۱-۱-۶ گوگرد زدایی هیدروژنی
یکی از دلایلی که فرایند گوگردزدایی مستقیم از نفت خام هنوز تجاری نشده است ٬مشکلات فنی ٬فقدان محرک اقتصادی وقوانین نه چندانم حکم درجلوگیری از سوزاندن نفت باقیمانده با گوگرد زیاد می باشد. مشکلات فنی ٬وجو دمقدارزیادآسفالتی نوفلزاتی ازقبیل نیکل ووانادیوم درنفت خام باعث ککسازی سریع وغیرفعال شدن کاتالیست میشود.

وقتی برای به کارگیری فرایند گوگردزدایی هیدروژنی تلاش می شود و نفت خام حاوی گوگرد زیادی به کارگیری شود ٬معمولا لازم است درشرایطی که تنها نصف گوگردموجود در نفت خام حذف می شود ٬عملیات اجراشودو دلیل این امرآن است که اگرهرگونه شرایط گوگردزدایی هیدروژنی شدید به کار گرفته شود مقدار زیاد اجزاءآسفالتیک موجوددر نفت خام باعث تشکیل سریع کک به طور گسترده بر روی کاتالیست می شود و از این طریق باعث غیر فعال شدن کاتالیست در یک پریود زمانی کوتاه می شود. استفاده از شرایط بسیار شدید در گوگردزدایی هیدروژنی قبلا غیر ممکن فرض می شد ٬زیراعمرکاتالیست بسیار کوتاه بود و به کارگیری شرایط آرام در گوگردزدایی هیدروژنی نیز حذف مقدار کافی از گوگرد برای فراهم کردن محصولات دلخواه با گوگرد پایین را فراهم نمی کرد.]۲۴[
گوگردزدایی فنی بسیار مشکل است و دلیل اصلی آن حضور ترکیبات آسفالتیک و مواد آلوده کننده ی فلزی می باشد که باعث غیر فعال شدن کاتالیست می شود. ترکیبات آسفالت یک غیرقابل تقطیر تقطیر هستند. کک غیر قابل حل در نفت ماده ای است که ممکن است باگوگرد ٬نیتروژن٬اکسیژن وفلزات مختلف ترکیب شود. معمولاموادآسفالت یک به صورت کلوئیدی در داخل نفت خام پراکنده شده اند و وقتی گرم می شوند ٬تمایل به لخته شدن وپلیمریزاسیون دارند. بنابراین در باقیمانده های اتمسفری و خلاء ٬آسفالت نهای پلیمره شده به صورت مواد شبه جامد حتی در دمای محیط وجود دارند. آلوده کننده های فلزی شامل نیکل و وانادیوم بسیار معمول هستند هرچند دیگرفلزات ازقبیل آهن ٬مس ٬سرب و روی نیزاغلب موجود هستند. این آلوده کننده های فلزی ممکن است به شکل هایی از قبیل اکسید فلزی یا سولفید ٬به صورت ذرات ویانمکهای محلول درنفت موجودنباشند. معمولااین فلزات به صورت ترکیبات آلی فلزی با جرم مولکولی نسبتأ زیاد از قبیلMetallic probhyrin و مشتقات مختلف آن وجود دارند. وقتی هیدروکربن حاوی ترکیبات آلی فلزی هیدروژن دهی می شود ٬ فلزات برروی کاتالیست رسوب می کنندوباپیشرفت فرایند غلظت آنها افزایش می یابد. بنابراین در گوگردزدایی هیدروژنی ٬غیرفعال شدن کاتالیست ویاعمرکوتاه آن درنتیجه ی عوامل زیر است:
۱ته نشینی گسترده ی کک بر روی کاتالیست
۲جمع شدن و انباشتگی رسوبات فلزی بر روی کاتالیست
در عملیات تجاری واحد گوگردزدایی هیدروژنی ٬درجه ی حذف گوگرد۷۵ تا۸۰درصدمی باشد.]۱۸[
۱- ۱– ۷روش های ملایم کردن
این روش ها ٬امکان عاری نمودن برشهارا ازترکیبات گوگردی٬مرکاپتان هاوگوگردرا به صورت عنصر می دهد. مهمترین روش های به کار گرفته شده عبارتند از:
روش سلوتیزر: “Solutizer” این روش مربوط به اکستراسیون همه کانی ها از کلیه برش های بنزین (به دست آمده از تقطیر یا کراکینگ یا رفرمینگ) می گردد. ازمزایای این روش ٬افزایش قابلیت
بنزین جهت پذیرش سرب بوده که علت آن حذف ترکیبات گوگردی است.
روش دکتر : انواع بنزین ها و همچنین ترکیبات سینگن تر ازقبیل برش نفت و کروزون را می توان توسط این روش موردترتمان قرار داد. در این روش از محلول قلیایی پلمبیت سدیم جهت ترتمان استفاده می گردد.
روش هیپوکلریت : اغلب از هیپوکلریت بعنوان یک عامل اکسید کننده جهت کاهش بو و همچنین مقدار مرکاپتان ها در برش های نفتی استفاده می شود. این روش می تواندیک روش تکمیلی برای ترتمان برش ها با سود باشد.]۲۱[
روش های کلرکوئیوریک: در این روش بر روی نفت کلرور مس افزوده می گردد که باعث تبدیل مرکاپتان ها به دی سولفور می گردد.
روش تصفیه کاتالیتکی :
در این روش به جای استفاده از ترکیبات حل کننده ذکر شده در روش های قبلی از کاتالیزور استفاده می شود. برای مثال روش مراکس یکطریقه تصفیه کاتالیتکی است که در آن کاتالیزور یک بستر ثابت از اکسید سربمی باشد که طول عمر آن بیشتر از سه سال می باشد .
۱-۲ مرکاپتان زدایی از برش ها نفتی
تولید نفت خام و میعانات گازی حاوی مرکاپتانها در جهان در حال افزایش است . بخش عظیمی از منابع نفتی با محتوی بالای گوگرد در روسیه ٬امریکا ٬دریای شمال٬ایران و قطروجود دارند . ویژگی اصلی برشهای حاوی مرکاپتان وجود گوگرد در زنجیره هیدروکربنی می باشد . گروه های مختلف مرکاپتانها از سمی ترین و فرارترین آنها از(متیل واتیل مرکاپتان با وزن مولکولی کم) تا مرکاپتانهای سنگین (با زنجیره هیدروکربنی شاخه دار) می باشند . سولفید هیدروژن و مرکاپتان های سبک C1-C3 سمی و فرار ٬بودارو به شدت خورنده می باشد.
در طی فرایندهای پالایش برشهای حاوی مرکاپتان ٬پسابهای قلیایی–گوگردی سمی تولید میشوند . لذاتولید ٬انتقال٬ذخیره سازی وپالایش این برشهادارای مسایل ومشکلات تکنولوژی وزیست محیطی جدی می باشد. به منظور حل این معضل پژوهشگاه صنعت نفت اقدام به توسعه تکنولوژی
مرکاپتانزدایی از برشهای نفتی توسط فرایندهای ^[۴] DMDو DMC ^[۵] نموده است . در حال حاضر برای دو فرایند DMC وDMC پایلوتی در پژوهشگاه صنعت نفت طراحی ٬ساخت وراه اندازی شده است و واحدهای صنعتی نیز در ایران درحال نصب می باشند.]۳[
۱-۳ DMD
فرایند DMD مرکاپتان زدایی از برشهای نفتی می باشد . در این فرایند با بهره گرفتن از محلول کاستیک ،از برش نفتی حذف و مرکاپتانهای سبک به همراه ٬ CS2٬ COS و H2S٬ازبرش نفتی حذف و مرکاپتانهای سنگین خورنده و فعال به دی سولفیدها تبدیل می شوند.]۱۵[
۱- ۳-۱تاریخچه ی DMD
اولین واحد صنعتی اولین بار با بهره گرفتن از کاتالیستIVKAZ ،از نرمال پنتان ٬مرکاپتانزدایی شده در روسیه در سال ۱۹۷۴ راه اندازی شد.
۱-۳– ۲مزایای فرآیندDMD
فرایند DMDدر مقایسه با فرایندهای مشابه ٬تفاوت هاومزایای قابل ملاحظه ای را دارد که در زیر ارائه شده اند:
الف –درفرایندDMD از کاتالیست هموژن ٬پایداروبسیارفعالIVKAZ استفاده می شود . این کاتالیست بسیار فعالتر و پایدارتر از کاتالیست های فرایندهای مشابه است.
ب –فرایند DMD قادر به تصفیه و تخلیص خوراک از چهار ترکیب گوگردی (H2S+RSH+ COS+CS2) در مرحله اول است.جهت حذف SCO و CS2 ازافزودنیهای خاصی در مرحله استخراج استفاده می شود.
ج –فرایند DMD بر مبنای فرایندSerox٬یک واحدمصرف sulfur-alkaline waterدارد.فرایند Serox قادر به تبدیل سولفید سدیم سمی به نمک های خنثی و غیر سمی سولفات تیو سولفات سدیم است.
فرایندDMD همراه با واحد Seroxبه عنوان مجموعه ای است که توانایی تصفیه خوراک هیدروکربنی سبک از ترکیبات گوگردی سمی ٬بدون تولید پساب خطرناک و بدون خطرات زیست محیطی را دارد.]۱۵[
د –هزینه فرایندDMD در مقایسه با فرایندهای مشابه کمتر است و همچنین فرایندDMD بسیار مؤثر و کارامد می باشد.
۱-۳-۳ معرفی فرایندها DMD
فرایندهای متفاوت DMD ٬برحسب ور,ش نفتی٬درصد مرکاپتان موجوددرخوراک و محصولات توسعه یافته اند که عبارتند:
DMD1 1-3-3-1
شکل ۱-۱ :دیاگرام کلی فرایند DMD1
این فرایند جهت مرکاپتان زدایی کروزن (Kerosene) استفاده می‌شود. کروزن حاوی مرکاپتان پس از گرمایش در مبدل E1، وارد راکتور بستر ثابت R1 شده و مرکاپتانهای موجود در آن در مجاورت هوا و کاتالیست اکسید می‌گردد. آب همراه کروزن مرکاپتان زدایی شده، پس از سرد سازی در کولر هوایی E2، در مرحله جداسازی V1 جدا می‌شود.]۲۱[
DMD21-3-3-2

_ریسک های فرهنگی
(ریسک های هزینه مبادله، ریسک های مذاکره)

_ریسک های ذاتی محصول
(برای تولیدکننده، حمل کننده، مصرف کننده)
_ریسک های بازار محصول
(تغییر در ذائقه مصرف کنندگان، وجود محصولات جایگزین، کمیابی محصولات تکمیلی)
_ریسک های تکنولوژیکی
(نوآوری در محصول، نوآوری در فرایند)

_ریسک های قانونی
(استانداردهای صنعت، مقررات دولتی)

_ریسک های عملیاتی
(ریسک نیروی کار، ریسک تأمین کنندگان، ریسک تولید)
_ریسک های تأمین مالی
(مشکلات نقدینگی و اعتبار)
_ریسک های رفتاری
(مشکلات و اقدامات مغرضانه، اقدامات مخدوش کننده اعتبار، فقدان مهارت یا تجربه)

۹ـ دسترسی به بازارهای بین المللی
یکی از اولویت های اصلی اقتصاد ی اکثر کشورهای در حال توسعه ایجاد صنایع صادراتی و اکتساب بازارهای بین المللی به منظور تحصیل درآمدهای ارزی است، لذا یکی از معیارهای انتخاب روش مناسب سرمایه گذاری خارجی می تواند دسترسی معقول به بازارهای خارجی به ویژه کشورهای دارای پول قوی می باشد.

۱۰ـ زمان بری (اعم از مذاکره، انعقاد قرارداد، اجرا)
در قراردادهای سرمایه گذاری، تعیین مدت زمان کلی کافی نیست، بلکه برای انجام هر مرحله از فرایند باید زمان را مشخص کرد. آنچه در بند مدت در نظر گرفته می شود، زمان مشخص است و نه مدتی نامعلوم و مجهول. مدت زمان اجرای پروژه می تواند متأثر از عواملی چون توانمندی شرکت سرمایه گذار خارجی، پیچیدگی فنی و اجرائی، یکپارچگی اجرای پروژه، سطح بروکراسی قرارداد و … باشد.
۱۱ـ محدودیت های قانونی
فعالیت در عرصه جذب سرمایه گذاری خارجی در هر صنعتی، الزاماتی دارد که از آن جمله می توان حرکت در چارچوب قانونی از یک سو و حداکثر استفاده از ظرفیت های و مشوق های قانونی از سوی دیگر اشاره نمود. قوانین مختلفی در ارتباط با توسعه صنعت بالگرد و همچنین سرمایه گذاری خارجی درگیر هستند از جمله: برنامه چهارم توسعه کشور، قانون تشویق و حمایت از سرمایه گذاران خارجی، قوانین گمرکی، صادرات و واردات، مالیات ها، تجارت، اتباع خارجی، دریافت تسهیلات بانکی و … . تصمیم گیری درباره روش مناسب سرمایه گذاری خارجی در صنعت بالگرد باید با توجه به این محدودیت های قاونی انجام شود. البته نقش بروکراسی در اجرای این قوانین بسیار پررنگ می باشد.
۱۲ـ تقویت بازاررقابتی
سرمایه گذاری خارجی، خاصیت همچشمی بازار یعنی انعطاف در ورود و خروج بنگاه ها را افزایش می دهد و از این طریق عموماً باعث افزایش رقابت می شود. با این حال در شرایط خاص ممکن است مصرف کنندگان کشور میزبان نتوانند از منافعی که سرمایه گذاری از طریق کاهش قیمت ها و بهبود کیفیت کالا و خدمات برای آنها فراهم می کند برخوردار شوند؛ چرا که بنگاه های فراملیتی که در کشور میزبان سرمایه گذاری کرده اند قیمت های انحصاری خود را از طریق موقعیت مسلطی که در بازار دارند بر آنها تحمیل کنند (محبی، ۱۳۸۹). در هر حال ایجاد رقابت برای بنگاه ها در صنعت از طریق ورود سرمایه گذاری خارجی امری غیر قابل انکار می باشد.
۱۳ـ رعایت مسائل زیست محیطی
سرمایه گذاری خارجی از سه طریق اصلی بر محیط زیست تأثیر می گذارد؛ عملکرد زیست محیطی شرکت های چند ملیتی، کاربردهای زیست محیطی که از نقش سرمایه گذاری خارجی در رشد اقتصادی نشأت می گیرند، و اثرات مستقیم و غیر مستقیمی که شرکت های چند ملیتی و سرمایه گذار خارجی ممکن است بر مقررات زیست محیطی ملی و بین المللی داشته باشند. در سطح عمومی اقتصاد کلان، هیچ ارتباط کاملاً مشخص و پایداری قابل شناسائی نیست؛ به این معنا که سرمایه گذاری خارجی می تواند کیفیت محیط زیست را بهبود دهد، تنزل دهد، یا تغییری ایجاد نکند. هر یک از این تأثیرات به عوامل متعددی چون نوع فعالیت و میزان تعهد بازیگران بستگی دارد. از این رو مسائل زیست محیطی می توانند یکی از معیارهای انتخاب روش سرمایه گذاری خارجی باشند (محبی،۱۳۸۹).

۱۴ـ ارتقاء استاندارد خدمات
هر یک از روش های سرمایه گذاری خارجی، فراخور میزان مشارکت و درگیری شرکت های بین المللی ممکن است تأثیر متفاوتی بر کیفیت محصولات و خدمات ارائه شده داشته باشند.
۱۵ـ وضعیت اقتصادی بنگاه سرمایه گذار
وضعیت اقتصادی بنگاه سرمایه گذار را می توان به وسیله فاکتورهای مختلفی چون میزان درآمد، تعداد و کیفیت نیروی کار و سهم بازار آن شرکت در بازارهای خارجی سنجید. طبیعتاً بالا بودن درآمد شرکت خارجی، نرخ اشتغال بالا و سهم بازار زیاد در بین رقبا، همگی تا حد زیادی نشان از جایگاه اقتصادی خوب شرکت بین المللی و کیفیت بالای محصولات و خدمات آن دارد.
۱۶ـ صرفه جویی در منابع داخلی
برخی از صنایع به طور مستقیم به منابع ملی کشور میزبان وابسته اند. برای مثال صنایع اکتشافی مانند نفت و گاز، مواد معدنی و … . به همین دلیل مصرف درست این منابع همواره یکی از دغدغه های تصمیم گیران در کشور میزبان می باشد. باید دید از منظر کشور میزبان این مسأله در صنعت بالگرد تا چه حد اهمیت دارد و کدام یک از روش های سرمایه گذاری در این مورد مناسب تر هستند.
۱۷ـ بازاریابی و برندسازی
در هر اقتصاد مبتنی بر آزادی تجارت، موفقیت نهایی شراکت (شرکت مشترک) به توانایی آن در فروش محصولات و تحصیل سود معقول از این فروش ها بستگی دارد. بر این اساس شرکت سرمایه گذاری مشترک نباید از دستیابی به هر بازار ممکن هماهنگ با تعهدات و تکالیف شریک خارجی منع گردد، مگر آنکه اساس سرمایه گذاری بر محدود نمودن فعالیت های بازاریابی به کشور میزبان استوار باشد.
۴ ـ ۲ ادبیات مربوط به انتخاب روش مناسب

۲-۲-۳۱ مدل به کار گرفته‌شده در تحقیق حاضر:
در این تحقیق برای بررسی فناوری اطلاعات و بر اساس ادبیات موضوع و نیز نظر اساتید و متخصصان از ابزار و سیستم‌هایی که در جمع‌ آوری، نگهداری، پردازش، انتقال، فیلتر و ذخیره ساری اطلاعات به کار می‌رود و از آثار مارتینز، لورنز و همکاران (۲۰۰۳) بایر و همکاران (۱۹۹۷) استخراج‌شده‌اند و برای بررسی مدیریت دانش از مدل عمومی دانش نیومن و کنراد (۱۹۹۳) که جز ۳ مدل معروف جریان دانش است استفاده‌شده است.

مؤلفه‌های مدیریت دانش فناوری اطلاعات
خلق دانش
ذخیره‌سازی
انتقال دانش
فن آوری اطلاعات
کاربرد دانش
مدل مفهومی دانش نیومن و کنراد (۱۹۹۸)
۲-۳ سازمان تأمین اجتماعی:

۲-۳-۱ مفهوم تأمین اجتماعی:
طبق تعریف اتحادیه بین‌المللی تأمین اجتماعی (ISSA ) تأمین اجتماعی عبارت است از ” مجموعه کوشش‌ها و فعالیت‌های انجام‌شده توسط برخی از سازمان‌ها و مؤسسات اجتماعی به‌منظور رسیدن به رفاه اجتماعی “
از سوی دیگر رفاه اجتماعی عبارت است از: ” نظامی که به‌منظور خدمت و کمک به افراد به وجود می‌آید تا سلامت، زندگی بهتر و موجبات روابط مناسب‌تری را برای پیشرفت استعدادها، قابلیت‌ها و توانایی‌های انسانی را فراهم سازد. “
در تعریف عام و کلی‌تر داریم: تأمین اجتماعی عبارت است از ” تضمین پاسخگویی به نیازهای مادی و معنوی بیشتر تا حد امکان ” ( طالب، ۱۳۸۱، ۲۸۴ ).
در کتب فقهی و منابع اقتصادی اسلامی، تأمین اجتماعی را تأمین کامل وسایل زندگی عمومی افراد دانسته و آن را بر دوپایه قرار می‌دهند:

الف ) اصل کفالت همگانی یعنی مسئولیت افراد نسبت به یکدیگر
ب ) اصل سهیم بودن جامعه درآمدهای دولت ( طالب، ۱۳۸۱، ۳۸ ).
به‌طورکلی می‌توان ازنظر اصطلاحی و لغوی برای تأمین اجتماعی دو مفهوم قائل شد. یکی مفهوم عام و کلی و منظور از آن فراهم آوردن کلیه اسباب لازم و ضروری برای زندگی انسانی و دیگری در مفهوم خاص و جزئی که هدف تأمین اقتصادی و یا به‌طور دقیق‌تر تضمین اقتصادی افراد است. ( طالب،۱۳۸۱، ۸ ).
گروه دیگری آن را چیزی جز تأمین و تضمین درآمد نمی‌دانند و بالاخره برخی آن را یک سلسله اقدامات جهت ایجاد و امنیت فکر و خیال انسان‌ها ذکر کرده‌اند.
تأمین اجتماعی می‌تواند اساساً به معنی حمایت تلقی شود که جامعه از طریق مجموعه‌ای از اقدامات همگانی در برابر تنگناهای اقتصادی و اجتماعی برای اعضا خود فراهم می‌کند. تنگناهای مذکور احتمالاً به علت قطع یا کاهش چشمگیر درآمد براثر بیماری، بارداری، حادثه ناشی از کار، بیکاری، ازکارافتادگی، سالمندی و مرگ پدیدار می‌شوند. در ضمن تأمین اجتماعی ارائه مراقبت‌های پزشکی و تدارک کمک‌های مربوط به خانواده‌ها را نیز شامل می‌شود. ( نوروز طالقانی،۱۳۷۴، ۲۰ ).
۲-۳-۲ سازمان تأمین اجتماعی:
به‌منظور اجرا و تصمیم و گسترش انواع بیمه‌های اجتماعی و استقرار نظام هماهنگ و متناسب با برنامه‌های تأمین اجتماعی، همچنین تمرکز وجوه و درامدهای موضوع قانون تأمین اجتماعی و سرمایه‌گذاری و بهره‌برداری از حمل وجوه و ذخایر، سازمان مستقلی به نام سازمان تأمین اجتماعی وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که در این قانون “سازمان ” نامیده می‌شود، تشکیل می‌گردد. سازمان دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی و اداری است و امور آن منحصراً طبق اساسنامه‌ای که به تصویب هیئت‌وزیران می‌رسد، اداره خواهد شد. (سازمان تأمین اجتماعی، ۱۳۷۲، ۱ ).
۲-۳-۳ بیمارستان:
تعریف لغوی: جایی است که بیماران را پرستاری و معالجه می‌کنند ( عمید، ۱۳۶۲، ۲۹۹ ).
تعریف نظری: بیمارستان یکی از نهادهای مهم ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی و درمانی است که با امکانات و تسهیلات ویژه خود، در بازگشت سلامت جسمانی و روانی افراد بیمار جامعه، انجام تحقیقات پزشکی و آموزشی نیروهای ماهر موردنیاز بخش بهداشت و درمان نقش اساسی ایفا می‌کند. (آصف زاده، ۱۳۶۹،۱۷ ).
در تعریف دیگری که از بیمارستان آمده است که: بیمارستان یک محل اقامت است که مراقبت‌های پزشکی کوتاه‌مدت و درازمدت را ارائه می‌دهد؛ که شامل خدمات مشاهده‌ای، تشخیصی، درمانی و باز توانی جهت اشخاص مبتلا یا مشکوک به بیماری یا جراحات و زایمان است و خدمات سرپایی بیماران را هم ممکن است ارائه بکند یا نکند. (پارک ۱۳۷۵، ۱۰۵ ).
تعریف عملیاتی: در این تحقیق از بین کلیه بیمارستان‌های ملکی یا تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی در سطح تهران ۳ بیمارستان شهید لواسانی، لبافی نژاد و آیت اله کاشانی که ازنظر ویژگی‌های آماری نسبتاً همگن هستند به‌عنوان محیط پژوهش انتخاب گردیده که مسئولیت بستری، درمان و ترخیص بیماران را به عهده‌دارند و در این راهبرد از کلیه کارکنان ستادی و درمانی بیمارستان‌ها به فراخور نیاز بهره می‌گیرد.
۲-۳-۴ بیمارستان‌های ملکی سازمان تأمین اجتماعی:
بیمارستانی است که تحت مالکیت سازمان تأمین اجتماعی بوده و مدیریت، اداره، تأمین کارکنان و سایر منابع به عهده این سازمان می‌باشد. در ضمن در این بیمارستان‌ها کلیه خدمات ارائه‌شده به مراجعین تحت پوشش بیمه سازمان تأمین اجتماعی رایگان می‌باشد.
‌تعداد کارکنان‌ سازمان‌ تأمین اجتماعی‌ اعم‌ از کارکنان‌ ستادی‌ و شاغلین‌ در شعب‌ بیمه‌ای‌ و واحدهای‌ درمانی‌ سراسر کشور قریب به ۶۵ هزار نفر است که آر این تعداد بیش
از ۴۵ هزار نفر در واحدهای بخش درمان مستقیم مشغول به کار هستند. خدمات درمانی سازمان تأمین اجتماعی یکی از مهم‌ترین تعهدات قانونی سازمان تأمین اجتماعی در قبال بیمه‌شدگان اصلی و تبعی، حمایت در برابر حوادث و بیماری‌ها و حفظ سلامت آنان از طریق ارائه خدمات بهداشتی و درمانی موردنیاز در ۲ بخش درمان مستقیم و غیرمستقیم است. الف – بخش درمان مستقیم سازمان تأمین اجتماعی با ۷۲ بیمارستان تحت پوشش و ۲۸۲ درمانگاه و دی کلینیک و با کادرمانی بیش از ۴۵ هزار نفر، دومین تولیدکننده درمان پس از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است. در بخش درمان مستقیم، جمعیت تحت پوشش درمان سازمان به‌طور رایگان از خدمات مراکز درمانی متعلق به این سازمان بهره‌مند می‌شوند. بیمه‌شدگان حرف و مشاغل آزاد مبلغی را به‌عنوان فرانشیز می‌پردازند. ب – بخش درمان غیرمستقیم سازمان بخش دیگری از خدمات درمانی سازمان به‌صورت خرید خدمات تشخیصی و درمانی از مؤسسات خصوصی و دولتی تأمین می‌شود. این خدمات باهدف تأمین نیاز بیمه‌شدگان و خانواده‌های آنان و با پرداخت بخشی از هزینه‌ها تحت عنوان فرانشیز یا سهم بیمه‌شده، ارائه می‌شود هم‌اکنون سازمان تأمین اجتماعی در این عرصه با بیش از ۴۶ هزار پزشک و دندان‌پزشک و مراکز درمانی و دارویی و تشخیصی طرف قرارداد، بزرگ‌ترین خریدار خدمات درمان در کشور به‌حساب می‌آید.: همچنین با توجه به اینکه تأمین اجتماعی دارای دو بخش بیمه‌ای و درمانی است. اداره کل درمان تأمین اجتماعی استان تهران با برخورداری از ۸ هزار کارکنان بزرگ‌ترین اداره درمان کشور است و یک‌سوم امر درمان را بر عهده دارد.
۲-۳-۵ ) ادبیات و پیشینه تحقیق:
مروری بر مطالعات انجام‌شده:
در پژوهشی با عنوان تأثیر پیاده‌سازی مدیریت دانش در بیمارستان‌ها: مطالعه اکتشافی در تایوان
در این مقاله مأموریت اساسی مدیریت دانش در حوزه خدمات درمانی را ارائه خدمات باکیفیت بالا و حل مشکلات اساسی در این حوزه با بهره گرفتن از دانش به ساری تخصصی افراد خبره بیان کرده است. همچنین بیان داشته است که بیمارستان‌های مشابه سایر صنایع در هراندازه‌ای که باشند باید یک دید نسبت به خلق، سازمان‌دهی، توزیع و کاربرد دانش به‌عنوان یک جنبه حیاتی از مدیریت فعالیت‌های خود داشته باشند. در این مقاله بیشتر به جنبه‌های استراتژیک مدیریت دانش توجه شده است؛ و درنهایت پرسش‏های تهیه‌شده در این تحقیق برای ۱۲۶ بیمارستان در تایوان ارسال و ۵۰ پرسشنامه عودت داده‌شده است؛ که پس از پردازش‌های آماری نتایج زیر به‌دست‌آمده است:
۱ – منابع انسانی و زیرساخت فناوری اطلاعات و برنامه‌ها تشویقی به‌طور قابل‌توجهی تحت تأثیر سه ویژگی دانش: صراحت، تنوع و ماهیت اختصاصی دانش می‌باشد.
۲ – بیمارستان‌ها با تکیه‌بر اقدامات فنی به‌عنوان یک وسیله استراتژیک برای مقابله با چالش‌های حرفه‌ای و مدیریتی برخورد می‌کنند.
۳ – تأکید بر استفاده از برنامه‌های فناوری اطلاعات در بیمارستان می‌تواند به همکاری مناسب بخش دانشگاه و بیمارستان منجر شود. ( ابیدی، سید سیبت رضا، ۲۰۰۱ ).
تابنده، سمانه، آبزری، مهدی، صالحی زاده، سعید (۱۳۹۰ ) در پژوهشی با عنوان سنجش میزان تأثیر عوامل مؤثر بر پیاده‌سازی مدیریت دانش از دیدگاه سرپرستاران و مدیران بیمارستان‌های منتخب خصوصی شهر اصفهان: در این تحقیق اشاره‌شده که اجرای یک نظام مدیریت دانش در سازمان یک حرکت جمعی و سازمانی است که همه افراد در رده‌های مختلف باید درگیر آن شوند. هدف از این پژوهش، شناسایی میزان تأثیر عوامل مؤثر ( استراتژی‌های سازمان، فناوری اطلاعات، مدیریت منابع انسانی و ارتباطات فرا سازمانی ) بر پیاده‌سازی مدیریت دانش در بیمارستان‌های خصوصی شهر اصفهان بوده است. روش تحقیق توصیفی – پیمایشی از گروه میدانی و از نوع کاربردی بود جامعه آماری ۱۴۲ نفر در سال ۱۳۸۹ بود که با بهره گرفتن از جدول تعداد نمونه‌ها ۱۰۴ نفر به دست آمد و به شکل تصادفی طبقه‌ای از جامعه موردنظر انتخاب گردید. ابزار جمع‌ آوری پرسشنامه محقق ساخته با ۳۵ سؤال بسته بود که جهت سنجش روایی آن از روایی محتوا و صوری استفاده‌شده است.

یافته‌ها نشان‌دهنده این است که از میان عوامل مؤثر بر پیاده‌سازی مدیریت دانش تنها تأثیر عامل استراتژی‌های سازمانی در بیمارستان‌های خصوصی بالاتر از سطح متوسط بود و تأثیر عوامل بعدی کمتر از سطح متوسط بود. نتیجه‌گیری: استراتژی‌های سازمانی بیمارستان‌های منتخب خصوصی شهر اصفهان، نسبت به سه مؤلفه دیگر تحقیق، نقش بالاتری در پیاده‌سازی مدیریت دانش در این سازمان ایفا می‌کند و به پیاده‌سازی مدیریت دانش در آن‌ ها کمک می‌کند.

فشارعملکرد درسازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی تاثیرگذاراست.

۱-۷)سوالات تحقیق :
سوال اصلی:
آیا هوش سازمانی بر عملکرد سازمان تاثیرگذاراست؟
سوالات فرعی:
آیا تصوراستراتژیک سازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی تاثیرگذاراست؟
آیا سرنوشت مشترک بر عملکرد درسازمان تامین اجتماعی تاثیرگذاراست؟
آیا میل به تغییر درسازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی تاثیرگذاراست؟
آیا وجود روحیه درسازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی تاثیرگذاراست؟
آیا وجود اتحاد درسازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی تاثیرگذاراست؟
آیاکاربرددانش درسازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی تاثیرگذاراست؟
آیا فشارعملکرد درسازمان بر عملکرد سازمان تامین اجتماعی تاثیرگذاراست؟
۱-۸) نوع تحقیق :
تحقیق حاضر با هدف بررسی تاثیرهوش سازمانی بر عملکرد شعبه ۱ سازمان تامین اجتماعی استان تهران به توصیف وضع موجود می پردازد. این پژوهش بر اساس اهداف کاربردی و بر حسب روش پژوهش توصیفی- پیمایشی است . در این پژوهش اطلاعات در جامعه هدف از طریق پرسشنامه جمع آوری شده است.. به منظور سنجش روایی پرسشنامه ازروایی صوری و برای سنجش پایایی از روش ضریب الفای کرونباخ استفاده شده است .

۱-۹) استفاده کنندگان از نتایج تحقیق:
استفاده کنندگان از نتایج حاصل از این تحقیق سازمانهای خصوصی و دولتی می باشند .
۱-۱۰)جامعه آماری :
جامعه آماری این پژوهش کارکنا ن شعبه ۱ سازمان تامین اجتماعی استان تهران است که تعداد آنها ۱۲۰ نفرمی باشند. به منظور افزایش اثر بخشی و تسهیل در امر نمونه گیری داده های مورد نیاز با بهره گرفتن از روش نمونه گیری تصادفی با بهره گرفتن از دو پرسشنامه در سطح شعبه جمع آوری شده است .
۱-۱۱) نمونه آماری :
نمونه پژوهش حاضر برابر ۳۹ نفر می باشد که با توزیع پرسشنامه بین ۳۹ نفر داده های لازم برای پژوهش گرد آوری گردید .
۱-۱۲) روش گرد آوری داده ها :
برای گرد آوری داده ها و اندازه گیری متغیر ها از پرسشنامه استاندارد هوش سازمانی کارل البرخت و پرسشنامه عملکرد سازمانی در قالب مقیاس ۵ رتبه ای لیکرت ۱= کاملا موافق تا ۵=کاملا مخالف) تنظیم شده و توسط تمونه مورد نظر پاسخ داده شده است .
۱-۱۳) تجزیه و تحلیل داده ها :
برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS 16.0 استفاده شده است.
۱-۱۴) تعریف متغیر ها :
هو ه هوش سازمانی:
هوه هوش سازمانی مفهومی جدید در عرصه ی ادبیات مدیریتی و قرن بیست و یکم محسوب می باشد . کارل آلبرخت این مفهوم را این گونه تعریف می کند :
«هوش سازمانی استعداد و ظرفیت یک سازمان در حرکت قدرت ذهنی اش و تمرکز این قدرت ذهنی در تحقق اهداف سازمانی اش می باشد . وی هوش سازمانی را به هفت بعد چشم انداز استراتژیک ، سرنوشت مشترک ، میل به تغییر ، روحیه ، اتحاد و توافق ، کاربرد دانش و فشار عملکرد تقسیم می کند (نسبی،۱۳۸۷).
ت ی ماتسودای ژاپنی که یکی از پدیدآورندگان نظریه ی هوش سازمانی است ، هوش سازمانی را مرکب از دو عامل هوش انسانی و هوش ماشینی می داند . او معتقد است هوش سازمانی دارای دو جزء اساسی یکی فرایند و دیگری محصول است (ماتسودا،۱۹۹۳).
تعریف عملکرد:
عملکرد در لغت یعنی حالت یا کیفیت کارکرد. بنابراین، عملکرد سازمانی یک سازه ی کلی است که بر چگونگی انجام عملیات سازمانی اشاره دارد. معروف ترین تعریف عملکرد توسط نیلی و همکاران ( ۲۰۰۲:۸) ارائه شده است: (( فرایند تبیین کیفیت اثربخشی و کارایی اقدامات گذشته)). طبق این تعریف، عملکرد به دو جزء تقسیم می شود: ۱) کارایی که توصیف کننده ی چگونگی استفاده سازمان از منابع در تولید خدمات یا محصولات است، یعنی رابطه بین ترکیب واقعی و مطلوب دروندادها برای تولید بروندادهای معین؛ و ۲) اثربخشی که توصیف کننده ی درجه ی نیل به اهداف سازمانی است.
۱-۱۵) ساز ماندهی و چگونگی ارتباط مباحث :
تحقیق حاضر مبتنی بر ۵ فصل است که به شرح زیر می باشد :
فصل اول : شامل کلیات تحقیق است که در آن به اهمیت و ضرورت تحقیق ، سوالات و فرضیه های پژوهش اشاره می شود .
فصل دوم : شامل ادبیات موضوعی تحقیق در مورد هوش سازمانی و عملکرد سازمان می باشد .
فصل سوم : در مورد روش های تحقیق پژوهش حاضر است که در آن به جامعه آماری روش نمونه گیری ، حجم نمونه روش ها و فنون آماری پرداخته می شود .
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده به وسیله پرسشنامه و آزمون فرضیات تحقیق است .
فصل پنجم : شامل بیان نتایج و ارائه پیشنهاداتی بر اساس یافته های تحقیق است .
فصل دوم
مروری بر ادبیات تحقیق

λ_A , λ_C , λ_D ≥ ۰
هر جوابی که برای رابطه فوق به دست آید، متناظر با یکی از نقاط روی پاره خط B^‘ B'’ خواهد بود. اما نقطه B^‘، متناظر با پاسخی است که حداقل δ را داشته باشد. بنابراین، شعاع پایداری واحد متناظر با نقطه B از حداقل کردن جواب دستگاه فوق حاصل می شود. لذا وقتی:

n تعداد واحد های کارا ، j اندیس واحد های کارا و واحد کارای صفر، واحد تحت بررسی برای سنجش شعاع پایداری است، پس پاسخ مدل زیر شعاع پایداری را نشان می دهد:
min δ, subject to:
S.t: x₀ + δ =
y₀ - δ =
λ_j ≥ ۰ (j=1,….n, j≠۰)
تفاوت های اساسی که بین موضوع شعاع پایداری و حاشیه امنیت کارایی به عنوان یک مفهوم کاملاً بدیع وجود دارد در بخش ۳-۹ آمده است.
فصل سوم
طراحی مدل ریاضی
روش شناسی تحقیق
۳-۱ مقدمه
همان طور که در فصل پیش گفته شد تحلیل پوششی داده ها به عنوان یک تکنیک نسبتاً جدید قادر است کارایی واحد های همگن را با هم مقایسه کند. در این میان واحدهایی که میزان کارایی آن ها برابر ۱۰۰ درصد می شود به عنوان واحد های نسبی کارآمد^[۵۱] معرفی می شوند و به همین ترتیب واحد هایی که کارایی آنها کمتر از ۱۰۰ درصد باشد به عنوان واحدهای غیر کارآمد^[۵۲] محسوب می شوند(آریا نژاد،سجادی، ۱۳۸۵) بدیهی است که پس از رتبه بندی کارایی، هر کدام از واحدها
می توانند با بهبود عملکرد خود، از طریق کاهش ورودی ها یا افزایش خروجی ها و یا ترکیبی از این دو، رتبه بندی صورت گرفته را بر هم زنند. موضوع مهمی که در دنیای رقابتی امروز از اهمیت خاصی برخوردار می باشد برهم خوردن ترتیب رتبه بندی کارایی، ناشی از تاثیر بهبود عملکرد یک واحد بر میزان کارایی واحدی دیگر است.
گاهی ممکن است یک واحد تصمیم گیرنده هیچگونه افت عملکرد نداشته و یا حتی عملکرد خود را نیز بهبود هم داده باشد اما تحت تاثیر عملکرد سایر واحدها، کارایی کمتری را احراز کند و یا از بین واحدهای کارآمد به دسته واحدهای نا کارآمد تنزل یابد. آنچه در این فصل به آن پرداخته می شود معرفی یک پارامتر جدید است تحت عنوان ” حاشیه امنیت کارایی “^[۵۳] که می تواند چنین وضعیتی را مورد ارزیابی و سنجش قرار دهد.
در این فصل برای محاسبه حاشیه امنیت کارایی، ابتدا یک الگوریتم مناسب، سپس مدلی ریاضی برای واحدهایی که یک ورودی با دو خروجی و یا یک خروجی با دو ورودی دارند و نهایتاً مدلی ریاضی برای واحدهایی با چندین ورودی و چندین خروجی ارائه می شود که می توان به کمک آنها حاشیه امنیت کارایی هر واحد را نسبت به سایر واحدها سنجید.
۳- ۲ معرفی مفهوم جدید: حاشیه امنیت کارایی
از خصوصیات جوامع کنونی، محدود بودن منابع مورد استفاده سازمانها از یک طرف و امتیازات ناشی از خروجی های باارزشتر از سوی دیگر است این امر موجب شده تا رقابت بین واحدهای تصمیمگیرنده روز به روز بیشتر و پیچیدهتر گردد. این رقابت به خصوص در کشورهایی که تلاش در جهت خصوصیسازی و خیز برداشتن برای توسعه بیشتر را سرلوحه خود قرار دادهاند بیش از سایر کشورها نمود پیدا کرده است. سازمانها اگرچه برای در اختیار داشتن سهم بیشتر بازار به افزایش کارایی خود میاندیشند، اما هیچگاه نباید بابت از دست دادن جایگاه کارایی نسبی خود، از تغییرات کارایی سایر سازمانهای رقیب، بخصوص آنهایی که در تولید استراتژی مشابه دارند، غافل بمانند. حتی واحدهای درونی یک سازمان با هر نوع ارتباطی که با هم داشته باشند، از آنجا که دارای مدیریت مستقلی هستند، همچنان این رقابت را احساس میکنند.
طبیعی است که کارایی هر واحدی به وسیله نسبت ارزش خروجی به ارزش ورودی همان واحد اندازه گیری میشود. با این نگرش، هر واحد تصمیمگیری سعی در افزایش خروجی ها و کاهش ورودیهای خود دارد؛ اما هرگاه این تلاش تحت تأثیر عوامل غیرقابل کنترل قرار گیرد موضوع را پیچیده میسازد. بهبود عملکرد هر واحدی برای سایر واحدها امری غیر قابل کنترل محسوب می شود.
هر واحد هر چه در افزایش کارایی خود کوشا باشد، با افزایش کارایی سایر واحدها به خصوص آنهایی که استراتژی مشابه یا نزدیک با او دارند دچار افت کارایی نسبی میشود. لذا چنین واحدی، همواره مراقب تغییرات کارایی سایر واحدها خواهد بود و این امر میتواند رقابت موجود را جدیتر و پیچیدهتر سازد.
در دنیای رقابتی امروز همواره واحد های ناکارا به دنبال ارتقاء کارایی خود و واحدهای کارا حداقل در تلاش برای حفظ جایگاه خویش هستند. تهدیدی که از سوی واحدهای رقیب وجود دارد نگران کننده است. هر واحدی با این سئوال مواجه است که آیا تلاش وی برای بهبود عملکرد نهایتاً جایگاه او را در رتبه بندی کارایی واحد ها بهتر می کند؟ تهدیدی که از سوی واحدهای رقیب وجود دارد تا چه اندازه تلاش او را برای ارتقاء کارایی خنثی می سازد؟ حاشیه امنیت او برای حفظ کارایی خود چقدر است؟ پارامتری که پاسخگوی این سئوال است توسط محقق “حاشیه امنیت کارایی (ESM) “ نام گذاری شده و به صورت زیر تعریف می شود:
حاشیه امنیت کارایی واحدi نسبت به واحدj عبارت است از حداکثر میزان بهبود عملکرد واحد j به طوری که کارایی واحد i کاهش نیابد.
این پارامتر را می توان در چهار حالت مختلف در نظر گرفت:
الف) حاشیه امنیت کارایی یک واحد کارا نسبت به یک واحد ناکارا
ب) حاشیه امنیت کارایی یک واحد کارا نسبت به یک واحد کارای دیگر
ج) حاشیه امنیت کارایی یک واحد ناکارا نسبت به یک واحد کارا
د) حاشیه امنیت کارایی یک واحد ناکارا نسبت به یک واحد ناکارای دیگر
چنانچه از تعریف فوق آشکار است، حاشیه امنیت کارایی به طور نسبی محاسبه و سنجیده می شود اما، آنچه مهم تر به نظر می رسد اینست که یک واحد خاص بتواند نزدیکترین تهدید خود را شناسایی کرده و بداند کدام واحد کارایی او را بیشتر مورد تهدید قرار می دهد. بر این اساس می توان
” حاشیه امنیت مطلق کارایی”^[۵۴] را به صورت زیر تعریف کرد:
حاشیه امنیت مطلق کارایی یک واحد تصمیم گیری مساوی است باکمینه حاشیه امنیت کارایی آن واحد نسبت به سایر واحدها.
۳-۳ تبیین حاشیه امنیت کارایی
فرض بر اینست که کارایی واحد های تصمیمگیری A,B,C,D,E به کمک یکی از مدلهای تحلیل پوششی داده ها محاسبه و واحدهای کارا و ناکارا مشخص شده است. چنانچه واحدهای A,B,C,D عملکرد خود را ثابت نگهداشته و هیچگونه بهبود یا افت عملکرد در این واحدها مشاهده نشود اما واحد ناکارای E عملکرد خود را از طریق افزایش در خروجی ها و ثابت نگهداشتن ورودی ها یا از طریق ثابت نگهداشتن خروجی ها و کاهش ورودی ها بهبود بخشد، با حل دوباره مدل DEA میتوان کارایی واحدها را مجدداً بدست آورد. در جواب بدست آمده ، در حالی که کارایی واحد E حتما ارتقاء مییابد، دو حالت زیر قابل تصور است:
الف) مرز کارا ثابت بوده و کارایی سایر واحد ها بدون تغییر باقی می ماند.
ب) مرز کارا تغییر یافته و کارایی برخی یا همه واحد ها کاهش می یابد.
اگر چه عملکرد همه واحد های تصمیم گیری به جز واحد E ثابت فرض شده اما بروز یکی از حالات فوق محتمل است. زیرا کارایی بدست آمده از روش DEA یک کارایی نسبی بوده و بدیهی است که افزایش کارایی یک واحد میتواند در تغییر کارایی واحدهای دیگر (به خصوص واحدهایی با استرات‍ژی مشابه^[۵۵] یا نزدیک) مؤثر باشد. حتی ممکن است سایر واحدها نیز بهبود عملکرد داشته باشند اما به میزانی کمتر از بهبود عملکردی که در واحد E رخ داده. در چنین حالتی نیز وقوع یکی از پیشامد های الف یا ب محتمل است.
برای تشریح موضوع، مدل یک ورودی – دو خروجی، مطابق با شکل ۳-۱ که در آن، چهار واحد A، B، C و D، مرز کارا را تشکیل می دهند مد نظر است: