۲-۱۱- ارتباط ارزشی^[۲۶]

سود، حقوق صاحبان سهام و ارزش دفتری، و هر مورد حسابداری دیگر موجود در صورت سود و زیان و ترازنامه، همه به اطلاعات حسابداری یا اقدامات حسابداری شناخته می‌شوند. با این حال، سوال این است که چگونه و تا چه اندازه این اقدامات حسابداری مهم است؟ چرا اطلاعات حسابداری همیشه با کلمه”ارتباط ارزشی” همراه می‌باشد؟ هنگامی که اطلاعات حسابداری، در قیمت‌های بازار و تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران بروز می‌کند، سپس گفته می‌شود که اطلاعات ارائه شده در صورت‌های مالی با کیفیت بالا و مناسب است و به عنوان ارتباط ارزشی تلقی می‌شود.

ارقام حسابداری دارای قدرت پیش‌بینی قیمت‌ها در بازار و تاثیرگذار بر تصمیم‌گیری سرمایه گذاران می‌باشد. از این رو، برای اندازه گیری کیفیت اطلاعات حسابداری و بررسی سطح ارتباط ارزشی اطلاعات حسابداری، مواردی مانند سود هر سهم حسابداری، ارزش حقوق صاحبان سهام و ارزش دفتری با قیمت سهم استفاده می‌شود.

لیانگ و یائو^[۲۷](۲۰۰۵) ارتباط ارزشی متغیرهای مالی را مورد بررسی قرار دادند. آن ها بررسی کردند چگونه ارزش بازار یک شرکت در صنعت الکترونیک در تایوان به متغیرهای مالی و غیرمالی مربوط است. لیانگ و یائو(۲۰۰۵) دریافتند که سود باقیمانده و به خصوص ارزش افزوده‌ اقتصادی دارای ارتباط ارزشی هستند، در حالی که متغیرهای غیرمالی شرکت از قبیل اطلاعات ‌در مورد تامین‌کنندگان، مشتریان، تعداد حق‌الامتیازهای جدید، عمر سازمان، فعالیت‌های عملیاتی و منابع انسانی، ارزش‌های سهام را تشریح نمی‌کنند. لی(۱۹۹۶) نقش اطلاعات مالی را مورد کاوش قرار داد و نشان داد که اطلاعات مالی، ابهام در فرایند ارزش‌گذاری را می‌کاهند. لی(۱۹۹۹) دریافت که صورت‌های مالی تاریخی، اطلاعات مهمی را برای ارزیابی ارزش یک شرکت فراهم می‌کند.

میلر و مودیلیانی^[۲۸](۱۹۹۶) ارزش یک شرکت را به عنوان یک تابع از عایدات آتی پایدار شرکت مورد بررسی قرار دادند. مطالعات آن ها نتیجه‌گیری می‌کند که سود خالص در مقابل قیمت‌های سهام دارای محتوای اطلاعاتی قابل توجهی است و یافتند که داده های حسابداری مالی شرکت به طور معناداری با حرکات قیمت سهام رابطه دارند.

هالتوسان و واتز^[۲۹](۲۰۰۱) ثابت کردند که مطالعات ارتباط ارزشی در حسابداری اغلب با موضوعات اقتصادسنجی در ارتباط هستند. آن ها خاطر نشان ساختند که این مطالعات در فرایند استانداردگذاری حسابداری سهم کمتری دارند، نسبت به آنچه انتظار می‌رفت.

بارس، بیور و لندزمن^[۳۰](۲۰۰۱) یک موضوع مشابه هالتوسان و واتز(۲۰۰۱) را بررسی کردند و در تضاد با آن ها، نتیجه گرفتند که مطالعات ارتباط ارزشی برای استانداردگذاری در حسابداری مالی مفید هستند. آن ها تأکید کردند که مطالعات ارتباط ارزشی، موضوعات اقتصادسنجی را نشان می‌دهند که در غیر این صورت می‌توانست استنتاج‌ها را محدود کند و می‌تواند جهت مطالعه‌ مفاهیم محافظه‌کاری حسابداری مطابقت یابد و مورد استفاده قرار گیرد (ستیل ناتان^[۳۱]، ۲۰۰۹).

اولسون(۱۹۹۵) در مطالعه‌اش شرح داد که ارزش یک شرکت می‌تواند به عنوان یک تابع خطی از ارزش دفتری، سود و سایر اطلاعات ارتباط ارزشی ظاهر شده باشد. میساند و همکاران در مطالعه‌شان بر روی ارتباط ارزشی ارقام حسابداری در صنعت بین‌المللی نفت و گاز نتیجه گرفتند که تمام ارقام حسابداری، چه در مبنای نقدی یا مبنای تعهدی دارای ارتباط ارزشی هستند (ویشنانی^[۳۲]، ۲۰۰۸).

کالینز و همکاران^[۳۳](۱۹۹۷) نشان دادند هنگامی که ارزش‌های دفتری به عنوان یک متغیر مستقل اضافی همراه با سود اضافه شده است، ارتباط ارزشی به مرور زمان ثابت می‌ماند یا بهبود می‌یابد. آن ها همچنین یافتند که ارتباط ارزشی فزاینده ‌سود(ارزش دفتری) در فراوانی آیتم‌های بدون تکرار و سود منفی کاهش می‌یابد (افزایش می‌یابد) و اشاره کردند که ادعای این که الگوی حسابداری بهای تمام شده تاریخی سنتی ارتباط ارزشی‌اش را از دست داده است، عجولانه است. اما براون و همکاران^[۳۴](۱۹۹۹) بحث کردند که مقیاس‌گذرای مشترک جهت قیمت هر سهم، سود هر سهم و ارزش دفتری هر سهم به مرور زمان یک افزایش نادرست در ارتباط ارزشی را القا می‌کند. بعد از کنترل جهت مقیاس، آن ها یافتند ارتباط ارزشی فزاینده‌ی هر دوی سود و ارزش دفتری در واقع به مرور زمان کاهش یافته است. یک فرض ناآشکار در این مطالعات آن است که فرایندی که قیمت سهام هم‌زمان، اطلاعات ارتباط ارزشی(هر دوی حسابداری و غیرحسابداری) را منعکس می‌کند، در طول زمان بدون تغییر باقی می‌ماند.

۲-۱۲- ارتباط ارزشی اطلاعات حسابداری

واضح است که ارتباط ارزشی یک صورت مالی، توانایی آن جهت تأیید یا تغییر انتظارات سرمایه‌گذاران از ارزش شرکت است. اگر سهام شرکت در میان سرمایه‌گذاران داد و ستد می‌شود، قیمت بازار آن سهام باید انتظارات عموم سرمایه‌گذاران را از ارزش خلاصه کند. ‌بنابرین‏ ارتباط ارزشی صورت‌های مالی می‌تواند توسط واکنش در قیمت بازار هنگامی که ارقام حسابداری منتشر شده‌اند، اندازه‌گیری شود. این امر دلالت بر این نیست که ارزش‌گذاری سهام تنها هدف صورت‌های مالی است، اما چنان که توسط بارس و همکاران^[۳۵](۲۰۰۱) ذکر شده است، مرکز توجه عمده SEC و ‌بنابرین‏ FASB، بر سرمایه‌گذاران سهام است.

سودمندی اطلاعات مالی برای سرمایه‌گذاران می‌تواند توسط ارتباط آماری میان داده های حسابداری و ارزش‌های بازار سرمایه(قیمت‌ها و بازده‌های سهام) به بهترین نحو اندازه‌گیری شود. این چنین، یک ارتباط، پی‌آمد رفتارهای سرمایه‌گذاران را بیشتر از وقتی که فقط نظرات و اعتقادات آن ها مبنای پرسشنامه‌ها و مصاحبه ها جمع‌ آوری می‌شود، منعکس می‌کند (دماش^[۳۶]، ۲۰۰۷).

در تحقیقات حسابداری مالی، صورت‌های مالی را دارای ارتباط ارزشی گویند اگر آن ها با قیمت‌ها، ارزش‌ها یا بازده‌های سهام در ارتباط باشند. در راستای مطالعات ارتباط ارزشی، برخی از پژوهشگران، ارتباط ارزشی یک مجموعه از داده های صورت‌های مالی را با آماره تعدیل شده رگرسیون اندازه‌گیری کردند. به ویژه، آن ها ارتباط ارزشی صورت‌های مالی را مانند تعدیل شده تعریف کردند که می‌تواند به صورت منحصر به فرد به صورت‌های مالی در یک رگرسیون از ارزش‌های سهام در صورت‌های مالی یا اطلاعات غیرمالی نسبت داده شده باشد(هاند^[۳۷]، ۲۰۰۳).

برخی از پژوهشگران نیز ارتباط ارزشی داده های حسابداری گزارش شده را با توانایی آن ها جهت بیان کردن اطلاعات محفوظ در قیمت‌های بازار، تعریف کرده‌اند. این امر بر پایه الگوهای تجربی به کار گرفته شده توسط نویسندگان از قبیل کالینز و همکاران^[۳۸](۱۹۹۷)، امیر و همکاران^[۳۹](۱۹۹۳) و… با بهره گرفتن از تحلیل رگرسیون ترکیب قیمت‌ها از دو متغیر حسابداری توضیحی، یعنی سود و ارزش ویژه خالص اندازه‌گیری شده است.