۳۵۰/۱

۵۲

۲۱۱/۷۰

خطا

۵۶

۰۰۰/۶۹۵۰

مجموع

۵۵

۳۵۷/۳۰۵

مجموع اصلاح شده

فصل پنجم
بحث و نتیجهگیری
۵-۱- مقدمه
به طور کلی اعتبار هر عمل پژوهشی به نتایج استخراج شده و قابلیت بهرهبرداری از آن بستگی دارد. در این پژوهش تلاش شده تا تاثیر روش تدریس فعال فناورانه (TEAL) برمیزان یادگیری ویاد داری درس شیمی مقطع متوسطه بررسی شود. در فصل اول، کلیات پژوهش شامل شرح موضوع و زمینهی پژوهش، سؤالاتی که پژوهش گر در جستجوی پاسخ به آنهاست، اهداف و سابقه پژوهش، فرضیه های پژوهش، روش انجام پژوهش، ابزار گردآوری اطلاعات، جامعه آماری و قلمرو زمانی و مکانی پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. فصل دوم بررسی ادبیات موضوع میباشد.
در فصل سوم روش انجام پژوهش ارائه گردید و در فصل چهارم، تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار آماریSPSS وآزمون t و تحلیل کوواریانس صورت گرفت. مطالب این فصل به نتایج و یافته های پژوهش، محدودیتهای پژوهش و پیشنهادات برای ارتقاء یادگیری و یادداری و غنی کردن محیط های یادگیری و پژوهش های آتی اختصاص یافته است.

۵-۲- خلاصه فصل های پنج گانه پژوهش
تغییرات سریع و غیر قابل پیش بینی عصر حاضر در حوزه تکنولوژی و فن آوری اطلاعات و ارتباطات، تمام ابعاد زندگی زندگی بشر را تحت تأثیر خود قرار داده است. نظام آموزشی به عنوان محور توسعه ی همه جانبه، نمی تواند در مقابل این همه پیشرفت و تغییر منفعل باشد و از خود واکنش نشان ندهد. لذا متخصصان و دست اندرکاران حوزه ی تعلیم و تربیت حرکتی را آغاز نموده اند که از طریق آن، بتوانند ضمن به خدمت گرفتن آخرین دستاورد های تکنولوژی و فن آوری اطلاعات و ارتباطات، رویکردهای جدیدی را در تدریس و یادگیری ایجاد نمایند.
آموزش و یادگیری همواره از مسایل و دغدغه های اصلی پیش روی انسان بوده است. صاحبنظران و دانشمندان علوم تربیتی و روانشناسی سعی در یافتن قوانین و عوامل تاثیرگذار در یادگیری را داشته اند و حاصل تلاش آن ها مبانی نظری یادگیری می باشد، که اینک به صورت رویکرد ها و نظریه های یادگیری نمود یافته و در اختیار طراحان آموزشی، برنامه ریزان درسی و معلمین قرار گرفته است، تا در عرصه آموزش و یادگیری از آن بهره مند شوند. مهمترین رویکرد های یادگیری، رفتارگرایی، شناخت گرایی و ساختن گرایی هستند که در طراحی محیط های یادگیری و به کارگیری انواع روش های تدریس مورد توجه قرار می گیرند.
تحول ایجاد شده در مواد و رسانه های آموزشی، و استفاده ی گسترده از چند رسانه ای های آموزشی، شبیه ساز های آموزشی، نرم افزارهای آموزشی و فناوری های برخط، عرصه را بر روش های تدیس سنتی صرف، که در آن ها معلم محور آموزش و یادگیری است را تنگ نموده و میدان عمل را در اختیار روش های تدریس فعال و نوین که در آن ها فراگیران محور و اساس یادگیری می باشند قرار داده است.
در سال های اخیر محققان، پژوهش های فراوانی را در خصوص میزان اثر بخشی روش های نوین و فعال تدریس انجام داده اند که نتایج اغلب آن ها، برتری این روش ها را بر روش های سنتی تدریس اثبات نموده است. از میان این روش ها می توان به تدریس با بهره گرفتن از چند رسانه ای های آموزشی، نرم افزارهای آموزشی، شبیه ساز های آموزشی، آموزش الکترونیکی و روش های ترکیبی تدریس اشاره نمود. هیچکدام از این روش ها را نمی توان به تنهایی، بهترین و مؤثرترین روش تدریس دانست و ان را برای تدریس تمام درس ها، پایه ها و مقاطع تحصیلی تجویز نمود. چه بسا روش تدریسی که برای یک درس مناسب نیست، برای درس دیگر بهترین روش تدریس ممکن باشد.
امروزه، روش های ترکیبی که در آن ها از ترکیب چند روش تدریس استفاده می شود، اثر بخشی خود را در آموزش و به تبع آن، یادگیری بهتر و بیشترنشان داده اند. نتایج پژوهش های متعدد مؤید این موضوع است. از جمله روش های ترکیبی نوین، ترکیب اموزش الکترونیکی و آموزش سنتی چهره به چهره است. در این روش در کلاس های درس معمولی می توان از انواع فن آوری های برخط، چند رسانه ای ها و شبیه سازهای آموزشی بهره گرفت.
روش تدریس فعال فناورانه (TEAL) از روش های ترکیبی تدریس است که در آن از ترکیب روش تدریس کاوشگری گروهی در آزمایشگاه و شبیه سازی(یا استفاده از فیلم، اینترنت، انیمیشن یا تصویر سه بعدی بنا به ضرورت تدریس ) و سخنرانی کوتاه در موقعیت های مختلف( بنا به ضرورت ) استفاده می شود. مبنای نظری این روش تدریس، که در آن کلاس و آزمایشگاه از هم جدا نیست و در زمره روش های فعال تدریس می باشد، ساختن گرایی می باشد. بنابراین در این روش تدریس دانش آموزان فعالانه در جریان یادگیری هستند و خودشان دانش و مهارت خود را می سازند و معلم نقش راهنما دارد. همکاری و تعامل از جمله ویژگی های دیگر این روش تدریس می باشد.
با وجود پیشرفت های چشمگیر در حوزه تعلیم و تربیت و تاثیر تکنولوژی و فناوری بر محیط های آموزشی و تنوع ایجاد شده در روش های تدریس، متاسفانه در دروس پایه، مانند شیمی شاهد افت تحصیلی و کج فهمی هایی هستیم که اغلب، آن ها را نتیجه استفاده معلمان از روش های تدریس سنتی مانند سخنرانی می دانند. درس شیمی به خاطر مفاهیم انتزاعی، از جمله درس های سخت محسوب می شود. لذا باید با بهره گیری از روش های فعال تدریس و به خدمت گرفتن تکنولوژی های نوین، تدریس آن را برای دانش آموزان لذت بخش نمود و زمینه یادگیری عمیق آن را ایجاد نمود. در این پژوهش مسأله اصلی این است که آیا روش تدریس فعال فناورانه بر یادگیری و یادداری درس شیمی دانش آموزان متوسطه مؤثر است؟
در این تحقیق که به منظور بررسی تاثیر روش تدریس فعال فناورانه (TEAL) بر یادگیری و یادداری درس شیمی دوره متوسطه انجام شد، ابتدا مبحث ” محلول ها ” از کتاب شیمی ۳ و آزمایشگاه که در بازه ی زمانی نیمسال دوم سال تحصیلی تدریس می شود، انتخاب گردید تا محتوای آن در ۸ جلسه آموزشی ۹۰ دقیقه ای در هر دو گروه آزمایش و کنترل تدریس شود. طرح درس جلسات آموزشی تهیه گردید. در گروه آزمایش تدریس به روش فعال فناورانه و در گروه کنترل به روش معمول (سخنرانی ) انجام شد.
جامعه آماری تحقیق را تمام دانش آموزان دختر سال سوم متوسطه شهر ایوانغرب که در سال تحصیلی ۹۳/۹۲ درس شیمی۳ و آزمایشگاه را می گذراندند تشکیل داده است. از بین ۷ کلاس از ۴ دبیرستان، دو کلاس سال سوم رشته علوم تجربی از دبیرستان دخترانه دولتی کوثر به روش خوشه ای انتخاب شدند و یکی از کلاس ها به تعداد ۲۸ نفر به عنوان گروه آزمایش و کلاس دیگر به تعداد ۲۸ نفر به عنوان گروه کنترل انتخاب شد. بنابراین حجم نمونه تحقیق ۵۶ نفر می باشد که ۲۸ نفر را گروه کنترل و ۲۸ نفر را گروه آزمایش تشکیل می دهد.
به منظور گردآوری داده ها از آزمون های محقق ساخته استفاده شد. سوالات این آزمون ها که شامل پیش آزمون و پس آزمون بودند بر اساس جدول دو بعدی هدف – محتوا که قبلا تهیه شده بود طرح شد. روایی آزمون ها را متخصصان موضوع تایید کردند و پایایی آزمون با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS به روش الفای کرونباخ ۷۰۳/۰ تعیین شد. قبل از اجرای تدریس، پیش آزمون به طور همزمان در دو گروه آزمایش و کنترل انجام شد و نتایج لازم استخراج شد. پس از تدریس مباحث مورد نظر در گروه ها، پس آزمون یادگیری برگزار شد و سه هفته بعد از آخرین جلسه آموزشی پس آزمون یادداری نیز انجام شد و نتایج لازم از این آزمون ها استخراج شد. به منظور تجزیه و تحلیل نتایج داده های تحقیق از نرم افزار SPSS استفاده شد. تحلیل داده ها به استفاده از آزمون t و تحلیل کوواریانس انجام شد. در ادامه با طرح فرضیه های پژوهش به بحث در خصوص نتایج حاصل از این تحقیق می پردازیم.
۵-۳- نتایج و دستاوردهای حاصل از پژوهش
۵-۴- فرضیه های تحقیق:
۵-۴-۱- فرضیه اول تحقیق: