تعهدی‌ها^[۵۰]
رفتاری‌ها^[۵۱]
توضیحی‌ها^[۵۲]
حکمی‌ها همان‌طور که از نامشان مشخص است، با صدور حکم توسط قاضی یا داور و… از بقیه متمایز می‌شوند، که البته نیازی هم نیست حکم نهایی باشند که به آن‌ ها “حکمی” گفته شود، اعمالی‌ها اشاره به اعمال قدرت و نفوذ دارند، مثل توصیه کردن، اخطار دادن و… . تعهدی‌ها به قول دادن و عهده‌دار شدن اشاره دارند. رفتاری‌ها مرتبط با رفتار اجتماعی از جمله عذرخواهی، تبریک گفتن و اعمالی از این دست هستند. توضیحی‌ها از نظر سرل به سختی قابل توصیف هستند: “با بهره گرفتن از آن‌ ها پاره‌گفتار را به رشته کلام در‌می‌آوریم: من تصور می‌کنم…".

آستین خود در ادامه به این نکته اذعان دارد که میان این پنج دسته همپوشی‌های فراوانی وجود دارد و در این بین، دو دسته‌ی آخر به دلیل طیف گسترده‌ای که دربرمی‌گیرند، بیشتر از بقیه ایجاد مشکل می‌کنند، و اغلب ایراداتی که بعدها بر نظریه او وارد شد ریشه در همین موضوع داشت.

۲-۲-۱-۴- سرل (۱۹۶۹)
سرل، که دانشجوی آستین بود (اسمیت^[۵۳]، ۲۰۰۳) ، نظریه‌ی کنش‌های گفتاری آستین را شرح و بسط داد.
“زبان در واقع اجرای کنش‌های گفتاری است. کنش‌هایی همچون اظهار کردن، سؤال کردن، دستور دادن، قول دادن، و موارد انتزاعی‌تری همچون ارجاع^[۵۴] و محمول‌سازی^[۵۵].” (سرل، ۱۹۶۹: ۱۶).
وی دلیل اصلی تمرکز بر مطالعه‌ی کنش‌های گفتاری را این امر می‌داند که تمام ارتباطات زبانی شامل کنش‌های زبانی هستند و کنش‌های گفتاری را به پنج دسته‌ی اصلی تقسیم می کند:
کارگفت اظهاری^[۵۶]: گوینده را به صدق گزاره^[۵۷] مطرح شده متعهد می‌کند.
کارگفت ترغیبی: شنونده یا مخاطب را به انجام کاری ترغیب می کند.
کارگفت تعهدی: گوینده متعهد به انجام کاری در آینده می‌شود.
کارگفت عاطفی^[۵۸]: گوینده با بهره گرفتن از این کارگفت‌ احساس خود را بین می‌کند. گیلبرت^[۵۹] (۱۹۹۹)، این نوع از کارگفت را ابزاری برای شدّت بخشیدن به معنای مورد‌نظر فرض می‌کند.
کارگفت خبری: گوینده‌ شرایط تازه‌ای را برای مخاطب اعلام می‌کند.
گویشور همزمان با هر جمله‌ای که به زبان می‌آورد:
الف) ادا کردن واژه‌ها^[۶۰] (شامل تکواژ و واژه و استفاده از کنش‌های پاره‌گفتاری)
ب) ارجاع و محمول‌سازی (استفاده از کنش‌های گزاره‌ای)
پ) بیان کردن ^[۶۱](پرسش‌سازی فرمان دادن، متعهد شدن و استفاده از کنش‌های منظوری)
را هم انجام می‌دهد‌. لازم به ذکر است که سرل سه مورد بالا را کاملاً جدا از هم تصور نمی‌کند، چون ممکن است گویشور به‌طور همزمان از چند مورد از موارد بالا استفاده نماید، و این یعنی میان آن‌ ها فاصله‌ی دقیقاً مشخصی وجود ندارد. بعدها سرل مفهوم کنش تأثیری را از مفاهیمی که آستین معرفی نمود، به تقسیم‌بندی سه‌گانه‌ی خود اضافه کرد (همانجا: ۲۴).
مثالی که سرل در رابطه با مفهوم اصلی جمله و معنای مورد‌نظر (تفاوت بین معنای واژه‌ها و معنای مورد نظر گوینده) می‌آورد از این قرار است:
“تصور کنید من سربازی آمریکایی هستم، که ایتالیایی‌‌ها من را به اسارت گرفته‌اند و می‌خواهم به آن‌ ها بفهمانم که من آلمانی هستم تا آزادم کنند، اما آن‌قدرها هم آلمانی بلد نیستم که این مسأله را به آن‌ ها بفهمانم، به جای آن، از یک قطعه‌ی کوچک زبان آلمانی که از دوران دبیرستان در ذهن داشتم استفاده ‌می‌کنم، در این صورت معنای این کلمات فارغ از آن‌چه واقعاً هستند، از دید گوینده به این معنا هستند که “من آلمانی هستم” (همانجا: ۴۴).
هر جمله‌ای می تواند با معنای لفظی آن ادا شود، امّا معنای واقعی آن چیز دیگری باشد.
صحبت کردن به زبان خاصی به معنای درگیر شدن در رفتاری قاعده‌مند است. سرل از این رفتار قاعده‌مند تحت عنوان کنش‌های گفتاری نام می‌برد و انواعی از آن از جمله اظهار کردن، فرمان دادن، سؤال کردن، و قول دادن و انواعی انتزاعی‌تر هم‌چون ارجاع و محمول سازی را مثال می‌زند (همانجا: ۱۶) .سرل هم‌چنین تولید جمله تحت شرایط خاص را هم کنش گفتاری می‌داند. به علاوه وی دلیل تمرکز بر مطالعه‌ی کنش‌های گفتاری را این امر می‌داند که تمام ارتباطات زبانی را شامل کنش‌های زبانی درنظرمی‌گیرد و بر همین اساس، کنش‌های گفتاری را واحدهای زیربنایی و اصلی ارتباطات زبانی فرض می کند. کنش‌های گفتاری در ادا کردن یک جمله به طورکلی در نقش معنای اصلی جمله به‌کار می‌روند، چرا که در بسیاری از موارد منظور گویشور بسیار فراتر از آن چیزی است که صرفاً به زبان می‌آورد. علاوه بر این وی برای عمل کردن هریک از کنش‌های گفتاری هم شرط‌هایی را برمی‌شمارد، مثلاً برای فرمان دادن، کسی که فرمانی را صادر می‌کند، می‌بایست از قدرت بالاتری نسبت به فرمان‌پذیر برخوردار باشد و گوینده حتماً تمایل داشته باشد که شنونده آن کار را انجام بدهد (همانجا: ۶۴).
روی‌هم‌رفته مطالعه‌ی معنای جملات جدا از مطالعه‌ی کنش‌های گفتاری نیست، چرا که هر جمله‌ی معناداری می‌تواند برای انجام کنش گفتاری خاصی به کار برود، چرا که در اغلب موارد منظور ما بسیار فراتر از آن چیزی است که به زبان می‌آوریم (همانجا: ۱۸). مثلاً جمله‌ی “می‌توانی این کار را برایم انجام دهی؟” برخلاف معنای واژگانی‌ و حالت پرسشی که دارد، در واقع به عنوان سؤال به‌کار نمی‌رود، بلکه بیشتر یک تقاضا محسوب می‌شود. در نتیجه بسیاری از نقش‌های زبانی به گون
ه‌ای همپوشی دارند (همانجا: ۶۸).
۲-۲-۱-۵- باخ و هارنیش (۱۹۷۹)
باخ و هارنیش (۱۹۷۹) سازه‌های اصلی کارگفت مورداستفاده گویشور را به ترتیب زیر برمی‌شمارند:
کنش پاره‌گفتاری: گوینده عبارتی از زبان را در بافت برای شنونده ادا می‌کند.
کنش زبانی: گوینده عبارتی از زبان را در بافت برای شنونده شرح می‌دهد.
کنش منظوری: گوینده کاری را در بافت انجام می‌دهد.
کنش تأثیری: گوینده به نوعی بر شنونده تأثیر می‌گذارد.
علاوه بر این آن‌ ها ۵ نوع از انواع معنی را که می‌تواند موردنظر گوینده باشد معرفی می‌کنند:
معنای اصلی^[۶۲]
معنای لفظی^[۶۳]
معنای منظوری^[۶۴]
معنای اجرایی^[۶۵]
معنای گزاره‌ای^[۶۶]
از نظر باخ و هارنیش کارگفت‌های ترغیبی نشان می‌دهند که قصد گوینده از گفتن پاره‌گفتار این است که پاره‌گفتار یا طرزتلقی وی، دلیلی است برای عملکرد شنونده (همانجا: ۴۷).
باخ و هارنیش (۱۹۷۹) بر این عقیده‌اند که شنونده باید رابطه‌ی بین کنش زبانی و کنش منظوری را دریابد، چرا که اساس منظور گوینده، کنش زبانی وی می‌باشد. علاوه بر این، آن‌ ها به طور کلی ارتباط زبانی را روندی استنتاجی در نظر می‌گیرند، به این معنا که کلام گوینده، مبنای دریافت شنونده قرار‌می‌گیرد. البته آنان در ادامه دریافت شنونده از کلام را محدود به کنش زبانی و منظوری نمی‌دانند، بلکه اعتقادات مشترک مبتنی بر بافت را هم در این دریافت دخیل می‌دانند. “احتمالاً بدون اعتقاد مشترک به دانش زبانی مورد استفاده، توانایی ارتباط برقرار کردن با بهره گرفتن از زبان به کلی از بین می‌رفت” (همانجا: ۸). انواع کنش‌های منظوری با انواع منظورها (تأثیرات منظوری موردنظر) مرتبط هستند. از آن‌جایی که این که کنشها در صورتی که شنونده پی‌ به منظورگوینده ببرد، موفّق تلقی می‌گردند، نوع کنش منظوری را طرزتلقی شنونده نسبت به آن کنش مشخص می‌کند.
نمودار ۲-۳ کنش‌های غیرمنظوری ارتباطی (باخ و هارنیش: ۱۹۷۹)
کنش‌های غیرمنظوری ارتباطی

۱-خاتمه خدمت:
در صورت فوت مستخدم به صورت غیر ارادی خاتمه خدمت اتفاق افتاده و برای همیشه خدمت وی پایان میپذیرد.
۲-مستمری و مزایا:
۱-مستخدمین شهید با پیشبینی پستها یا مشاغل سازمانی به نام در تشکیلات مربوط همطراز با مشاغل قبلی آنان، به منزله مستخدمین شاغل تلقی و تابع مقررات پرداخت حقوق کارکنان دولت بوده و از لحاظ پرداخت حقوق و مزایای شغل یا مزایای مستمر و همچنین افزایش سنواتی و ارتقای گروه و سایر عناوین مشابه همانند مستخدمین شاغل با دو گروه تشویقی بالاتر با آنان رفتار خواهد شد. سپس بر اساس مقررات استخدامی ذیربط باسنوات مقرر بازنشسته شده و ورثه آن از حقوق بازنشستگی یا مستمری بهرهمند خواهد شد. ( ماده واحده قانون حالت اشتغال مستخدمین شهید، جانباز، ازکارافتاده و مفقودالأثر انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی، مصوب ۱۱/ ۷ / ۷۲)
مستمری و مزایای کسانی که شهید میشوند به استناد قانون حالت اشتغال مستخدمین شهید و… برای کارمندان و کارکنان ارتش و کارگران یکی بوده و همگی از این قانون تبعیت مینمایند.

۲-در خصوص کارکنان پایور و پیمانی چنانچه فوت آنها حین انجام وظیفه یا به سبب آن باشد، برابر آخرین حقوق و مزایا با احتساب دو رتبه حقوقی بالاتر و در صورت فوت عادی معادل آخرین حقوق دریافتی مستمری کامل به وراث آنها پرداخت میشود. ( ماده ۶ دستورالعمل اجرائی قانون اصلاح پارهای از مقررات حقوق بازنشستگی نیروهای مسلح^[۴۳])
مستمری پرداختی به وراث کارمندان متوفی به سبب انجام وظیفه همانند کارکنان ارتش با احتساب دو گروه تشویقی محاسبه میگردد. از طرف دیگر برای فوت عادی، هر دو قشر از شاغلین به یک شیوه مستمری دریافت میدارند.
گفتار سوم: فوت کارگران
برابر ماده ۲۱ قانون کار، فوت کارگر به عنوان یکی از راه های خاتمه قرارداد کارگر شناخته شده است. تعهدی که به موجب قرارداد کار بر عهده کارگر قرار میگیرد، انجام کار است و چون این تعهد جنبه مالی ندارد تا به دیگری منتقل شود با پایان زندگی، ایفای آن از سوی کارگر دیگر ممکن نیست و قرارداد کار خاتمه مییابد. (عراقی، پیشین: ۳۱۲) قرارداد کار از جمله عقودی است که شخصیت کارگر در آن نقش اساسی داشته و اصولاً به اعتبار شخصیت وی قرارداد منعقد میشود. با توجه به این خصوصیت، طبیعی است زمانی که کارگر فوت نماید امکان ادامه قرارداد میسر نبوده و قرارداد خاتمه مییابد.
نکته قابل توجه این است که خاتمه قرارداد کار در اثر فوت کارگر اختصاص به نوع خاصی از قراردادهای کار نداشته و قراردادکار اعم از موقت و یا غیر موقت به این طریق خاتمه خواهد یافت. همچنین قرارداد کار به علت قائم به شخص بودن تعهد کارگر در انجام کار با فوت او منحل میشود و به وراث او منتقل نمیشود، زیرا تعهد کارگر در مقابل کارفرما جنبه شخصی دارد، ولی تعهد کارفرما در مقابل کارگر جنبه مالی دارد، کارفرما با توجه به ویژگیهای فردی کارگر از جمله میزان تحصیلات، تجربه، توانایی، مهارت و حتی بر اساس سن او اقدام به انعقاد قرارداد کار مینماید و دلیل اصلی به کارگیری او نیز داشتن ویژگیهای شخصی است و تعهداتی نیز که کارگر بر عهده میگیرد، تعهداتی است که کاملاً جنبه شخصی دارد. (رفیعی، پیشین: ۲-۳۵۱)
بند اول: انواع فوت
۱- فوت کارگر بر اثر حادثه ناشی از کار یا بیماریهای حرفه ای:
در صورتی که کارگر بر اثر حوادث ناشی از کار یا مرتبط با آن و به سبب انجام وظیفهای که بر عهده او گذاشته شده فوت نماید، یا بر اثر کار دچار بیماری گردیده و به سبب آن بیماری فوت شود، فوت بر اثر حادثه ناشی از کار نامیده میشود و تشخیص آن بر عهده کمیسیون پزشکی مربوطه می باشد.
۲-فوت کارگر بر اثر حوادث غیر مرتبط با کار ( فوت عادی):
در صورتی که کارگر بر اثر حوادث عادی روزمره که ارتباطی با کارش ندارد فوت نماید، فوت غیر مرتبط با کار یا فوت عادی محسوب خواهد شد. موارد فوتی که برای کارگران در بالا بیان گردید با انواع فوت کارمندان مشابه بوده و هر دو به سبب میزان ارتباط با کار تقسیم بندی گردیدهاند.
بند دوم: آثار فوت
۱-خاتمه کار:
با فوت کارگر خاتمه قرارداد کار به صورت غیر ارادی اتفاق افتاده و با توجه به قائم به شخص بودن قرارداد کار کارگر امکان ادامه آن میسر نبوده و بدین ترتیب خاتمه خدمت کارگر محقق شده است.
۲-مستمری و مزایا:
الف-در صورتی که فوت بیمه شده بر اثر حادثه ناشی از کار و یا بیماری حرفه ای باشد، بدون توجه به میزان سابقه پرداخت حق بیمه، برای بازماندگان واجد شرایط وی، مستمری برقرار خواهد شد. میزان مستمری ماهانه از کارافتادگی کلی ناشی از کار عبارتست از یک سیام مزد یا حقوق متوسط بیمه شده ضرب در سنوات پرداخت حق بیمه مشروط بر اینکه این مبلغ از پنجاه درصد مزد یا حقوق متوسط ماهانه او کمتر و از صد درصد آن بیشتر نباشد. در مورد بیمه شدگانی که دارای همسر بوده یا فرزند یا پدر یا مادر تحت تکفل داشته باشند و مستمری استحقاقی آنها از شصت درصد مزد یا حقوق متوسط آنها کمتر باشد علاوه بر آن معادل ده درصد مستمری استحقاقی به عنوان کمک مشروط بر آنکه جمع مستمری و کمک از شصت درصد تجاوز نکند پرداخت خواهد شد.
ب-در صورتی که فوت بیمه شده بر اثر حادثه یا بیماریهای عادی( غیر ناشی از کار) باشد، حمایت از بازماندگان وی تابع شرایط خاص پیشبینی شده در قانون تأمین اجتماعی است. بدینگونه که به

تناسب نحوه و م

یزان پرداخت حق بیمه به آنها مستمری و یا غرامت مقطوع پرداخت خواهد شد.
علاوه بر این برابر قانون تأمین اجتماعی چنانچه بیمه شده تأمین اجتماعی فوت نماید، بازماندگان او مستحق دریافت کمکهای از طرف سازمان تأمین اجتماعی مثل پرداخت هزینه کفنودفن متوفی بیمه شده میباشند و یا بعد از فوت کارگر تا تعیین تکلیف وارث قانونی و انجام مراحل اداری و برقراری مستمری توسط سازمان تأمین اجتماعی، این سازمان باید نسبت به پرداخت حقوق متوفی به میزان آخرین حقوق دریافتی، به طورعلی الحساب و به بمدت ۳ ماه به عائله تحت تکفل وی اقدام نماید. ( تبصره ماده ۲۱ قانون کار)
نکته قابل توجه دیگر آن است که برابر ماده ۳۱ قانون کار، کارفرما در موارد خاتمه قرارداد کار به سبب از کار افتادگی کلی یا بازنشستگی کارگر تکلیفی مبنی بر پرداخت وجهی به کارگر دارد. ( پاداش پایان خدمت) ولی در مورد فوت کارگر، چنین امری پیش بینی نشده است. ( عراقی، پیشین: ۳۱۲) ولی طبق تصمیم و تصویب سال ۱۳۷۰ شورای عالی کار که به ماده ۲۲ قانون کار نیز مستند شده است در صورت فوت کارگر، کارفرما مکلف است سنوات خدمتی او را به میزان سالی یک ماه به وراث قانونی ایشان پرداخت نماید. ( رفیعی، ۱۳۹۳: ۱۴۵)
در تطبیق وضعیت مستمری پرداختی به بازماندگان سه گروه شاغلین، کارگران متوفی به سبب انجام وظیفه مانند کارمندان وکارکنان ارتش از دو گروه تشویقی بالاتر بهرهمند نیستند. در خصوص فوت عادی نیز کارگران به تناسب سنوات خدمت که حق بیمه پرداخت نمودهاند، به وراث آنان مستمری یا در صورت داشتن سابقه کم غرامت مقطوع پرداخت میگردد. ولی در خصوص کارمندان و کارکنان ارتش مستمری کامل پرداخت میشود.
مبحث پنجم :
بازخرید
بازخرید در فرهنگ فارسی معین به معنای، مزایای قانونی است که یک کارگر یا کارمند پس از مدتی خدمت در یک سازمان یا شرکت دریافت میکند و از ادامه کار در آن سازمان دست میکشد، آمده است. و در فرهنگ لغت عمید، به معنی کسی را با دادن پول از قید و بند یا اسیری رهانیدن اشاره شده است. بازخریدی بدین گونه است که سازمان به فرد شاغل در قبال مدتی که در آن شغل سابقه خدمت دارد، مبلغی به عنوان مابهازاء سابقه خدمت پرداخت نموده و فرد شاغل را از ادامه خدمت رها نماید. با بازخرید شدن سنوات فرد شاغل دیگر از ادامه کار محروم گردیده و خاتمه خدمت اتفاق می افتد.
گفتار اول: بازخریدی کارمندان
از نقطه نظر قانونی بازخرید وضع کارمندی است که سابقه خدمت او از طرف دولت خریداری و از خدمت معاف میگردد. بدینگونه کارمندی که بنا به دلایل شخصی یا کاری تمایل به ادامه خدمت ندارد میتواند تقاضای بازخریدی سنوات خدمتی خود را نموده و از خدمت رها گردد یا اینکه بدون میل و اراده وی به خواست سازمان بنا به دلایل فنی یا تنبیهی، سنوات خدمت کارمند بازخرید شده و خاتمه خدمت وی محقق شود. ماده ۴۸ قانون مدیریت خدمات کشوری بازخریدی به سبب کسب نتایج ضعیف در ارزیابی سالانه را یکی از حالتهای خاتمه خدمت کارمندان عنوان نموده است و در ماده ۱۲۰ این قانون نیز به بازخریدی به عنوان یکی از حالات استخدامی اشاره شده است.
بند اول: انواع بازخرید
بازخریدی در سه حالت به تقاضای مستخدم، به عنوان مجازات، به اختیار دولت، قابل تصور است.
۱-بازخریدی به تقاضای مستخدم:
در قانون مدیریت خدمات کشوری، بازخریدی با تقاضای کارمند پیشبینی نشده است. اما برابر قانون استخدام کشوری^[۴۴] این امکان وجود دارد که بر اساس درخواست کتبی مستخدمان دولت و موافقت بالاترین مقام دستگاه اجرائی، در صورتی که سابقه خدمت آنان کمتر از بیست سال باشد، بازخرید شوند. در مشاغل تخصصی نیز با درخواست کتبی مستخدم و موافقت بالاترین مقام دستگاه اجرائی و تصویب شورایی مرکب از نمایندگان تام الأختیار سازمان مدیریت و برنامه ریزی، دبیر کل سازمان امور اداری و استخدامی کشور و دستگاه های اجرائی مربوط این امر قابل اجرا خواهد بود. ( ابوالحمد، پیشین: ۲۷۶)
۲- بازخریدی به عنوان مجازات انضباطی:
به موجب بند ح ماده ۹ قانون رسیدگی به تخلفات اداری، یکی از تنبیهاتی که برای کارمندان متخلف میتوان در نظر گرفت بازخرید از خدمت میباشد. بدیننحو که پرونده کارمندانی که مرتکب تخلفات اداری میگردند، در هیأت رسیدگی به تخلفات اداری مطرح و به تشخیص این هیأتها میتوان کارمند متخلف را به وسیله بازخریدی از خدمت رها نمود.
۳-بازخریدی به اختیار دولت:
بازخریدی به اختیار دولت یکی از حالتهای خاتمه خدمت کارمندان است که در ماده ۴۸ قانون مدیریت خدمات کشوری بیان گردیده و این ماده، بازخریدی کارمند توسط دستگاه های اجرائی را در موارد ذیل پیش بینی نموده است.
الف: بازخریدی به دلیل کسب نتایج ضعیف در ارزیابی عملکرد: بر طبق ماده ۴۸ قانون مدیریت خدمات کشوری، «کارمندان رسمی به دلیل کسب نتایج ضعیف از ارزیابی عملکرد در سه سال متوالی یا چهار سال متناوب، بر اساس آییننامهای که با پیشنهاد سازمان به تصویب هیأت وزیران میرسد، بازخرید میشوند.» کارمندانی که در اجرای نظام ارزشیابی عملکرد کارمندان، امتیازات آنان در سه سال متوالی یا چهار سال متناوب از پنجاه درصد کل امتیازات پیش بینی شده برای ارزیابی کارمندان کمتر باشد، در صورت نداشتن شرایط بازنشستگی موضوع ماده ۱۰۳ قانون مدیریت خدمات کشوری، بازخرید میشوند. ( آیین نامه اجرائی ارزیابی عملکرد کارکنان موضوع ماده
۴۸ قانون مد
یریت خدمات کشوری، مصوب ۱۳/۱۰/۸۸)
ب: بازخریدی پس از یک سال آمادگی به خدمت: طبق ماده ۱۲۲ قانون مدیریت خدمات کشوری، در صورت عدم اشتغال کارمند در دستگاه های اجرائی پس از سپری شدن یکسال از دوران آمادگی به خدمت وی در صورت دارا بودن شرایط بازنشستگی بازنشسته و در غیر اینصورت بازخرید خواهد شد. ( امامی، پیشین: ۱۷-۳۱۶)
ج: بازخریدی به سبب واگذاری تمام یا بخشی از وظایف دستگاه های دولتی به بخش غیر دولتی: بدین ترتیب کارمندان رسمی و ثابت دستگاه های اجرایی که تمام یا بخشی از وظایف آنها به بخش غیر دولتی واگذار می گردد به پنج روش با آنها رفتار خواهد شد، که یکی از این روشها بازخریدی سنوات خدمت میباشد. که در صورت درخواست کارمند مبنی بر بازخریدی دستگاه اجرایی مکلف به اعمال آن میباشد. ( ماده ۲۱ قانون خدمات مدیریت کشوری)

درماندگی آموخته‌شحالت انگیزشی منفی است که روش فرد را در حل مسائل تحت تأثیر قرار میدهد و در صورت دیرپایی ممکن است به صورت ناخودآگاه فرد را به استفاده مستمر و انعطاف ناپذیر از یک شیوه برخورد در مواجهه با مسائل سوق دهد که مسلماً در تمام موقعیتها نمیتواند کارساز باشد.
بنابر آنچه مطرح شد استفاده از روش های غیر انطباقی در مواجهه با مشکلات که می‌تواند متأثر از احساس درماندگی، ناامیدی و یا هیجانات منفی دیگر باشد منجر به شکست و ایجاد چرخه‌ای تکرار پذیر احساس درماندگی و ناامیدی شود.
از آنجا که افراد درمانده در پردازش اطلاعات با مشکل مواجهند وجود ارتباط بین برخی از سبکهای یادگیری و درماندگی‌آموخته‌شده محتملتر است. چرا که برخی از آنها کمتر تحلیلی هستند، کلیاند و پردازش ذهنی سطحیتری را میطلبند. با توجه به وجود ارتباط بین ویژگیهای شخصیتی و سبک‌های یادگیری این پژوهش به منظور پیش بینی درماندگی‌آموخته‌شدهآموخته‌شده براساس ویژگی‌های شخصیتی و سبک‌های یادگیری در دانش آموزان دختر پایه سوم متوسطه انجام شده است.

فصل سوم
روش شناسی پژوهش
۳-۱- مقدمه
در این فصل روش پژوهش، جامعه آماری، گروه نمونه، روش نمونه‌گیری، نحوه انتخاب آزمودنی‌ها، ابزار پژوهش، روش اجرا، چگونگی گردآوری اطلاعات و روش آماری از مباحث عمدهای است که به آن‌هاآن‌ها اشاره می گردد
۳-۲- روش پژوهش
با توجه به هدف‌ها و فرضیه‌های پژوهش روش این پژوهش همبستگی از نوع پیش بینی است.
۳-۳- جامعه آماری
جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانشآموزان دختر پایه سوم دوره دبیرستان مدارس دولتی آموزش و پرورش شهر کرمانشاه در سال تحصیلی ۹۳-۱۳۹۲ تشکیل دادهاند که مطابق با آمار اخذ شده از اداره آموزش و پرورش، تعداد آنان ۴۰۷۲ نفر بوده است.
۳-۴- حجم نمونه و روش نمونه گیری
در پژوهش حاضر برای محاسبه حجم نمونه از فرمول کوکران (به نقل از حافظ نیا، ۱۳۸۸) به شرح زیر استفاده گردیده است:
سپس با توجه به این که بود از فرمول تعدیل حجم نمونه (به نقل از سرمد، بازرگان، حجازی، ۱۳۸۷) استفاده گردید.
به این ترتیب حجم نمونه ۳۶۰ نفر شد که به روش نمونهگیری خوشه ای چند مرحلهای افراد گروه نمونه انتخاب شدند . ابتدا بطور تصادفی از ۳ ناحیه‌ آموزش و پرورش شهر کرمانشاه ۳ مدرسه و از هر مدرسه دو کلاس انتخاب شد سپس باهماهنگی قبلی با مدیر و معلمین کلاس‌های مورد نظر به کلاس‌ها مراجعه شد و پرسشنامه‌های مربوطه(ویژگی‌های شخصیتی، سبک‌های یادگیری و سبک‌های اسناد) ‌بین دانش‌آموزان توزیع ، و پس از پاسخگوئی جمع‌ آوری گردید۰
۳-۵- ابزراگردآوری داده ها
در این پژوهش به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه های ویژگیهای شخصیتیNEO-FFI-60، پرسشنامه سبک های یادگیری فلدر- سولومان و پرسشنامه سبک اسناد (ASQ) استفاده شده است.
۱- پرسشنامه ویژگیهای شخصیتی نئو: به منظور سنجش پنج عامل بزرگ شخصیت از پرسشنامه NEO-FFI-60 استفاده شده است. این پرسشنامه در واقع همان فرم کوتاه شده NEO-PI-R است که توسط مککرا و کاستا^[۱۶۶](۱۹۸۵) ساخته شده است. تعداد سوالهای این پرسشنامه ۶۰ سوال است که به صورت چند گزینهای هستند و به صورت فردی و گروهی قابل اجرا می‌باشند. پس از تعیین حجم نمونه و انتخاب تصادفی نمونه ها پرسشنامه ها در میان افراد نمونه توزیع شد و پس از پاسخگویی آنها به پرسشنامه جمعآوری گردید.
شیوه نمرهگذاری: شیوه نمرهگذاری این پرسشنامه به این صورت است که هر یک از آزمودنیها به سوالات آزمون به صورت کاملاً مخالف، مخالف، بدون نظر، موافق و کاملاً موافق پاسخ دادند و این پاسخها براساس مقادیر۴-۳-۲-۱-۰ نمره گذاری می‌شود. در این پرسشنامه سوالات ۵۹-۵۷-۵۵-۵۴-۴۸-۴۶-۴۵-۴۴-۴۳-۴۲-۳۹-۳۸-۳۳-۳۱-۳۰-۲۹-۲۸-۲۷-۲۴-۲۳-۱۸-۱۶-۱۵-۱۴-۱۲-۹-۸-۳ دارای بار عاملی منفی بوده و به صورت معکوس نمرهگذاری میشود. هر کدام از عوامل پنجگانه شخصیت، در این پرسشنامه ۱۲ سوال را به خود اختصاص داده که به قرار زیر است:

۲۸۶۱۰

۳۷۹

۳-۳- روش های تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات
در پژوهش به کمک تحلیل داده های گردآوری شده،واقعیات وسؤالهای علمی تحقیق را جستجو می‌نمائیم. داده ها به صورت اطلاعات خام گردآوری و از طریق مصاحبه، پرسشنامه یا مشاهده انجام شده است.
واحد تحلیل: مردان و زنان سالمند(به طور تصادفی) و در این بررسی سالمند کسی است که دارای سن ۶۰ سال و یا بالاتر می باشد.

سن سالمندی درکشورهای درحال توسعه ۶۰ سال وبالاتر و درکشورهای پیشرفته ۶۵ سال و بالاتر در نظر گرفته می شود (سازمان بهداشت جهانی).
۳-۳-۱- ابزار و نحوه سنجش سلامت جسمی، سلامت روانی
باتوجه به تعریف تندرستی توسط سازمان بهداشت در سال ۱۹۴۸مبنی بر ابعاد وسیع آن به شکل رفاه کامل جسمانی، روحی واجتماعی و نه فقط عدم وجود بیماری، لازم شد اندازه گیری سلامت و ارزیابی مداخلات بهداشتی تنها به شاخص های تغییر در فراوانی و شدت بیماری محدود نباشد، بلکه وضعیت سلامت بطور کامل در نظر گرفته شود. ^[۳۱]بنا به تعریف سازمان بهداشت جهانی کیفیت زندگی، درک افراد از موقعیت خود در زندگی از نظر فرهنگ، سیستم ارزشی که درآن زندگی میکنند، اهداف، انتظارات، استانداردها و اولویت ها ی آنان می باشد، پس کاملاً فردی بوده و توسط دیگران قابل مشاهده نیست و بر درک افراد از جنبه های مختلف زندگی شان استوار است. ^[۳۲]

پرسشنامه های زیادی بدین منظور طراحی شده است ولی پرسشنامه های”کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت” به علت خصوصیات منحصر به فرد خود مورد توجه بیشتری واقع هستند. ابزار اندازه گیری عمومی کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی،به دوصورتWHOQOL-100 و WHOQOL-BREF می باشند.پرسشنامه WHOQOL-BREF پس از ادغام برخی ازحیطه ها و حذف تعدادی از سؤالات WHOQOL-100 ایجاد شد. نتایج حاصل از این دو پرسشنامه همخوانی رضایت بخشی را در مطالعات مختلف نشان داده اند. در این مطالعه با بهره گرفتن از ابزار اندازه گیری عمومی کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی WHOQOL-BREF به علت کم بودن تعداد سؤالات و درنتیجه راحتی استفاده انتخاب شده است. این ابزار در بیش از ۱۵ کشور جهان بصورت همزمان طراحی و به زبان های مختلف ترجمه شده است. لذا مفاهیم سؤالات در فرهنگ های متفاوت یکسان می باشند. از طرفی هر سؤال بر اساس اظهارات بیماران با شدت بیماری متفاوت، مردم سالم و متخصصان بهداشتی طراحی شده است. لذا علاوه بر امکان استفاده از این پرسشنامه ها در فرهنگ های متفاوت، مقایسه پاسخ این گروه ها ممکن می گردد. در حال حاضر این پرسشنامه ها در بیش از ۴۰ زبان در دنیا ترجمه و استاندارد شده است. که این امر همچنان در حال پیشرفت است. ^[۳۳]این پرسشنامه استاندارد جهت سنجش سازه کیفیت زندگی طراحی شده شده است و موسسات و مراکز تحقیقاتی مختلف چه در سطح ملی و چه در سطح بین المللی از این پرسشنامه استفاده می کنند.پرسشنامه WHOQOL-BREFیکی از پرسشنامه های بسیار معتبری است که درتحقیقات کیفیت زندگی مورد استفاده قرار گرفته است (نجات و همکاران ۱۳۸۵ ).
تعداد سؤالات پرسشنامه مربوط به سنجش کیفیت زندگی سالمندان در مجموع ۲۶سؤال بوده که از۲۶ سؤال، سؤالات ۱و۲ کیفیت زندگی را به طورکلی اندازه گیری می کند و به هچیک از حیطه ها تعلق ندارند و کیفیت زندگی را به شکل کلی مورد ارزیابی قرار می دهد. سایر سؤالات کیفیت زندگی سالمندان را ازابعادمختلف جسمانی، روانی، اجتماعی و در نهایت سلامت محیطی رابا ۲۴ سؤال مورد بررسی قرار می دهد( هریک از حیطه ها به ترتیب دارای۷، ۶، ۳، ۸ سؤال می باشند ).

بر این اساس، جهت سنجش دوبعد سلامت جسمی و سلامت روانی، در این بررسی از ترکیب دو پرسشنامه ۳۶ و ۲۶ سؤالی استفاده می شود و پاسخ ها در ۳و۵ و۷ گزینه ای در قالب طیف لیکرت می باشد و از آنها خواسته شده که به سؤالات پاسخ دهند.در پژوهش حاضر از ابزار اندازه گیری عمومی کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (WHOQOL-SF36) استفاده می شود و ازترکیب دو مقیاس ۲۶و ۳۶ سئوالی برای محاسبه شاخص سلامت روانی و سلامت جسمانی افراد در هر حیطه امتیازی معادل ۰-۱۰۰برای هر حیطه به تفکیک دست خواهد آمد. پرسش نامه و مصاحبه از سالمندان بالای ۶۰ سال، بااستفاده از ابزار اندازه گیری عمومی کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی استاندارد در فرمهای (WHOQOL-SF36, 26)جهت سنجش سلامت جسمی و روانی سالمندان به منظور سنجش تأثیر عوامل جمعیتی، اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی برکیفیت زندگی سالمندان در دو بعد سلامت جسمی و سلامت روانی براساس چار چوب نظری و بررسی های موجود،پرسشنامه جامعی تهیه گردید.

۳-۳-۲- اعتبار و پایایی پرسشنامه
جهت بررسی کیفیت زندگی در دو بعد جسمی و روانی از ویرایش فارسی فرم پرسشنامه (WHOQOL-SF36, 26) استفاده شد این پرسشنامه در بیش از ۵۰ کشور از جمله ایران مدل سازی شده است. برای بررسی ابزار و استفاده از اجرای آزمایشی در نمونه کوچک که تعدادآن ۶۰ نفر بود انجام شد و بعد به جمع آوری اطلاعات و تکمیل پرسشنامه اقدام شد. سپس با بررسی ضریب آلفای کرون باخ به سنجش اعتبار پرسش نامه اقدام شد اعتبار روایی و پایایی پرسشنامه از طریق” آلفای کرونباخ” اندازه گیری شد، آلفای کرونباخ بدست آمده بالای (۷۰/۰)نشان دهنده همبستگی بالای سؤالات بوده است.
فصل چهارم
آزمون فرضیه ها وتجزیه و تحلیل داده ه

متغیر مستقل:
متغیر مستقل(یا متغیر محرک، یا درونداد) متغیری است که تغییرات یا تفاوتهایش با تغییرات یا تفاوتهای متغیر وابسته به شیوهای قانونمند پیوند دارد. بنابراین مشاهدات متغیر مستقل پایه و مبنایی برای پیشبینی متغیر وابسته میباشد.

سرمایه فرهنگی:
در نظر بوردیو سرمایه فرهنگی عبارت از شناخت و ادراک فرهنگ و هنرهای متعالی، داشتن ذائقه خوب و شیوه های عمل متناسب است. با این حال لامونت و لاریو معتقدند که خود وی نیز برداشت روشنی از این مفهوم ندارند و بیشتر مایل است تا تعریف وی را چنین خلاصه کنند:
“نشانه های فرهنگی نهادینه شده از قبیل نگرشها، ترجیحات، دانش رسمی، رفتارها، اهداف و اعتبارات ارزشمند که برای ایجاد انحصار اجتماعی و فرهنگی استفاده میشوند"(فاضلی، ۱۳۸۴: ۳۶).

متغیر سرمایه فرهنگی دارای دو مؤلفه مصرف کالاها و کالاهای فرهنگی میباشد. تدوین شاخصهای متغیر سرمایه فرهنگی تجسم یافته، عینیت یافته و نهادینه شده بر اساس پژوهشهای پیشین بوردیو(۱۹۸۴)، نوغانی(۱۳۸۴)، نیازی و کارکنان(۱۳۸۶)، ترنر و لموند(۲۰۰۲) بوده است.
سرمایه فرهنگی تجسم یافته: بیانگر چیزهایی است که افراد میدانند و میتوانند انجام دهند. در واقع، توانایی های بالقوهای که به تدریج بخشی از وجود افراد شدهاند و در آنها تثبیت گردیدهاند(نوغانی، ۱۳۸۴: ۹۱). این سرمایه در فرد عجین شده و نوعی از رفتار فرد میشود. بنابراین، نمیتواند به طور آنی انتقال یابد(نیازی و کارکنان، ۱۳۸۶: ۶۰). مانند توانایی تسلط بر زبان خارجی، توانایی خطاطی و نقاشی و غیره.
سرمایه فرهنگی عینیت یافته: به تمامی اشیا و کالاهای فرهنگی، سرمایه فرهنگی عینی میگویند؛ اما خصلت اساسی این سرمایه، در این است که بر دارندگان آن اثر آموزشی میگذارد(محسنی، ۱۳۶۷: ۱۸۱). مانند تعداد کتابخانه، مجله و روزنامههای موجود در کتابخانه.
سرمایه فرهنگی نهادینه شده: لازمه سرمایه فرهنگی نهادی، قبل از هرچیز، وجود افراد با صلاحیت و مستعد در جهت کسب انواع مدارک تحصیلی و دانشگاهی است. از طرف دیگر، مستلزم وجود نهادهای رسمی است که صادرکننده این مدارک تحصیلی و رسمیت بخشیدن به آن میباشند. این سرمایه قابل واگذاری و انتقال نیست و به دست آوردن آن برای افراد به شرایط معینی بستگی دارد(روحالامینی، ۱۳۶۵: ۱۱۸). مانند: مدارک تحصیلی و گواهینامههای فنی و حرفهای.
وضعیت اقتصادی - اجتماعی:

برای سنجش وضعیت اجتماعی –اقتصادی از سه شاخص میزان در آمد خانوار، سطح تحصیلات و وضعیت شغلی والدین استفاده خواهد شد. در آمد را در ۵ گروه طبقه بندی کردهایم. ۱: کمتر از ۲۵۰ هزار تومان ۲: بین ۲۵۰ هزار تا ۵۰۰ هزار تومان ۳: بین ۵۰۱ هزار تا ۷۵۰ هزار تومان ۴: بین ۷۵۱ هزار تا یک میلیون تومان ۵: بین یک میلیون تا یک میلیون و ۲۵۰ هزار تومان ۶: بین یک میلیون و ۲۵۰ هزار تومان تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان ۷: بین یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تا یک میلیون و ۷۵۰ هزار تومان ۸: بین یک میلیون و ۷۵۰ هزار تومان تا دو میلیون ۹: بیشتر از دو میلیون
برای سنجش سطح تحصیلات والدین هم میزان تحصیلات را در نه طبقه قرار دادیم. ۱-بی سواد ۲-ابتدایی ۳-راهنمایی ۴- متوسطه ۵-دیپلم ۶-فوق دیپلم ۷-کارشناسی ۸-کارشناسی ارشد ۹- دکتری و بالاتر. برای ارزیابی پرستیژ شغلی والدین وضعیت شغلی را به صورت سؤال باز قرار دادیم وپس از جمعآوری اطلاعات وضعیت شغلی که نایبی و عبدالهیان در تحقیقی در سال ۸۱ مشاغل ایران را در آن طبقهبندی کرده بودند قرار دادیم. در پایان سه شاخص ذکر شده را جمعبندی کرده و نمره وضعیت اجتماعی - اقتصادی فرد را به دست آوردیم.
۳-۱۰ روش تجزیه و تحلیل
در پژوهش حاضر پس از تکمیل پرسشنامه، داده ها گردآوری شده و بر اساس مقیاسهای اندازه گیری متغیرها کدگذاری شده و با نرم افزار SPSSپردازش و تجزیه تحلیل شدهاند. بعد از پردازش داده ها و شاخصبندی کردن آنها جهت تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده با توجه به سطوح مختلف اندازه گیری فرضیه های تحقیق از روش های مختلف آماری استفاه شده است. این روش ها عمدتاً جهت سنجش ضرایب همبستگی بین گویه ها و مقیاسها و تحلیل روابط بین متغیرهای و نیز استنتاج مفاهیم نظری بکار میرود. روش های مذکور شامل روش های توصیفی مانند درصد، فراوانی، میانگین، میانه و… و روش های آماری استنتاج مانند آزمون همبستگی پیرسون، آنالیز واریانس، آزمون تفاوت میانگینها میباشد.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها
۴-۱یافته های توصیفی
سن
داده های جمعآوری شده برای متغیر سن که به صورت طبقه بندی شده در جدول شماره (۱) نمایش داده شده است، نشان میدهد ۱۰۰نفر (۲۵٫۵ درصد) از پاسخگویان در گروه سنی ۲۹-۲۵، ۷۴ نفر (۱۸٫۹ درصد) در گروه سنی ۳۴-۳۰، ۸۹ نفر (۲۲٫۷ درصد) در گروه سنی ۳۹-۳۵، ۷۵ نفر(۱۹٫۱ درصد) در گروه ۴۵-۴۰ و ۵۴ نفر (۱۳٫۸ درصد) نیز در گروه سنی ۵۰-۴۵ قرار گرفتهاند.
جدول (۴-۱): وضعیت پاسخگویان بر اساس گروه های سنی