۲-۲-۳۱ مدل به کار گرفته‌شده در تحقیق حاضر:
در این تحقیق برای بررسی فناوری اطلاعات و بر اساس ادبیات موضوع و نیز نظر اساتید و متخصصان از ابزار و سیستم‌هایی که در جمع‌ آوری، نگهداری، پردازش، انتقال، فیلتر و ذخیره ساری اطلاعات به کار می‌رود و از آثار مارتینز، لورنز و همکاران (۲۰۰۳) بایر و همکاران (۱۹۹۷) استخراج‌شده‌اند و برای بررسی مدیریت دانش از مدل عمومی دانش نیومن و کنراد (۱۹۹۳) که جز ۳ مدل معروف جریان دانش است استفاده‌شده است.

مؤلفه‌های مدیریت دانش فناوری اطلاعات
خلق دانش
ذخیره‌سازی
انتقال دانش
فن آوری اطلاعات
کاربرد دانش
مدل مفهومی دانش نیومن و کنراد (۱۹۹۸)
۲-۳ سازمان تأمین اجتماعی:

۲-۳-۱ مفهوم تأمین اجتماعی:
طبق تعریف اتحادیه بین‌المللی تأمین اجتماعی (ISSA ) تأمین اجتماعی عبارت است از ” مجموعه کوشش‌ها و فعالیت‌های انجام‌شده توسط برخی از سازمان‌ها و مؤسسات اجتماعی به‌منظور رسیدن به رفاه اجتماعی “
از سوی دیگر رفاه اجتماعی عبارت است از: ” نظامی که به‌منظور خدمت و کمک به افراد به وجود می‌آید تا سلامت، زندگی بهتر و موجبات روابط مناسب‌تری را برای پیشرفت استعدادها، قابلیت‌ها و توانایی‌های انسانی را فراهم سازد. “
در تعریف عام و کلی‌تر داریم: تأمین اجتماعی عبارت است از ” تضمین پاسخگویی به نیازهای مادی و معنوی بیشتر تا حد امکان ” ( طالب، ۱۳۸۱، ۲۸۴ ).
در کتب فقهی و منابع اقتصادی اسلامی، تأمین اجتماعی را تأمین کامل وسایل زندگی عمومی افراد دانسته و آن را بر دوپایه قرار می‌دهند:

الف ) اصل کفالت همگانی یعنی مسئولیت افراد نسبت به یکدیگر
ب ) اصل سهیم بودن جامعه درآمدهای دولت ( طالب، ۱۳۸۱، ۳۸ ).
به‌طورکلی می‌توان ازنظر اصطلاحی و لغوی برای تأمین اجتماعی دو مفهوم قائل شد. یکی مفهوم عام و کلی و منظور از آن فراهم آوردن کلیه اسباب لازم و ضروری برای زندگی انسانی و دیگری در مفهوم خاص و جزئی که هدف تأمین اقتصادی و یا به‌طور دقیق‌تر تضمین اقتصادی افراد است. ( طالب،۱۳۸۱، ۸ ).
گروه دیگری آن را چیزی جز تأمین و تضمین درآمد نمی‌دانند و بالاخره برخی آن را یک سلسله اقدامات جهت ایجاد و امنیت فکر و خیال انسان‌ها ذکر کرده‌اند.
تأمین اجتماعی می‌تواند اساساً به معنی حمایت تلقی شود که جامعه از طریق مجموعه‌ای از اقدامات همگانی در برابر تنگناهای اقتصادی و اجتماعی برای اعضا خود فراهم می‌کند. تنگناهای مذکور احتمالاً به علت قطع یا کاهش چشمگیر درآمد براثر بیماری، بارداری، حادثه ناشی از کار، بیکاری، ازکارافتادگی، سالمندی و مرگ پدیدار می‌شوند. در ضمن تأمین اجتماعی ارائه مراقبت‌های پزشکی و تدارک کمک‌های مربوط به خانواده‌ها را نیز شامل می‌شود. ( نوروز طالقانی،۱۳۷۴، ۲۰ ).
۲-۳-۲ سازمان تأمین اجتماعی:
به‌منظور اجرا و تصمیم و گسترش انواع بیمه‌های اجتماعی و استقرار نظام هماهنگ و متناسب با برنامه‌های تأمین اجتماعی، همچنین تمرکز وجوه و درامدهای موضوع قانون تأمین اجتماعی و سرمایه‌گذاری و بهره‌برداری از حمل وجوه و ذخایر، سازمان مستقلی به نام سازمان تأمین اجتماعی وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که در این قانون “سازمان ” نامیده می‌شود، تشکیل می‌گردد. سازمان دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی و اداری است و امور آن منحصراً طبق اساسنامه‌ای که به تصویب هیئت‌وزیران می‌رسد، اداره خواهد شد. (سازمان تأمین اجتماعی، ۱۳۷۲، ۱ ).
۲-۳-۳ بیمارستان:
تعریف لغوی: جایی است که بیماران را پرستاری و معالجه می‌کنند ( عمید، ۱۳۶۲، ۲۹۹ ).
تعریف نظری: بیمارستان یکی از نهادهای مهم ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی و درمانی است که با امکانات و تسهیلات ویژه خود، در بازگشت سلامت جسمانی و روانی افراد بیمار جامعه، انجام تحقیقات پزشکی و آموزشی نیروهای ماهر موردنیاز بخش بهداشت و درمان نقش اساسی ایفا می‌کند. (آصف زاده، ۱۳۶۹،۱۷ ).
در تعریف دیگری که از بیمارستان آمده است که: بیمارستان یک محل اقامت است که مراقبت‌های پزشکی کوتاه‌مدت و درازمدت را ارائه می‌دهد؛ که شامل خدمات مشاهده‌ای، تشخیصی، درمانی و باز توانی جهت اشخاص مبتلا یا مشکوک به بیماری یا جراحات و زایمان است و خدمات سرپایی بیماران را هم ممکن است ارائه بکند یا نکند. (پارک ۱۳۷۵، ۱۰۵ ).
تعریف عملیاتی: در این تحقیق از بین کلیه بیمارستان‌های ملکی یا تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی در سطح تهران ۳ بیمارستان شهید لواسانی، لبافی نژاد و آیت اله کاشانی که ازنظر ویژگی‌های آماری نسبتاً همگن هستند به‌عنوان محیط پژوهش انتخاب گردیده که مسئولیت بستری، درمان و ترخیص بیماران را به عهده‌دارند و در این راهبرد از کلیه کارکنان ستادی و درمانی بیمارستان‌ها به فراخور نیاز بهره می‌گیرد.
۲-۳-۴ بیمارستان‌های ملکی سازمان تأمین اجتماعی:
بیمارستانی است که تحت مالکیت سازمان تأمین اجتماعی بوده و مدیریت، اداره، تأمین کارکنان و سایر منابع به عهده این سازمان می‌باشد. در ضمن در این بیمارستان‌ها کلیه خدمات ارائه‌شده به مراجعین تحت پوشش بیمه سازمان تأمین اجتماعی رایگان می‌باشد.
‌تعداد کارکنان‌ سازمان‌ تأمین اجتماعی‌ اعم‌ از کارکنان‌ ستادی‌ و شاغلین‌ در شعب‌ بیمه‌ای‌ و واحدهای‌ درمانی‌ سراسر کشور قریب به ۶۵ هزار نفر است که آر این تعداد بیش
از ۴۵ هزار نفر در واحدهای بخش درمان مستقیم مشغول به کار هستند. خدمات درمانی سازمان تأمین اجتماعی یکی از مهم‌ترین تعهدات قانونی سازمان تأمین اجتماعی در قبال بیمه‌شدگان اصلی و تبعی، حمایت در برابر حوادث و بیماری‌ها و حفظ سلامت آنان از طریق ارائه خدمات بهداشتی و درمانی موردنیاز در ۲ بخش درمان مستقیم و غیرمستقیم است. الف – بخش درمان مستقیم سازمان تأمین اجتماعی با ۷۲ بیمارستان تحت پوشش و ۲۸۲ درمانگاه و دی کلینیک و با کادرمانی بیش از ۴۵ هزار نفر، دومین تولیدکننده درمان پس از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است. در بخش درمان مستقیم، جمعیت تحت پوشش درمان سازمان به‌طور رایگان از خدمات مراکز درمانی متعلق به این سازمان بهره‌مند می‌شوند. بیمه‌شدگان حرف و مشاغل آزاد مبلغی را به‌عنوان فرانشیز می‌پردازند. ب – بخش درمان غیرمستقیم سازمان بخش دیگری از خدمات درمانی سازمان به‌صورت خرید خدمات تشخیصی و درمانی از مؤسسات خصوصی و دولتی تأمین می‌شود. این خدمات باهدف تأمین نیاز بیمه‌شدگان و خانواده‌های آنان و با پرداخت بخشی از هزینه‌ها تحت عنوان فرانشیز یا سهم بیمه‌شده، ارائه می‌شود هم‌اکنون سازمان تأمین اجتماعی در این عرصه با بیش از ۴۶ هزار پزشک و دندان‌پزشک و مراکز درمانی و دارویی و تشخیصی طرف قرارداد، بزرگ‌ترین خریدار خدمات درمان در کشور به‌حساب می‌آید.: همچنین با توجه به اینکه تأمین اجتماعی دارای دو بخش بیمه‌ای و درمانی است. اداره کل درمان تأمین اجتماعی استان تهران با برخورداری از ۸ هزار کارکنان بزرگ‌ترین اداره درمان کشور است و یک‌سوم امر درمان را بر عهده دارد.
۲-۳-۵ ) ادبیات و پیشینه تحقیق:
مروری بر مطالعات انجام‌شده:
در پژوهشی با عنوان تأثیر پیاده‌سازی مدیریت دانش در بیمارستان‌ها: مطالعه اکتشافی در تایوان
در این مقاله مأموریت اساسی مدیریت دانش در حوزه خدمات درمانی را ارائه خدمات باکیفیت بالا و حل مشکلات اساسی در این حوزه با بهره گرفتن از دانش به ساری تخصصی افراد خبره بیان کرده است. همچنین بیان داشته است که بیمارستان‌های مشابه سایر صنایع در هراندازه‌ای که باشند باید یک دید نسبت به خلق، سازمان‌دهی، توزیع و کاربرد دانش به‌عنوان یک جنبه حیاتی از مدیریت فعالیت‌های خود داشته باشند. در این مقاله بیشتر به جنبه‌های استراتژیک مدیریت دانش توجه شده است؛ و درنهایت پرسش‏های تهیه‌شده در این تحقیق برای ۱۲۶ بیمارستان در تایوان ارسال و ۵۰ پرسشنامه عودت داده‌شده است؛ که پس از پردازش‌های آماری نتایج زیر به‌دست‌آمده است:
۱ – منابع انسانی و زیرساخت فناوری اطلاعات و برنامه‌ها تشویقی به‌طور قابل‌توجهی تحت تأثیر سه ویژگی دانش: صراحت، تنوع و ماهیت اختصاصی دانش می‌باشد.
۲ – بیمارستان‌ها با تکیه‌بر اقدامات فنی به‌عنوان یک وسیله استراتژیک برای مقابله با چالش‌های حرفه‌ای و مدیریتی برخورد می‌کنند.
۳ – تأکید بر استفاده از برنامه‌های فناوری اطلاعات در بیمارستان می‌تواند به همکاری مناسب بخش دانشگاه و بیمارستان منجر شود. ( ابیدی، سید سیبت رضا، ۲۰۰۱ ).
تابنده، سمانه، آبزری، مهدی، صالحی زاده، سعید (۱۳۹۰ ) در پژوهشی با عنوان سنجش میزان تأثیر عوامل مؤثر بر پیاده‌سازی مدیریت دانش از دیدگاه سرپرستاران و مدیران بیمارستان‌های منتخب خصوصی شهر اصفهان: در این تحقیق اشاره‌شده که اجرای یک نظام مدیریت دانش در سازمان یک حرکت جمعی و سازمانی است که همه افراد در رده‌های مختلف باید درگیر آن شوند. هدف از این پژوهش، شناسایی میزان تأثیر عوامل مؤثر ( استراتژی‌های سازمان، فناوری اطلاعات، مدیریت منابع انسانی و ارتباطات فرا سازمانی ) بر پیاده‌سازی مدیریت دانش در بیمارستان‌های خصوصی شهر اصفهان بوده است. روش تحقیق توصیفی – پیمایشی از گروه میدانی و از نوع کاربردی بود جامعه آماری ۱۴۲ نفر در سال ۱۳۸۹ بود که با بهره گرفتن از جدول تعداد نمونه‌ها ۱۰۴ نفر به دست آمد و به شکل تصادفی طبقه‌ای از جامعه موردنظر انتخاب گردید. ابزار جمع‌ آوری پرسشنامه محقق ساخته با ۳۵ سؤال بسته بود که جهت سنجش روایی آن از روایی محتوا و صوری استفاده‌شده است.

یافته‌ها نشان‌دهنده این است که از میان عوامل مؤثر بر پیاده‌سازی مدیریت دانش تنها تأثیر عامل استراتژی‌های سازمانی در بیمارستان‌های خصوصی بالاتر از سطح متوسط بود و تأثیر عوامل بعدی کمتر از سطح متوسط بود. نتیجه‌گیری: استراتژی‌های سازمانی بیمارستان‌های منتخب خصوصی شهر اصفهان، نسبت به سه مؤلفه دیگر تحقیق، نقش بالاتری در پیاده‌سازی مدیریت دانش در این سازمان ایفا می‌کند و به پیاده‌سازی مدیریت دانش در آن‌ ها کمک می‌کند.