برای پاسخگویی به پرسش دوم، علاوه بر معیارهای تدوین شده راهنمایی های عملی و کاربردی ارائه نموده است و در پاسخ به پرسش سوم نیز ملاک هایی را در اختیار معلمان قرار داده که آنها را در انتخاب چند رسانه ای های آموزشی مناسب راهنمایی می نماید. براتی (۱۳۸۳) در پژوهشی با عنوان «روند طراحی چند رسانه ای های آموزشی و ارائه یک الگوی پیشنهادی بر اساس رویکرد ساخت گرایی» با بیان اهمیت موضوع چند رسانه ای ها، توجه صرف به مبانی فنی را در این چند رسانه ای ها مورد انتقاد قرار داده و سعی نموده است تا مراحل طراحی آموزشی تولید چند رسانه ای ها را مورد بررسی و برای آن الگویی ارائه دهد. در الگوی پیشنهادی وی توجه به زیر ساخت های انسانی طراحی محیط های چند رسانه ای مانند ساخت مناسب، تکنیک ها و فعالیت های یادگیری، نقش معلم، خلاقیت فراگیران، تعامل، انگیزش و یادگیری مشارکتی مورد نظر قرار گرفته است. زارعی زوارکی و عوض زاده (۱۳۸۵) در پژوهشی چند رسانه ای های آموزشی درس زبان انگلیسی پایه دوم راهنمایی را بر اساس اصول طراحی چند رسانه ای مایر مورد ارزیابی قرار دادند. سؤال اساسی پژوهش آنان این بود که: آیا محتوای علمی – آموزشی چند رسانه ای های آموزشی درس زبان انگلیسی پایه دوم راهنمایی با «اصول هفت گانه مایر» متناسب است؟ بر اساس یافته های پژوهش آنان، فقط چند رسانه ای های آموزشی دفتر تکنولوژی آموزشی از لحاظ میزان مطابقت و تناسب با اصول طراحی چند رسانه ای مایر در سطح مطلوبی قرار دارد و این در حالی است که چند رسانه ای های آموزشی مؤسسه های لوح قلم، فراست، شاد نرم افزار و آفتاب از لحاظ میزان مطابقت و تناسب با اصول هفت گانه مایر در سطح نامطلوبی قرار دارند. فتحی نیا (۱۳۸۶) در مطالعه ای به بررسی میزان توجه به کاربردهای آموزشی نظریه های یادگیری در فیلم های آموزش ریاضی مقطع ابتدایی پرداخته است. او در این مطالعه با انتخاب تعداد ۱۰۵ فیلم تولید شده در دفتر فناوری آموزشی آموزش و پرورش، پس از بررسی نظریه های یادگیری، اصول ارائه محتوای آموزشی از این نظریه ها را استخراج و میزان رعایت این اصول در هر قسمت از فیلم های یاد شده را با روش «تحلیل محتوای مقوله ای» مورد بررسی قرار داده است. نتایج به دست آمده از بررسی ۱۰۵ فیلم مورد نظر نشان داده است که برخی کاربردهای آموزشی نظریه های یادگیری مورد نظر پژوهش وی در تهیه و تولید این فیلم ها مورد توجه قرار نگرفته اند. مهمترین این کاربردها عبارت اند از: وضوح اهداف، مرور مطالب پیش نیاز، ارائه پیش سازماندهنده، جلب توجه، سازمان دهی مطالب، جمع بندی و پایان هر قسمت از فیلم ها. در این راستا یافته ها نشان داد که: اهداف رفتاری در هیچ یک از قسمت های این فیلم ها به صورت واضح و روشن مشخص نشده اند. مرور مطالب پیش نیاز و ارائه پیش سازماندهنده ها به ویژه در فیلم های پایه های اول، دوم و سوم ابتدایی به ندرت دیده شده است. جلب توجه غیر کلامی حداکثر در ۱۲ درصد فیلم های هر پایه انجام شده و از تنوع قابلیت های فیلم و دوربین در جلب توجه بهره گیری نشده است. سازمان دهی مطالب در بیشتر قسمت های مورد بررسی (۷۷ درصد موارد) انجام نشده و جمع بندی و نحوه پایان یافتن بیشتر قسمت های فیلم های پایه های اول، دوم و سوم ابتدایی (جمع بندی در ۸۹ درصد قسمت ها و نحوه پایان یافتن در ۸۱ درصد قسمت ها) نامشخص است. رحمتیان و اطرشی (۱۳۸۸) در پژوهشی با بررسی «چگونگی ارائه نرم افزارهای آموزشی زبان با توجه به شکل، محتوا و تکنیک» پرداخته اند. آنها در مقاله خود بیان کرده اند که اگر چه معیارهای متنوع و زیادی برای تولید نرم افزارهای آموزشی وجود دارد؛ اما هدف از به کارگیری معیارهای پیشنهادی آنان، عرضه ی نرم افزاری کارآمد در راستای تحولات آموزشی در عصر حاضر و پاسخگویی به نیاز کاربران است؛ بنابراین در روند تولید نرم افزارها باید به نیازهای اساسی کاربران توجه شود و نیز رویکرد مطالب و ارائه آنها برای یادگیری، به گونه ای باشد که در کاربر انگیزه لازم را ایجاد نماید. فراهانی و همکاران (۱۳۹۰) در پژوهشی به تحلیل محتوای کارکردی کتابهای ریاضی مقطع ابتدایی دانش آموزان کم توان ذهنی پرداخته و در بیان نتایج خود آورده اند که در طراحی کتابهای ریاضی این گروه از دانش آموزان به طور کامل و منسجم به تناسب محتوا با نیازهای مخاطبان (جنبه کارکردی) توجه نشده است و محتوای کنونی نیازمند اصلاحات و افزودن بسیاری از موضوعات و مفاهیم هستند. مرتضوی اقدم و همکاران (۱۳۹۱) در پژوهشی به ارزشیابی محتوای آموزش الکترونیکی درس فارسی عمومی پرداخته و محتوای این درس را با اصول طراحی چند رسانه ای مایر تطبیق داده اند. آنها با انتخاب محتوای الکترونیکی درس فارسی عمومی آموزش الکترونیکی دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی و با بهره گرفتن از ابزار چک لیست، در بیان نتایج پژوهش خود آورده اند که میزان مطابقت محتوای مذکور با اصول مجاورت زمانی و افزونگی در وضعیت مطلوب، با اصول چند رسانه ای، مجاورت مکانی، پیوستگی و کانال های حسی در وضعیت نسبتاً مطلوب و با اصل تفاوت های فردی در وضعیت نامطلوب بوده است. پیشینه پژوهش در خارج ایران: کئونگ[۶۳] و همکاران (۲۰۰۵) در پژوهش خود با عنوان «مطالعه ای در استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش ریاضیات» دلایل عدم استفاده ی معلمان از فناوری هایی نظیر لپ تاپ را در آموزش ریاضی مورد بررسی قرار داده اند. آنها برای این موضوع ۶ دلیل ارائه کرده اند: ۱- کمبود زمان کافی در برنامه مدارس برای استفاده از پروژه های فناورانه ۲- فرصت های آموزشی ناکافی معلمان برای پروژه های فناورانه ۳- پشتیبانی فنی ناکافی برای این پروژه ها ۴- کمبود دانش درباره ی راههایی به کارگیری فناوری در ارتقاء برنامه ها ۵- مشکل در یکپارچه سازی استفاده ی مختلف ابزار فناورانه در یک درس واحد و ۶-عدم دسترسی به منابع در منزل برای دانش آموزان به منظور دستیابی به مواد آموزشی لازم. سالومونیدو[۶۴] (۲۰۰۹) در پژوهشی با عنوان طراحی ساخت گرا و ارزیابی نرم افزارهای آموزشی تعاملی: رویکردی مبتنی بر تحقیق و مثال، به ارائه و بررسی دیدگاه یادگیری سازنده گرا برای طراحی، اجرا و ارزشیابی نرم افزارهای آموزشی تعاملی خوب پرداخته است. او در بخش دوم به عنوان طراحی و توسعه ویژگی هایی را برای نرم افزارهای مبتنی بر نظریه ساختن گرایی ارائه داده است. به اعتقاد او به طور خاص، نرم افزار مبتنی بر نظریه ساختارگرا باید دارای شرایط زیر باشد: محتوای مناسب، پس از تجزیه و تحلیل ادراک و نیازهای دانش آموزان به عنوان یک نتیجه از تقدم و تأخر آموزشی ساختار فرآیندی محتوا و مفهوم وابسته به دانش بازنمودهای چندگانه مرتبط با حقایق پیچیده شبیه سازی شرایط واقعی و تکالیف قابل اعتماد در زمینه های معنادار یادگیری مبتنی بر موقعیت، شرایط حل مسأله و بازخورد متفکرانه مبتنی بر تجربه راهنمایی و بازخورد مناسب برای رویارویی با ایده های جایگزین دانش آموزان فرصت هایی برای همکاری، ارتباط و مباحثه گروهی مفهومی در میان فراگیران نمایش ها، نمادها، زبان و تکالیفی که ارتقاء می دهند برابری بین دانش آموزان دو جنس و کسانی را که دارای زمینه های گوناگون اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی متفاوت هستند. جدول ۲-۲: جمع بندی و خلاصه مطالعات تجربی در زمینه ی موضوع پژوهش محقق و همکاران سال نتیجه شاه جعفری ۱۳۸۲ معیارهای ارزشیابی چند رسانه ای های آموزشی عبارتند از: عوامل آموزشی که شامل اهداف، محتوا، روشهای آموزشی و فرایند ارزشیابی است و همچنین تکنیک های برنامه ریزی، قابلیت های کامپیوتری، مختصات فنی، معیارهای هنری، معیارهای فرهنگی، بسته بندی و اطلاعات ناشر. براتی ۱۳۸۳ وی در پژوهش خود مراحل طراحی آموزشی تولید چند رسانه ای ها را مورد بررسی و برای آن الگویی ارائه دهد. در الگوی پیشنهادی او توجه به زیر ساخت های انسانی طراحی محیط های چند رسانه ای مانند ساخت مناسب، تکنیک ها و فعالیت های یادگیری، نقش معلم، خلاقیت فراگیران، تعامل، انگیزش و یادگیری مشارکتی مورد نظر قرار گرفته است. زارعی زوارکی و عوض زاده ۱۳۸۵ فقط چند رسانه ای های آموزشی دفتر تکنولوژی آموزشی از لحاظ میزان مطابقت و تناسب با اصول طراحی چند رسانه ای مایر در سطح مطلوبی قرار دارد و این در حالی است که چند رسانه ای های آموزشی مؤسسه های لوح قلم، فراست، شاد نرم افزار و آفتاب از لحاظ میزان مطابقت و تناسب با اصول هفت گانه مایر در سطح نامطلوبی قرار دارند. فتحی نیا ۱۳۸۶ در بررسی ۱۰۵ فیلم ریاضی مقطع ابتدایی، اهداف رفتاری در هیچ یک از قسمت های این فیلم ها به صورت واضح و روشن مشخص نشده اند. مرور مطالب پیش نیاز و ارائه پیش سازماندهنده ها به ویژه در فیلم های پایه های اول، دوم و سوم ابتدایی به ندرت دیده شده است. جلب توجه غیر کلامی حداکثر در ۱۲ درصد فیلم های هر پایه انجام شده و از تنوع قابلیت های فیلم و دوربین در جلب توجه بهره گیری نشده است. سازمان دهی مطالب در بیشتر قسمت های مورد بررسی (۷۷ درصد موارد) انجام نشده و جمع بندی و نحوه پایان یافتن بیشتر قسمت های فیلم های پایه های اول، دوم و سوم ابتدایی (جمع بندی در ۸۹ درصد قسمت ها و نحوه پایان یافتن در ۸۱ درصد قسمت ها) نامشخص است.
بررسی و تحلیل محتوای نرم افزارهای آموزش درس ریاضی موجود در بازار از دیدگاه رویکرد یادگیری فعال و ساخت گرا و اصول طراحی چند رسانه ای ها- قسمت ۹