وزن مخصوص ظاهری (Mg.m-3) ۲۱/۱ ۳۱/۱ بافت خاک لومی_رسی در طول دوره‏ی کشت که دوازده هفته کامل بود، مراقبت‏های لازم از قبیل حفظ دما در ۲۵ درجه سانتی‏گراد و رطوبت در حد ظرفیت مزرعه و محافظت از هجوم پرندگان وحشرات صورت گرفت (شکل ۱-۳). شاخص‏های رشد گیاه شامل سطح برگ، ارتفاع گیاه و در طول دوره‏ی کشت در سه مرحله زمانی (مرحله‏ی اول انتهای هفته‏ی پنجم، مرحله‏ی دوم انتهای هفته‏ی هشتم و مرحله‏ی سوم انتهای هفته‏ی دوازدهم ) اندازه‌گیری گردید. به منظور تعیین و بررسی اثرات تنش شوری بر خصوصیات فیزیولوژیک گیاه اندازه گیری‏های زیر انجام گردید. ۳-۴-۱نسبت وزن خشک ریشه بهوزن خشک اندام هوایی درانتهای هفته‏ی هفتم که مقارن با ابتدای دوره گلدهی بود، قسمت‏های هوایی گیاه از محل یقه قطع گردید و بعد از توزین، در بسته‏های کاغذی در داخل آون به مدت سه روز در دمای ۷۰ درجه سانتی‏گراد خشک گردید. ریشه‏های موجود در گلدان‏ها به دقت جدا و بعد از شستشو توزین گشت،سپس در آون مانندقسمت هوایی خشک گردید. ۳۵ ۳-۴-۲میزان پرولین بر طبق مطالعات محققین مختلف تنش‏های غیر زنده خصوصاً خشکی و شوری بر روی متابولیسم ازت در گیاهان تأثیر می‏گذارد. نتایج تحقیقات پژوهشگران متعدد حاکی از آن است که تحت تنش آبی و در گیاهان پژمرده هیدرولیز پروتئین‏ها به وقوع می‏پیوندد و این موضوع باعث افزایش آمینواسیدها در گیاهمی‏گردد.وقتی کمبود آب شدید باشد، آمینواسیدهای آزاد به خصوص پرولین در بافت­های گیاه جمع می‏شوند. میزان اسیدآمینه پرولین آزاد (که در ساختمان پروتئین شرکت ندارد) در گیاهان تحت تنش به طور قابل ملاحظه‏ای افزایش می‏یابد.افزایش پرولین در جهت کاهش پتانسیل آبی گیاه به منظور حفظ فشار آماس صورت می‏گیرد. پرولین مانند برخی آمینواسیدهای دیگر، اسیدهای‏آلی، قندها و ترکیبات آلی دیگر به عنوان یک تنظیم کننده اسمزی درتعدیل شرایط اسمزی سلول ایفای نقش کرده وبدین ترتیب اثرات کمبود آب را خنثی می‏کند. ثابت شده است که افزایش پرولین درنتیجه سنتزجدیدآن است و ازتجزیه پروتئین حاصل نمی‏شود. برای پرولین علاوه بر نقشی که به عنوان تنظیم‏کننده اسمزی داراست، اعمال زیر نیز پیشنهادشده‏اند: مخزن انرژی برای تنظیم پتانسیل احیای سلولی. پرولین می‏تواند مانند یک آنتی اکسیدانت نقش دهنده قوی الکترون را برای پاکسازی کردن رادیکال‏های آزاد ایفا نماید. محافظت از بزرگ مولکول‏هایی مثل پروتئین‏ها کاهش اسیدیته داخل سلول ذخیره مواد کربنه و ازت­دار برای دوره رفع تنش در ابتدای دوره گلدهی،به روش باتس وهمکاران (۱۹۷۳)با بهره گرفتن از دستگاه اسپکتوفتومتر بررسی شد. طریقه عمل به صورت زیر بود(به نقل از حسیبی و همکاران، ۱۳۸۹): ۳۵ آماده سازی محلول ها: ۳۶ فسفریکاسید ۶ مولار: ۱۲/۴۱ میلیلیتراسیدفسفریک ۸۵% با دانسیته Kg/L ۱/۶۸ به آب مقطر افزوده و سپس به حجم ۱۰۰ میلی لیتر رسانیده شد. سولفو‏سالیسیلیک‏اسید ۳%: ۳ گرمپودرسولفوسالیسیلیکاسیدرادرآبمقطرحلنمودهوبهحجم ۱۰۰ میلی‌لیتررسید. ۳٫اسیدناین‌هیدرین: مقدار ۲۵/۱ گرمپودراسیدناین‌هیدرین را در ۳۰ میلی‌لیتر اسید استیک گلاسیال حل نموده و سپس ۲۰ میلی‌لیتر اسید فسفریک ۶ مولار آماده‌شده به آن اضافه گردید. ۴٫استاندارد ۱۰۰ میلی‏گرمدرلیترپرولین: ۰۱۰۰/۰ گرمپرولینرادرآبمقطرحلنمودهوبهحجم ۱۰۰ میلی‌لیتررسید. ۵٫استانداردهای ۰, ۴, ۸ , ۱۲, ۱۶ و ۲۰ میلی‏گرمدرلیتر پرولین: به ترتیب ۰, ۲, ۴, ۶, ۸ و ۱۰ میلی لیتر از استاندارد ۱۰۰ میلی‏گرمدرلیتر پرولین برداشته و با آب مقطر به حجم ۵۰ میلی‌لیتر رسانیده شد. تولوئن. روش کار: ۵/۰ گرممادهترگیاهیراباهاونخردشدهودرون یک تیوب ریخته شد، سپس ۱۰ میلی‌لیتر سولفوسالیسیلیک اسید ۳% آماده‌شده را به آن اضافه نموده و نمونه را درون یخ قرار داده شد. ۲٫تیوبرادر ۱۵۰۰۰ دوربهمدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقهدردمای ۴ درجهسانتی‌گرادسانتریفوژنمودهتامواداضافیازمحلولجداگردید. می‏توان به جای سانتریفیوژ از قیف شیشه‏ای و کاغذ صافی برای صاف کردن نمونه ها استفاده کرد . ۳٫مقدار ۲ میلی‌لیترازعصارهصافشدهرادرونتیوبجدیدریختهو ۲ میلی‌لیتراسیدناین‌هیدرینو ۲ میلی‌لیتراسیداستیکگلاسیالبهآنافزودهوسپسخوبمخلوطشد. ۴٫همزمانمقدار ۲ میلی‌لیترازمحلول‏هایاستاندارد صفر، ۴، ۸، ۱۲، ۱۶ و ۲۰ میلی‏گرم در لیتر پرولین را درون تیوب‏های جدید ریخته و ۲ میلی‌لیتر اسید ناین‌هیدرین و ۲ میلی‌لیتر اسید استیک گلاسیال به آن‏ها افزوده و سپس خوب مخلوط شد. ۵٫نمونه‌هارادرحمام آب گرم به مدت ۱ ساعت حرارت داده و سپس درون حمام یخ قرار داده شد. ۶٫مقدار ۴ میلی‌لیترتولوئنبه محلولاضافهنمودهوآنرابهمدت ۲۰ ثانیهبادستگاهورتکسبههمزدهشد. ۳۷