همانطور که مشاهده میشود در مصر از دو زبان عربی و انگلیسی و در تونس با توجه به اینکه در زمان استعمار فرانسه این زبان در مدارس این کشور تدریس میشد از سه زبان عربی، فرانسه و انگلیسی توسط کاربران به کار گرفته میشد.بنابراین، اعترضات گسترده و موفق تونس و مصر که بر عملی جمعی بدون برخورداری از رهبری مشخص مبتنی بود، نشان میدهد گسترش شبکه های اجتماعی مجازی میتواند نقش مهمی را بازی و فرصت های تازه ای را برای جنبش های اجتماعی ایجاد کند. افزایش بهره گیری از رسانه های جدید و پیدایش شبکه های اجتماعی در این دو تجربه ضمن آنکه ارتباط و سرعت عمل معترضان را افزایش داد موجب سردرگمی نیروهای امنیتی و در نتیجه کاهش هزینه ها شد. این امر یعنی مشارکت همگانی در شکل دهی به دنیای جدید، فراتر از تعهد به یک ایدوئولوژی است. این مشارکت همچنین میشود الگوهای عمل و تاکتیک های بیشتری در هنگام مباحثات پیشنهاد شود و پیشبرد اهداف جنبش به شخص یا اشخاص خاصی وابسته نشود. اگرچه این تجربه تونس و مصر را نمیتوان به عنوان یک قاعده همیشگی برشمرد، این نکته به عنوان یک درس برای کشور های خاورمیانه کاربرد دارد که از این پس ، جنبش های اجتماعی دست کم در مراحل نخستین ، بیش از سازمان دهی و رهبری به پیدایش و گسترش شبکه های اجتماعی نیاز دارد .

بدین سان میتوان ادعا کرد که این جنبش عمومی حاوی اعتراض به نسل قدیم نیز است؛ نسل قدیمی که چه در حکومت چه در احزاب شناخته شده ای چون الوفد جا خوش کرده و از کاروان تحول عقب مانده است.
۴-۸ نقشآمریکا در تحولات
جنبش های اخیر جهان عرب اساساً ریشه داخلی دارد و برای درک ریشه این حرکت ها باید روی متغیرهای بنیادینی نظیر پایین بودن استانداردهای زندگی،رشد نابرابری اجتماعی- اقتصادی، فقدان آزادی های سیاسی، عدم مسئولیت پذیری و پاسخگویی حکومت ها و افزایش انتظارات تاکید کرد. بر این اساس نقش نیرو های خارجی در تحریک این جنبش ها، حاشیه ای و جهت دهنده تلقی میشود.این نیروها بیش از این که طراح و مجری پروژه ای برای تغییر رژیم باشند در پی دفع چالش ها و یا استفاده از فرصت های احتمالی هستند. مثلاً در جدول زیر منافعی که آمریکا در خاورمیانه به دنبال آن میباشد آورده شده است.
جدول شماره ۸ - سلسله مراتب منافع امریکا در خاورمیانه

منبع: گوهری مقدم ، بیداری اسلامی سیاست خاورمیانه ای آمریکا ، ۱۳۹۱
همانطور که ملاحضه میشود، آمریکا در این کشورها منافع مهمی دارد و همین امر سبب میشود که همیشه حتی به صورت پنهانی در مسائل و چالش های این کشورها دخالت کند حتی در مواقع خاص کمک های فراوانی را نیزبهکشورهای این منطقه می رساند.تونس و مصر از سالها پیش، از این کمک ها که بصورت نظامی و اقتصادی و … از سوی آمریکا انجام می شود برخوردار می باشند.روابط ایالات متحده و تونس از سطح و سابقه زیادی برخوردار بوده است.در این خصوص می توان به روابط اقتصادی و تجاری،کنسولی،کمک های توسعه ای،نظامی،امنیتی،علمی و فرهنگی اشاره نمود.دولت تونس یکی از متحدین مهم آمریکا در جنگ با افغانستان،عراق و جاهای دیگر بوده است و در استراتژی ایالت متحده از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است.حجم زیاد کمک های نظامی آمریکا به تونس طی سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۹ می تواند مصداقی بر این امر باشد.
جدول شماره ۹-میزان کمک های نظامی آمریکا به تونس طی سالهای ۲۰۰۹-۲۰۰۰
(ارقام برحسب میلیون دلار آمریکا)