۲-۴-١-۵ اهمیت فناوری اطلاعات
تغییرات فناوری اطلاعات، خود دانشی است که کلید منابع رقابت های صنعتی و رشد اقتصادی را تشکیل میدهد. در میان بسیاری از فناوری های این عصر، بدون شک پیشرفت های فناوری اطلاعات تاثیر زیادی در تغییرات اقتصادی جهانی داشته است. فناوری اطلاعات به عنوان یک تکنیک برای سیستم های مدیریت و فرایند رشدتلقی می شود. انقلاب کامپیوتر و تغییرات فناوری سریع ناشی از آن هم بر تولید و هم بر مصرف تاثیر خارق العاده ای داشته است. کامپیوتر گردآوری، پردازش و انتقال سریع اطلاعات را امکان پذیر ساخته و موجب تقلیل هزینه ها، افزایش بهره وری، افزایش کیفیت و کارایی در همه بخش های تولیدی و خدماتی گردیده است. امروزه شبکه های اطلاعاتی که در نتیجه توسعه فناوری اطلاعات رشد یافته اند. مهمترین تاثیر را در جهانی کردن صنعت و خدمات داشته اند. فناوری اطلاعات به عنوان فناوری شبکه خدمات جدیدی را ایجاد کرده که نتیجه اقتصادی عمده آن استاندارد کردن فرآیندهای پردازش اطلاعات است. فناوری اطلاعات در هر فعالیت کاربرد دارد، از جمع آوری مالیات ها تا اداره بانک ها از استخراج نفت تا سیستم کارایی انرژی از مدیریت اسناد تا مسائل پیچیده علمی دانشگاهی و نیازهای آموزشی فنی، از چاپ و نشر تا حمل و نقل، از تجارت تا مدیریت زیست محیطی در صنعت، و بانکداری، از سرگرمی ها گرفته تا ارتباطات دور و نزدیک و زمینه وسیع دیگری مثل برنامه ریزی اقتصادی کلان، تصمیم گیری امور عمومی و آموزشی بهداشت و تولید می توان از فناوری اطلاعات استفاده کرد و بهره گرفت(مهدوی، ١۳۷۹: ۴۹).
۲-۴-١-۶ نقش فناوری اطلاعات در فرآیندهای سازمانی
نقش فناوری اطلاعات در فرآیندهای سازمان، از قبیل تولید و فروش رشد چشمگیری داشته است. اولین نسخه های فناوری اطلاعات، رایانه در ابتدا برای نگه داری اطلاعات عملکرد سازمان استفاده می شد، اتفاقات و فعالیت های روزها و هفته های گذشته در اختیار مدیران قرار میداد. با توسعه سیستم ها و فناوری شبکه، امکان جمع آوری و استفاده از اطلاعات همزمان با رخداد آن ها فراهم شد، یعنی اطلاعات عملیات سازمان در لحظه وقوع از طریق شبکه در اختیار مدیران قرار می گرفت. بعدها بسیاری از مراحل ثبت دستی اطلاعات به روش های رایانه ای و اتوماسیون تبدیل شد و برخی مراحل کاری کارمندان حذف گردید. سیستم های رایانه ای اکنون امکان مشاهده و نظارت بر عملکردها را فراهم کرده و خطاها و مشکلات کارگاه را قبل از وقوع به اطلاع کارکنان و مدیران سازمان می رسانند. بسیاری از فرآیندهای دستی قدیمی به طور اتومات شده اند. این تحولات موجب تغییرات مهمی در ساختار شغلی و تخصصی پرسنل شده است. برخی مشاغل حذف شده اند و برخی کارها قبلا دستی انجام می شد و امروزه از طریق رایانه و به شیوه های جدید انجام میشوند. برای مثال، برنامه ریزی ها یا افراد مسئول کنترل پروژه که قبلا کار خود را به روش های دستی و روی کاغذ و فرم های دستی انجام میدادند. اکنون با به کارگیری سیستم های رایانه ای ویژه تبدیل به کاربران تخصصی و برنامه نویس رایانه ای شده اند و قدرت و مهارت شغلی خود را چندین برابر توسعه دادهاند.
استفاده از فناوری اطلاعات، علاوه بر اثر روی طبیعت کار و محیط کار، نحوه رقابت سازمان ها را هم تغییر داده است. فناوری اطلاعات موجب توسعه و بهینه سازی عملیات داخلی سازمان ها، کاهش هزینه های داخلی و تسریع در امر تولید شده است. کاهش هزینه ها فرصت سود آوری حتی در قیمت پایین تر برای محصولات را نیز ممکن ساخته یا سرعت عمل در رساندن محصول به بازار، دسترسی به سود سریع تر رخ میدهد. فناوری اطلاعات به یاری فرآیندهای بازاریابی و فروش آمده و سرعت عمل در بازاریابی را خصوصاً در مواردی که محصولات جدید موجب گرانی قیمت و پایمال شدن فرصت ها می شود بهبود بخشیده است. اطلاعات دقیق تری از مشتری در اختیار عوامل فروش در سازمان قرار گرفته و نیاز مشتری به موانع تشخیص داده می شود. محاسبه دقیق محصول متناسب با نیاز و منابع هر مشتری امکان پذیر است. به کارگیری سیستم های فناوری اطلاعات فرآیندهای خرید و انتقال را نیز ساده و سریع تر نموده است.
نقش فناوری اطلاعات تنها به خرید محصول توسط مشتری ختم نمی شود؛ بلکه میتواند خدمات مشتری را از طریق حفظ اطلاعات عمومی از هر مشتری و ارتباط با مشتری توسعه و بهبود بخشد. حتی امروزه از فناوری اطلاعات همراه محصول و خدمات استفاده می شود و کارایی بیشتر و ارزش بیشتری برای مشتری ابداع میکند. برای مثال اتومبیل که یک کالای فیزیکی است از طریق فن آوری های فناوری اطلاعات میتواند به سیستم های ترمز جدید که مورد نیاز است مجهز گردد. شناخت تکنولوژی های نوین و سیستم های اطلاعات به عنوان نمود عینی فناوری اطلاعات و ابزارهای آن و در تقویت سازمان ها در عصر کنونی، یکی از ضرورت های حتمی خصوصاً برای مدیران و کارشناسان حوزه های فناوری اطلاعات و دیگر دست اندرکاران اداره سازمان میباشد. یک دیدگاه دیگر به سمت تجارت الکترونیکی و استفاده از فناوری اطلاعات برای بهبود مدیریت و هماهنگی فعالیت های سازمان ها کمک کرده و بایستی در چارچوب مدل های انتقال به تجارت الکترونیک از آن ها استفاده نمود. امروزه تنوع سیستم های اطلاعاتی بسیار زیاد و مزایای آن ها بعضا همراه با مفاهیم و اهداف مشترک است. همین تنوع و پراکندگی موجب پیچیدگی و عدم پایداری در تصمیم گیری های مدیران، سازمان ها، و برنامه ریزی توسعه فناوری اطلاعات شده است(پیتر و همکاران[۱۹]۱، ۲۰۰۶: ۷١۳).
۲-۴-١-۷ کاربردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات