کسب اطلاعات مربوط به احتمال، تأثیر، برنامه های اقتضایی و اضطراری، جهت استفاده در تجزیه و تحلیل کمّی و کیفی ریسک و برنامه ریزی پاسخ به ریسک بهرهمندی از پشتیبانی فرد مصاحبهشونده در پروژه نمایش سطح دانش، مهارت و قابلیت فرد مصاحبهکننده معایب مصاحبه با کارشناسان عبارتند از: زمان بر وقت گیر است. مصاحبهکننده باید با آمادگی کامل در جلسه مصاحبه حضور یابد. در صورتی که به درستی انجام نشود، می تواند به اعتبار و وجهه کاری دو طرف صدمه بزند. اگر اشتباه عمل کرده و کاری ضعیف ارائه شود، امکان اصلاح و بهبود آن وجود ندارد. دسترسی به کارشناسان و بهره مندی ازهمکاری وکمک آن ها بسیار دشوار است. به منظور اجرای مصاحبه به شکلی صحیح و کامل، به همکاری و مساعدت دیگران نیاز است. ممکن است تعیین صحیح فرد خبره جهت مصاحبه دشوار باشد و به درستی انجام نشود. ممکن است کیفیت اطلاعات حاصله پایین باشد. گاهی اوقات عدم تمایل فرد خبره جهت دادن اطلاعات، مانع انجام مصاحبه می شود. تغییر نظرات یا نظرات متضاد و مخالف، مصاحبهکننده را دچار تعارض می کند. تجزیه و تحلیل قوت، ضعف، فرصت، تهدید ( SWOT ) تفاوت اصلی این تکنیک با سایر روشهای تجزیه و تحلیل آن است که این تکنیک، ریسکها و فرصتها را از منظر کل سازمان نگاه می کند، نه در داخل فضای پروژه. در این روش چهار سئوال اساسی برای افراد یا گروه ها مطرح می شود و پاسخهای دریافتی باید تا حد امکان، صریح و مختصر باشند. مراحل به کارگیری تجزیه و تحلیل SWOT عبارت است از: (روزبهی و جدا، ۱۳۸۸) شناسایی و تعیین افراد مناسب، بهتر است کار با افرادی انجام شود که درک صحیحی از پروژه و سازمان دارند. پرسش در باره نقاط قوت سازمان، این سئوال در مورد سازمان مطرح می شود نه پروژه. چه کاری در سازمان به خوبی انجام میگیرد. نقاط قوت باید از دیدگاه کارفرما یا مشتریان سازمان یا دیگر افرادی که سازمان با آنها کار می کند، مورد بررسی قرار گیرد. پرسش درباره نقاط ضعف سازمان، اطلاعات درباره کارهایی که سازمان موفق به انجام آنها نشده ضروری است. صداقت در پاسخ بسیار مهم است. این سئوال نباید فرصت شکایت از سازمان را فراهم آورد، بلکه باید نقاط ضعف سازمان را از دید کارمندان، مشتریان و عموم شناسایی کند. پرسش درباره فرصتهایی که پروژه مهیا کرده است . این مسأله تنها منحصر به موضوعات مالی نیست. ارزش مالی پروژه مهم است ولی تنها دلیل ادامه کار نیست. آیا فرصتهای پیشرفت در رابطه با پروژه وجود دارد؟ آیا فرصتهایی جهت جلب نظر افراد داخل سازمان وجود دارد؟ پرسش در باره تهدیدهایی که پروژه را به خطر می اندازد. عدم شناسایی تهدیدات پروژه منجر به خسارت پروژه و در ادامه، خسارت سازمان می گردد. با توجه به اینکه تجزیه و تحلیل SWOT تا حد بسیار زیادی به طرز تفکر شخصی افراد وابسته است، می تواند غیرقابل اطمینان باشد. این تکنیک به عنوان یک روش با قابلیت پذیرش بالا شناخته می شود و به طور گسترده از آن استفاده می شود، در صورتیکه اینطور نیست. هر چه افراد شرکت کننده دارای قابلیت اعتماد و شناخت بیشتری باشند، ارزش و اعتبار این تکنیک بالاتر میرود. (PMBOK:2008) تکنیکهای نموداری ویژگی مشترک کلیه تکنیکهای نموداری آن است که همگی راهنمای تصویری ریسکهایی میباشند که ممکن است به آنها توجه نشده و یا جا افتاده باشند. درصورتیکه نمودارها به خوبی ترسیم شوند، اطلاعات ریسکهای بیشتری را برای سازمان فراهم می کنند. همچنین آگاهی تیم و میزان درک از پروژه را بالا می برند. (عوضخواه و محبی، ۱۳۸۹) ۲-۳-۱۲-۴-۷-۱- نمودرهای وابستگی[۷۰] با بهره گرفتن از این نمودارها میتوان ریسکهای بیشتری را شناسایی نمود. بهترین راه این است که با بهره گرفتن از نمودارهای وابستگی، به دنبال دستههایی بود که نادیدهگرفته شده اند. نکته قابل توجه و برجستهای که در مورد این روش وجود دارد و باعث می شود که با سایر روشها متفاوت باشد، این است که شبیه به یک سرگرمی است و اثر بخشی و کارآیی آن باورنکردنی است. (روزبهی و جدا، ۱۳۸۸) نمودار علت و معلولی یا استخوان ماهی[۷۱] روش دیگر برای شناسایی ریسکهای یک پروژه، استفاده از دیاگرام علت و معلول یا استخوان ماهی است که نمونه ای از آن در شکل ۲-۳۳ دیده می شود. در این دیاگرام که شبیه به استخوانهای اصلی و فرعی ماهی است، نمایش ریسکهای اصلی روی استخوانهای اصلی و ریسکهای فرعی که تشکیل دهنده و پشتیبانیکننده ریسکهای اصلی هستند در استخوانهای فرعی ماهی صورت میگیرد. شکل ۲-۳۳- نمونه ای از دیاگرام علت و معلول یا استخوان ماهی (ایشیکاوا) نمودار جریان فرایند سیستم[۷۲] در این نمودار مناسبات مشترک، وابستگیها و ارتباطات میان عناصر یک فرایند یا یک سیستم نمایش داده می شود. هدف شناسایی ریسکهایی میباشد که ممکن است در خلال فرایند رخ دهد. نمودار جریان فرایند نسبت به دیگر تکنیکهای نموداری به تجزیه و تحلیل نسبتاً عمیقتری نیاز دارد. (عوضخواه و محبی، ۱۳۸۹) نمودار تأثیر[۷۳] این نمودار با نمایش تأثیرات اتفاقی، ترتیب زمانی رخدادها و همچنین ارتباطات متغیرها با نتایج، تصویری گرافیکی ا ز یک وضعیت یا یک مسئله ارائه می کند. اگر چه این تکنیک نسبتاً جدید است ولی مبتنی بر تکنیکهای قدیمی برنامه ریزی شبکه می باشد. این تکنیک شامل ترسیم نقشه پروژه، شناسایی منابع ریسک و پاسخ های ممکن به آنها می باشد، و به صورت نمودار ارائه می گردد. (روزبهی و جدا، ۱۳۸۸) نمودار میدان نیرو[۷۴] نمودار میدان نیرو، تأثیرات مثبت و منفی ریسکها و فرصتها را به پروژه و یا یک فعالیت نشان میدهد. (عوضخواه و محبی، ۱۳۸۹)
شناسایی و تحلیل ریسک های برون سپاری پروژه های تحقیق و توسعه در سازمان صنایع دریایی اصفهان- قسمت ۱۹