درباره وضعیت یکسری متغیرها اثر گذار بر کاهش فعالیتهای دزدی دریایی سنجیده خواهد شد.
دلیل استفاده از این “مقیاس لیکرت” ایجاد حوزه انتخابی وسیع برای پاسخ دهندگان میباشد. همچنین در تدوین این تحقیق، پژوهشگر برای کسب اطلاعات بیشتر از نظریات کارشناسان خبره نیز سود جسته شده است که نتایج این گفتگوها در تهیه و تدوین پرسشنامه اعمال شده است.
٣-۶ پایایی و روایی ابزار جمعآوری دادهها (پرسشنامه)
پیش از اجرای ابزارهای اندازه گیری و بکارگیری آنها در مرحله اصلی جمعآوری دادهها، ضرورت دارد که پژوهشگر از طریق علمی، اطمینان لازم را نسبت به پرسشنامه مورد نظر پیدا نماید. بدین منظور باید روایی و پایایی پرسشنامه بررسی شود. زیرا رد یا تأیید فرضیههای تحقیق و سایر نتایج تحقیق بر مبنی دادههای جمعآوری شده از سوی پرسشنامه صورت میگیرد.
٣-٧ روایی[۱۷] (اعتبار)
روایی محتوایی یک آزمون معمولاً توسط افراد متخصص در مورد موضوع مورد مطالعه تعیین میشود. جهت سنجش روایی پرسشنامه این پژوهش نیز از روایی محتوایی استفاده شده است.
در این تحقیق برای تعیین اعتبار از روش های اعتبار محتوی استفاده شده است .بدین معنی که پرسشنامه به تعدادی از اساتید و متخصصان که با روش های مقابله با دزد دریایی آشنایی دارند، داده شد و از نظرا ت آنها برا ی اصلاح وبهبود پرسشنامه استفاده گردید.
از طرفی دیگر، با توجه به اینکه اصل پرسشهای به کار رفته شده در پرسشنامه، از پرسشنامه های استاندارد استخراج شده و دارای پشتوانه تئوری قوی میباشند، منجر به روایی مضاعف آنها میگردند. در نهایت نیز پس از بررسی و مطالعه نظرات اساتید و متخصصین فن، آخرین تغییرات و تعدیلات در پرسشنامه نهایی لحاظ گردید.
٣-٨ پایایی[۱۸]
مقصود از پایایی میزان اعتمادپذیری ابزار جمعآوری دادهها است، یعنی اگر ابزار اندازهگیری را در یک فاصله زمانی کوتاه چندین بار و به گروه واحدی از افراد بدهیم، نتایج حاصله نزدیک به هم باشد. برای تعیین پایایی ابزار اندازه گیری روش های مختلفی از جمله اجرای دوباره، روش موازی، روش تصنیف و روش آلفای کرونباخ وجود دارد.
در این پژوهش پرسشنامه به ١۵٠ نفر دریانوردان و مدیران شرکتهای کشتیرانی داخلی داده شد و سپس برای سنجش پایایی پرسشنامه از تکنیک آلفای کرونباخ استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ در این پژوهش برابربا۷۹۶ / ۰ درصد بدست آمد.
جدول ۳-۱ ضریب آلفای کرونباخ | |
ضریب آلفای کرونباخ | تعداد گویه |
۷۹۶/۰ | ۳۱ |
٣-٩نحوه تجزیه و تحلیل دادهها
تجزیه و تحلیل دادهها فرآیندی چند مرحله ایست که طی آن دادهها بدست آمده در نهایت پردازش میشوند، تا زمینه برقراری انواع تحلیلها و ارتباطها بین این دادهها به منظور آزمون فرضیهها فراهم آید.
در این فرایند، دادهها هم از لحاظ مفهومی و هم از لحاظ تجربی پالایش میشوند و فنون گوناگون آماری نقش به سزایی در استنتاجها و تعمیم نتایج پژوهش بر عهده دارند. برای آزمون فرضیات تحقیق از پرسشنامه، به عنوان ابزار اصلی جمع آوری اطلاعات استفاده خواهد شد.
برای انجام تحقیق حاضر از روش های آمار توصیفی و استنباطی استفاده خواهد شد. که در بخش آمار توصیفی به محاسبه جدول فراوانی- میانگینها، انحراف معیار و غیره خواهد پرداخت. ضمناً برای آزمون فرضیات و محاسبه جداول از نرم افزار آماری SPSSاستفاده خواهد شد.
۳-۱۰ خلاصه فصل سوم
هدف از این پژوهش بررسی راهکارهای مقابله با پدیده دزدی دریایی می باشد. بنابراین پژوهش ازنوع پیمایشی است. جامعۀ آماری این پژوهش شامل بخشی از دریانوردان ایرانی که در منطقه تردد داشته اند ومدیران شرکتهای کشتیرانی داخلی است.که از میان آنها ١۴٠ نفر تعیین شد ،البته به منظور بالا بردن ضریب اطمینان تعداد ١٠ پرسشنامه به آن اضافه گردیده است و در مجموع تعداد نمونه ١۵٠ نفر در نظر گرفته شده است . به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه پژوهشگر ساخته با پایایی برابربا۷۹۶ / ۰ درصد استفاده گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. که در بخش آمار توصیفی به محاسبه جدول فراوانی- میانگینها، انحراف معیار و غیره خواهد پرداخت. ضمناً برای آزمون فرضیات و محاسبه جداول از نرم افزار آماری SPSS استفاده شده است.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق
۴-۱ مقدمه
تجزیه و تحلیل داده ها برای بررسی صحت و سقم فرضیه برای هر نوع تحقیق از اهمیت خاصی برخوردار است. امروزه در بیشتر تحقیقاتی که متکی بر اطلاعات جمع آوری شده از موضوع مورد تحقیق می باشد، تجزیه و تحلیل اطلاعات بعنوان بخشی از فرایند روش تحقیق علمی، یکی از پایه های اصلی هر مطالعه و پژوهش به شمار میرود که به وسیله آن کلیه فعالیتهای تحقیقی تا رسیدن به یک نتیجه، کنترل و هدایت میشوند. داده های خام با بهره گرفتن از نرم افزار آماری spss مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند و پس از پردازش به شکل اطلاعات در اختیار استفاده کنندگان قرار می گیرند.
به عبارتی در این بخش، پژوهشگر برای پاسخگویی به مسأله تدوین شده یا تصمیم گیری در مورد رد یا تأیید فرضیه یا فرضیاتی که برای تحقیق در نظر گرفته است از روش های مختلف تجزیه و تحلیل استفاده میکند. لذا ذکر این نکته ضروری است که تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده به تنهایی برای یافتن پاسخ پرسشهای پژوهش کافی نیست، تعبیر و تفسیر این داده ها نیز لازم است. ابتدا باید داده ها را تجزیه و تحلیل نمود و سپس نتایج این تجزیه و تحلیل را مورد تعبیر و تفسیر قرار داد.
در تحقیق حاضر برای بررسی راهکارهای عملی مقابله با دزدی دریایی اقدام به طراحی پرسشنامه نموده که پرسشنامه حاضر شامل ۳۱ سوال در رابطه با راهکارهای عملی مقابله با دزدی دریایی میباشد. مقیاس مورد استفاده در آن نیز طیف ۵ گزینه ای لیکرت بود. جهت سنجش پایایی پرسشنامه موجود از روش آلفای کرونباخ استفاده گردید. برای سنجش اعتبار پرسشنامه نیز از نظرات متخصصین و اساتید راهنما و مشاور بهره گرفته شده است.