•  با واژه‌ی خزان ۹ تصویر شامل ۲ تشبیه، ۷ تشخیص ساخته شده است:

 

* مشبه­به بندگان در خدمت ممدوح(سلطان محمود غزنوی) از جهت فقر و بی چیزی:
پیش خسرو روز خدمت چون خزان اندر شود
باز گردند از فراوان ساز نیکو چون بهار(۱۱۰۵)
*خزان چو برون آید از حجاب، بهار اندرون شود به حجاب؛ تشبیه تمثیلی برای بیت زیر:
پایان نامه
بت من آن به دو رخ چون شکفته لاله ستان
چو دید روی مرا روی خویش کرد نهان
هر آینه که بهار اندرون شود به حجاب
در آن زمان که برون آید از حجاب خزان(۶-۶۳۰۵(
*کینه داشتن خزان؛ تشخیص:
چو زر شدند رزان از چه ؟ از نهیب خزان
به کینه گشت خزان، با که ؟ با ستاک رزان(۵۹۵۸)
* تاختن آوردن خزان؛ تشخیص:
تا خزان تاختن آورد سوی باد شمال
همچو سرما زده با زلزله گشت آب زلال(۴۳۷۳)
*پشیمان شدن خزان؛ تشخیص:
خزان خیره پشیمان شود ز کرده‌ی خویش
چنانکه بد کنشان بر صراط روز حساب(۲۲۳)
*سپاه به در باغ بردن خزان؛ تشخیص:
خزان سپه به در باغ برد وتعبیه کرد
بدان نیت که کند خانه‌ی بهار خراب(۲۱۶(
*رسول بودن خزان؛ تشخیص:
اگر خزان نه رسول فراق بود چرا
هزار عاشق چون من جدا فکند از یار(۲۲۰۳)
*در خروش آمدن خزان؛ تشخیص:
همی پاید ز تو رادی همی پوید ز تو مردی
خزانه در خروش آمد چو آگه شد که می خوردی(۸۲۷۲)
*درنوشتن خزان؛ تشخیص:
خزان به دست مه در نوشت از باغ
بساط مشتری و هفت رنگ شادروان(۵۹۶۶)
خزانه

 

  • با واژه‌ی خزانه و خزینه۲ تصویر به صورت تشبیه ساخته است:

 

*خزانه‌های ملوک؛ مشبهٌ‌به خانه‌ها از جهت آکنده بودن از نعمت:
همچو خرانه‌های ملوک است خانه ها
از بر از کرامت و از یادگار او(۶۸۵۳)
* مشبهٌ‌به بوسه از جهت ارزشمندی:
نگار خویش را در بر گرفتم
خزینه‌ی بوسه‌ی او کردم آوار(۲۸۳۹)
*خزینه‌ی بوسه کسی آوار کردن ؛استعاره از بوسیدن:
نک نمونه‌ی پیش

 

  • آوار: غارت و یغما(دهخدا، ۱۳۹۰: ذیل آوار).

 

خز ادکن

 

  • با واژه‌ی خزادکن ۱ تصویر به صورت تشبیه ساخته است:

 

* مشبهٌ‌به دلبر از جهت خوشی و نرمی:
روز خوش می خور و شب خوش به بر اندر کش
دلبر خوشی و نرمی چون خز ادکن(۶۵۷۵)

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...