*

*: تفاوت معنی دار در سطح ۰۵/۰
فصل پنجم
(بحث و نتیجه‌گیری)
۱٫۵٫ مقدمه
در این فصل ابتدا خلاصه‌ای از تحقیق انجام شده ارائه و سپس به نتایج و یافته‌ها پرداخته می‌شود و با توجه به پیشینه تحقیق مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت. در پایان پیشنهادهای محقق در دو بخش پیشنهادهای برگرفته از یافته‌های تحقیق و پیشنهادهای پژوهشی ارائه می‌گردد.
۲٫۵٫ خلاصه تحقیق و نتایج
تعادل که جزء نیازهای اساسی جهت انجام فعالیت­های روزمره می­باشد، در فعالیت­های ایستا و پویا، نقش مهمی را ایفا می­ کند. تحقیقات انجام شده بر روی سالمندان نشان داده است که سالمندی بر میزات تعادل و همچنین الگوهای راه رفتن آنان تاثیر بسزایی دارد. این تحقیقات به بررسی تغییرات طول گام، سرعت راه رفتن، سیکل راه رفتن، ریتم گام برداری، تعداد گام­ها و دیگر مولفه­های راه رفتن در سالمندان پرداخته­اند، اما با توجه به عملکرد محوری زانو در عمل راه رفتن و تعادل نقش این مفصل و وضعیت حرکتی و محدودیت­های آن در کمتر پژوهشی مورد توجه قرار گرفته است. به همین منظور تحقیق حاضر با هدف بررسی تعادل و برخی پارامترهای راه رفتن در سالمندان با محدودیت و بدون محدودیت حرکتی در زانو مورد مطالعه قرار گرفت. آزمودنی­های این تحقیق ۳۷ زن و مرد سالمند با میانگین سنی ۷۰٫ ۵ سال بودند که ۷ نفر در طی مراحل پژوهشی به دلایل شخصی انصراف دادند و از ۳۰ نفر باقی مانده، تعداد ۱۵ نفر در گروه با محدودیت حرکتی و ۱۵ نفر در گروه بدون محدودیت حرکتی قرار گرفتند. نتایج اطلاعات بدست آمده از اندازه گیری­ها، بعد از تجزیه و تحلیل، توسط t مستقل با یکدیگر مقایسه شد.
نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل اطلاعات خام بطور خلاصه در زیر آورده شده است:
میانگین سنی افراد در مجموع ۱۷/۶۶ سال بود که این میانگین در گروه با محدودیت حرکتی برابر با ۷۸/۶۶ سال و در افراد بدون محدودیت حرکتی برابر با ۵۶/۶۵ سال بود.
وزن افراد در مجموع برابر ۰۴/۶۷ کیلوگرم بود که این میانگین در گروه با محدودیت حرکتی برابر با ۱۰/۶۷ کیلوگرم و در افراد بدون محدودیت حرکتی برابر با ۹۸/۶۶ کیلوگرم بود.
قد افراد در مجموع برابر ۲۴/۱۷۱ سانتی متر بود که این میانگین در گروه با محدودیت حرکتی برابر با ۹۴/۱۷۱ سانتی­متر و در افراد بدون محدودیت حرکتی برابر با ۵۴/۱۷۰ سانتی­متر بود.
نمره تعادل ایستا با چشمان باز در گروه با محدودیت حرکتی برابر ۹۰/۲۸ ثانیه و در گروه بدون محدودیت حرکتی برابر با ۵۴/۳۵ ثانیه بود.
نمره تعادل ایستا با چشمان بسته در گروه با محدودیت حرکتی برابر ۶۵/۹ ثانیه و در گروه بدون محدودیت حرکتی برابر با ۸۱/۱۳ ثانیه بود.
نمره تعادل پویا در گروه با محدودیت حرکتی برابر ۶۸/۱۱ ثانیه و در گروه بدون محدودیت حرکتی برابر با ۳۰/۱۵ ثانیه بود.
طول گام در افراد با محدودیت حرکتی برابر با ۲۴/۰ متر و در افراد بدون محدودیت حرکتی برابر ۳۸/۰ متر بود.
پهنای گام در افراد با محدودیت حرکتی برابر با ۱۴/۰ متر و در افراد بدون محدودیت حرکتی برابر ۱۲/۰ متر بود.
تعداد گام در دقیقه در افراد با محدودیت حرکتی برابر با ۶۸/۸۸ و در افراد بدون محدودیت حرکتی برابر ۶۲/۱۰۰ گام در دقیقه بود.
سرعت گام در افراد با محدودیت حرکتی برابر با ۵/۰و در افراد بدون محدودیت حرکتی برابر ۹۱/۰ متر بر ثانیه بود.
همچنین تجزیه و تحلیل داده ­ها در سطح استنباطی موارد ذیل را نشان داد:
بین تعادل ایستا با چشمان باز در افراد سالمند با محدودیت حرکتی و بدون محدودیت حرکتی زانو تفاوت معنی داری وجود دارد.
بین تعادل ایستا با چشمان بسته در افراد سالمند با و بدون محدودیت حرکتی زانو تفاوت معنی داری وجود دارد.
بین تعادل پویا در افراد سالمند با و بدون محدودیت حرکتی زانو تفاوت معنی داری وجود دارد.
بین طول گام در افراد سالمند با و بدون محدودیت حرکتی زانو تفاوت معنی داری وجود دارد.
بین پهنای گام در افراد سالمند با و بدون محدودیت حرکتی زانو تفاوت معنی داری وجود ندارد.
بین تعدادگام در دقیقه در افراد سالمند با و بدون محدودیت حرکتی زانو تفاوت معنی داری وجود دارد.
بین سرعت گام در افراد سالمند با و بدون محدودیت حرکتی زانو تفاوت معنی داری وجود دارد.
۳٫۵٫ بحث و نتیجه گیری
۱٫۳٫۵٫ تعادل با محدودیت حرکتی زانو در افراد سالمند
مطالعات گوناگون نشان داده­اند که با افزایش سن به علت اختلالاتی که در سیستم­های مختلف بدن فرد به وجود می ­آید، به خصوص به علت محدودیت­های حرکتی و جسمانی، «توانایی افراد مسن در حفظ تعادل» کاهش می­یابد.
در این پژوهش بین انواع تعادل با محدودیت حرکتی زانو رابطه معنی داری برقرار گردید. مطالعات رز و همکاران (۲۰۰۹)، کریگان و همکاران (۲۰۰۱)، کریگان و همکاران (۲۰۰۳) و کریستیناسن (۲۰۰۸) نشان دادند که با افزایش سن به علت اختلالاتی که در سیستم­های مختلف بدن فرد به وجود می ­آید، به خصوص به علت محدودیت­های حرکتی و جسمانی، « توانایی افراد مسن در حفظ تعادل» کاهش می­یابد (کریستینسن، ۲۰۰۸، کریگان و همکاران، ۲۰۰۳، کریگان و همکاران، ۲۰۰۱، رز و کمبل، ۲۰۰۶)
مک رای و همکارانش، معتقدند که ضعف عضلانی در آبداکتورهای ران، اکستنسورها و فلکسورهای زانو و عضلات دورسی فلکسور مچ پا با ریسک افتادن در هنگام حرکت و راه رفتن ارتباط دارند.
رز و همکارانش (۲۰۰۶) و همچنین کریگان و همکاران (۲۰۰۱) نیز اعلام کردند ﻛـﺎﻫﺶ داﻣﻨـﻪ ﺣﺮﻛﺘـﻲ، ﺧـﺼﻮﺻﺎً اﻃﺮاف مفاصل ران و زاﻧﻮ ﻳﻜﻲ از ﻋﻠﺖ ﻫﺎی اﺻﻠﻲ زﻣﻴﻦ ﺧـﻮردن می­ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻋﻠﺖ اصلی آن ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺳﻔﺘﻲ ران روی داﻳﻨﺎﻣﻴﻚ اﻧﺪام ﺗﺤﺘﺎﻧﻲ در ﺣﻴﻦ راه رﻓﺘﻦ می­ﺑﺎﺷﺪ. ﻛﻪ می­ﺗﻮاﻧـﺪ روی اﻟﮕـﻮی راه رﻓـﺘﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﮕﺬارد.
نتایج حاصل از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ لی^[۱۰۳] و ﻫﻤﻜﺎراﻧﺶ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺣﺎﺻﻠﻪ از اﻓﺰاﻳﺶ ﺳـﻦ روی راه رﻓـﺘﻦ ﻛـﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺎﻫﺶ داﻣﻨﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ اﻛﺴﺘﻨﺸﻦ ﻫﻴـﭗ و ﺗﻴﻠـﺖ ﻗـﺪاﻣﻲ ﺑﻴﺶ ﺗﺮ ﻟﮕﻦ دﻳﺪه می­ﺷـﻮد ﻧﻤـﻲ­ﺗﻮاﻧـﺪ ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ﻳـﻚ اﺧـﺘﻼل ﭘﺎﺳﭽﺮال ﺑﺎﺷﺪ (لی و همکاران، ۲۰۰۵)؛ ﻟﺬا اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ تایید ﻛﻨﻨﺪه ﻧﻈﺮ ﻣﺤﻘﻘﻴﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺣﺎﺻﻠﻪ از اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻦ در ﮔﺸﺘﺎور و ﺗﻮان ﻣﻔﺎﺻﻞ و ﻫﻤﻴﻨﻄﻮر ﺟﺎﺑﺠﺎﻳﻲ زاوﻳﻪ­ای ﻛﻪ ﺣﻴﻦ راه رﻓﺘﻦ ﺳﺎﻟﻤﻨﺪان اﺗﻔﺎق می­اﻓﺘﺪ، ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺤـﺪودﻳﺖ ﻫـﺎی داﻣﻨـﻪ ﺣﺮﻛﺘـﻲ ﻣﻔﺎﺻـﻞ می­ﺑﺎﺷﺪ.
ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت محدودیت در دامنه حرکتی را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻋﺎﻣـﻞ ﻣﻬـﻢ ﺗـﺄﺛﻴﺮﮔـﺬار روی ﺗﻐﻴﻴـﺮات راه رﻓﺘﻦ ﺳﺎﻟﻤﻨﺪان ذﻛﺮ می­ﻛﻨﻨﺪ. ﻣﻮاﻓﻖ ﺑـﺎ ﻧﺘـﺎﻳﺞ ﺗﺤﻘﻴﻘـﺎت ﭘﻴـﺸﻴﻦ، ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻧﻴﺰ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ عدم محدودیت در داﻣﻨـﻪ حرکتی ﻫﻤـﺮاه ﺑـﺎ ﺑﻬﺒـﻮد ﺗﻌﺎدل ﺳﺎﻟﻤﻨﺪان ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ.
اما گریبّل و هرتل (۲۰۰۳) تفاوت معنی داری بین میزان دامنۀ حرکتی و فواصل اجرایی تست تعادلی ستاره نیافتند.
لذا با توجه به نقش قدرت عضلانی و دامنه حرکتی بهینه مفاصل اندام تحتانی در کاهش تغییرات الگوهای راه رفتن در اثر افزایش سن، انجام فعالیت­های ورزشی به خصوص تمرینات قدرتی و کششی، با هدف افزایش قدرت، انعطاف پذیری و دامنه حرکتی مفاصل در بین افراد سالمند توصیه می­ شود.
۲٫۳٫۵٫ طول گام، تعداد گام در دقیقه و سرعت گام در افراد سالمند با محدودیت حرکتی زانو
۱٫۲٫۳٫۵٫ تغییرات در سرعت طی یک سیکل راه رفتن در محدودیت حرکتی
پروزای و همکارانش در سال ۲۰۰۵ دامنه حرکتی کمتر مفاصل مختلف اندام تحتانی، طول گام کوتاه­تر و عرض گام بیشتری را برای افراد سالمند نسبت به افراد جوان گزارش کردند. زیجلسترا و همکاران وی (۲۰۰۴) نیز اعلام کردند که طول گام و سرعت راه رفتن افراد سالمند با افزایش سن، کاهش می­یابد (پروسزی و همکاران، ۲۰۰۵).

در راستای نتایج پژوهش حاضر مبنی بر رابطه معنی­دار بین محدودیت و عدم محدودیت با سرعت راه رفتن تحقیقات روداسکی^۲ (۲۰۰۹) نشان داد که ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎی ﻛﺸﺸﻲ در مفاصل دارای محدودیت حرکتی ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﻣـﺆﺛﺮی در اﻓـﺰاﻳﺶ داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻣﻔﺎﺻﻞ و در نتیجه ﺳﺮﻋﺖ راه رﻓﺘﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮ دارد (روداکی و همکاران، ۲۰۰۹).
کریستیناسن نیز (۲۰۰۸) ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت ﻛﺸﺸﻲ ران، زانو و ﻣﭻ ﭘﺎ را روی راه رﻓـﺘﻦ ﺳـﺎﻟﻤﻨﺪان ﻣـﻮرد ﺑﺮرﺳـﻲ ﻗﺮار داد و ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺸﺎن داد ﮔﺮوﻫﻲ ﻛﻪ ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت ﻛﺸـﺸﻲ اﻧﺠﺎم داده ﺑﻮدﻧﺪ اﻓﺰاﻳﺶ داﻣﻨﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻫﻤﺰﻣﺎن ران و زاﻧﻮ و ﻣـﭻ ﭘﺎ و اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺮﻋﺖ راه رﻓﺘﻨﻲ ﻛﻪ آزاداﻧﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﻛـﺮده ﺑﻮدﻧـﺪ را معلوم کرد.
این سرعت گام برداری پایین می ­تواند در نتیجه کاهش دامنه حرکتی و نشان دهنده ضعف عضلانی افراد سالمند باشد که جذب انرژی کافی و رهاسازی آن در زمان مناسب در طی فاز استقرار را مشکل می­نماید.
از این رو، با توجه به اینکه سرعت راه رفتن، مولفه مهمی برای حفظ استقلال عملکردی و یک پیش بینی کننده قوی برای تعیین میزان توانایی حرکتی در بین جمعیت سالمند به شمار می ­آید و پارامترهای بیومکانیکی دیگری، مانند طول گام و آهنگ گام برداری نیز می ­تواند به تشخیص بهتر افراد سالمند در معرض خطر ناتوانی حرکتی، کمک نماید.