ب) دقیقی، اولین شاهنامه سرا
پیش از آن که فردوسی، به شاهنامه سرایی بپردازد، «دقیقی» که از شاعران بزرگ و همسال فردوسی است به نظم شاهنامه روی آورده بود. وی تنها هزار بیت از داستان گشتاسب و ارجاسب تورانی را سروده بود که در سن کمتر از چهل سالگی به دست غلامش کشته شد. فردوسی علت قتل او را «خوی بد» یاد می کند و چینن می گوید:
جـوانیش را خـوی بد یـار بود همـه سـاله تا بـد به پیکـار بـود
بدان خوی بد جان شیرین بداد نبود از جهان دلش یک روز شاد
یکایک از او بخت برگشته شد به دست یکی بنـده بر کشته شد
(فردوسی،ج۹)
پ) منابع شاهنامه
پس از قتل دقیقی، دوستان فردوسی که قوت طبع شاعری او را پیش از این آزموده بودند نزد وی آمده و او را به ادامه کار تشویق کردند؛ اما وی منبع و مأخذی در اختیار نداشت که بتواند از روی آن به نظم شاهنامه بپردازد؛ از این رو این شاعر خستگی ناپذیر و سخت کوش برای تهیه این منابع به شهرهای بخارا، مرو، بلخ و هرات سفر کرده و با یک تحقیق میدانی و گسترده، داستان های باستان را از سینه پیران جهان دیده بیرون کشید و آن ر ا به نسل های پیش ازخود تقدیم کرد.

بپرسیدم از هر کسی بی شمار نترسیدم از گردش روزگار
(فردوسی،ج۹)
و این در حالی بود که آتش جنگ همه جا شعله ور و راه ها پر خطر بود.
زمانه سرای پر از جنگ بود به جویندگان بر جهان تنگ بود
(فردوسی،۹)
سروده‌های دیگری نیز از فردوسی دانسته شده‌اند مانند چند قطعه، چهار پاره، رباعی، قصیده، و غزل که پژوهشگران در این که سراینده آنها فردوسی باشد، بسیار دودل می‌باشند و به ویژه قصیده‌ها را سرودهٔ زمان صفویان می‌دانند(ریاحی،۱۳۸۰ :۱۴۵)
سروده‌های دیگری نیز از برای فردوسی دانسته شده‌اند که بیشترشان بی پایه هستند. نامورترین آنها مثنوی‌ای به نام یوسف و زلیخا است که در مقدمه بایسنغری سرودهٔ فردوسی به شمار رفته‌است. اما این گمانه از سوی پژوهشگران نادرست دانسته شده و از آن میان مجتبی مینوی در سال ۱۳۵۵ هجری شمسی گویندهٔ آن را «ناظم بیمایه‌ای به نام شمسی» یافته‌است. محمدامین ریاحی او را شرف‌الدین علی یزدی دانسته‌است و بر این باور بوده‌است که مقدمهٔ بایسنغری را هم همین نویسنده نوشته باشد (ریاحی،۱۳۸۰ :۱۵۱).
سرودهٔ دیگری که از فردوسی دانسته شده‌است «هجونامه»ای در نکوهش سلطان محمود است که به گفتار نظامی عروضی صد بیت بوده‌است و شش بیت از آن به جای مانده‌است. ویرایش‌های گوناگونی از این هجونامه در دست بوده‌است که از ۳۲ بیت تا ۱۶۰ بیت داشته‌اند. انتساب چنین هجونامه‌ای را به فردوسی، برخی از پژوهشگران نادرست دانسته‌اند، مانند محمود شیرانی که با درنگریستن به این که بسیاری از بیت‌های این هجونامه از خود شاهنامه یا مثنوی‌های دیگر آمده‌اند و بیت‌های دیگر نیز از دید ادبی کاستی دارند چنین نتیجه‌گیری کرد که این هجونامه ساختگی است. اما محمدامین ریاحی با درنگریستن به این که از این هجونامه در شهریارنامهٔ عثمان مختاری (از ستایشگران مسعود سوم غزنوی نوادهٔ محمود)، که پیش از چهار مقالهٔ نظامی عروضی نوشته شده‌است، نام برده شده‌است، سرودن هجونامه‌ای توسط فردوسی را پذیرفتنی دانسته‌است. (ریاحی،۱۳۸۰ :۱۴۴)
۲-۲. معرفی زرتشت
۲-۲-۱. زندگی شخصی
الف) سال تولد
به گفته مورخان ، زرتشت در ۶۵۰۰ سال فبل از میلاد به دنیا آمد. اوستا، زادگاه اشوزرتشت را محلی به نام «رَگه» در کنار رودخانه «دْرُجی» و دریاچه چیچَست می داند بعضی از پژوهشگران این محل را در غرب ایران یعنی دریاچه ارومیه و برخی دریاچه هامون در خاور را اشاره کرده اند و چندی نیز رگه را شهر ری در نزدیکی تهران می دانند. (حسینی پناه،۱۳۸۷)
سه روز به تولد زرتشت مانده خانه پوروشسب را نور فراگرفته بود و از همۀ خانه نور می‌تافت. بزرگان ده گمان کردند که ده آتش گرفته است. به هراس افتادند و گریز اختیار کردند، اما در بازگشت دریافتند که به هیچ جای ده آتش نیفتاده است، بلکه در خانه پوروشسب مرد شکوهمندی زاده شده و این روشنی از فرّۀ اوست. بنابر روایت «وجرکرد دینی» تولد اشو زرتشت در روز خورداد (روز ششم) ماه فروردین بوده است و او به هنگام تولد خندید.
ب) خانواده زرتشت
نام پدرش پوروشسب و مادرش دوغدو بوده و سلسلۀ نسب پیامبر در پشت چهل وپنجم به کیومرث می‌رسد که بنیانگذار سلسلۀ پیشدادیان بوده. لفظ اشو که به معنی مقدس روحانی و جسمانی و راستی و درستی است و در اوستا زیاد آمده صفت یا عنوان پیامبر می‌باشد به طوری که در بیشتر جاهای اوستا آمده صفت اشو از جانب پروردگار به زرتشت اختصاص یافته و دیگر مقامی‌بالاتر از آن نیست. (مری بویس:۳۸۴)
خانه پدرش در کنار رود دَرجی که به دریای چی چَست (ارومیه) می‌ریخت با چهره ای نورانی و با لبخند از مادرش دغدو زاده شد و چون نام خاندان پدرش اسپنتمان بود، او را زرتشت اسپنتمان نام نهادند.
پ) همسر و فرزندان
اشوزرتشت با «هووی» ازدواج کرد و شش فرزند داشت.سه دختر به نام های: فرنی، تریتی، پورچیستا و سه پسر به نام های: ایسدواستر، اوروتت نر، خورشیدچهر. (حسینی پناه،۱۳۸۷)
حاصل ازدواج پوروش اسپ و دوغدو پنج پسر بود که زرتشت سومین آن‌هاست.
ت) دوره تربیت و تحصیلات
آنچه به یقین در مورد زندگی زرتشت از متون اوستایی بر می‍آید اینست زرتشت از کودکی تعلیمات روحانی دیده‌است زیرا در گات‌ها (یسن ۳۳، بند ۱) خود را زوتَر نامیده‌است و آن اصطلاحی است که در مورد دین مردی که دارای شرایط کامل روحانیت است، به کار می‌رود. در گات ها (یسن ۴۳) اشاره به دریافت وحی از او از سوی اهورامزدا شده‌است. زرتشت در تبلیغ دین خود با دشواری‌هایی روبرو بوده‌است. در سرودهای خویش (یسن ۴۶، بند ۲) از فقر و کمی تعداد حامیانش می‌گوید و از بدکاری پیشگویان و روحانیان هم وطن خود کوی‌ها و کرپن‌ها، گله و شکایت دارد و از بعضی دشمنان خود مانند بندوه و گرهمه (یسن ۴۹، بند ۱ و ۲) نام می‌برد. سرانجام بر آن می‌شود که از زادگاه خود دور شود و به سرزمین مجاور برود که فرمانروای آن کی گشتاسپ است. زرتشت در این سرزمین سرانجام با موفقیت روبرو می‌گردد. با گِرَوِش کی گشتاسپ به دین زرتشت، مخالفت‌های حکمرانان همجوار برانگیخته می‌شود. نام برخی از فرمانروایان مخالف زرتشت در آبان‌یشت (یشت ۵، بند ۱۰۹) آمده‌است که از میان آنان ارجاسب تورانی از همه نامورتر است.
جایگاه گات‌ها، سخنان زرتشت، در اوستا
قدیم‌ترین و مقدس‌ترین قسمت اوستا کتاب دینی زرتشتیان، گات‌ها می‌باشد. از زمان‌های بسیار قدیم گات‌ها را سخنان و اشعار خود زرتشت می‌دانستند. (احمدتفضلی،۱۳۷۶ :۳۷) اوستایی که اکنون در دست است تنها یک چهارم کتابی است که در دورهٔ ساسانیان وجود داشته‌است. (احمدتفضلی،۱۳۷۶ :۳۶) اوستا در شکل کنونی خود شامل پنج بخش است. بخش‌های اوستا عبارتند از :
یسنا به معنی پرستش و نیایش است و مهمترین قسمت اوستاست. سخنان زرتشت موسوم به گات‌ها، در آن گنجانده شده‌است. کلاً شامل ۷۲ فصل یا هات است. (احمدتفضلی،۱۳۷۶ :۴۰)
ویسپرد شباهت تامی به یسنا دارد و همراه آن در مراسم دینی خوانده‌می‌شود. (احمدتفضلی،۱۳۷۶ :۴۲)
یشت‌ها از برای ستایش پروردگار و نیایش امشاسپندان و فرشتگان و ایزدان است. از نظر قدمت زبانی احتمالاً چند سده با عهد گات‌ها اختلاف زمانی دارد. (احمدتفضلی،۱۳۷۶ :۴۰)یشت‌ها گروهی از متن‌های کهن هستند که از راه تلفیق در گنجینهٔ آیین زرتشتی گنجانده شده‌اند.
وندیداد به معنی قانون است. این بخش شامل بسیاری از قوانین مذهبی و احکام دینی زرتشتیان می‌شود. تألیف آن معمولاً به پس از دورهٔ هخامنشی نسبت داده‌می‌شود. (احمدتفضلی،۱۳۷۶ :۶۲) زبان و سبک و انشاء وندادید با این فرض که همهٔ کتاب از دورهٔ اول اشکانی است، کاملاً سازگار است.
خرده‌اوستا به معنی اوستای کوچک است. برای شرح نماز، ادعیه، روزهای متبرک ماه و اعیاد مذهبی سال و سایر مراسم مثل سدره‌پوشی و کستی بستن کودکان، عروسی، سوکواری و غیره درست شده‌است. این قسمت از اوستا در زمان شاپور دوم شاه ساسانی بین سال‌های ۳۱۰ تا ۳۷۹ و توسط آذرباد مهراسپندان تألیف شده‌است.( پورداوود: ۴۴ تا ۶۰)
اهمیت گات‌ها در شناخت آئین زرتشت
گات‌ها کهن‌ترین اثری است که از روزگاران پیشین برای ایران باقی‌مانده‌است و از حیث صرف و نحو و زبان و تعبیر و فکر با سایر قسمت‌های اوستا فرق دارد. قطعاتی که دلیل سخن‌گوئی خود زرتشت است، در گات‌ها بسیار دیده می‌شود. چنان که در شش تا از گات‌ها سراینده به عنوان اول شخص از خود یاد می‌کند. (احمدتفضلی،۱۳۷۶ :۳۷) به دلیل تصرفاتی که به خصوص در دورهٔ ساسانی، در آئین زرتشت، کرده‌اند، گات‌ها منبع بسیار معتبری برای شناخت عقاید اصلی زرتشت به شمار می‌رود. (اوشیدری، ۱۳۷۸ :۴۰۲)
فصل‌های یسنا، هات نامیده می‌شوند. کل گات‌ها ۱۷ هات است و شامل ۲۳۸ بند و ۸۹۶ بیت و ۵۵۶۰ کلمه است. گات‌ها منظوم است و از جهت وزن شعر و تعداد مصراع‌ها در هر بند، به ۵ بخش به شرح زیر تقسیم شده‌است:
اهنود به معنی سرور و مولا است. اهنود از هات ۲۸ یسنا شروع می‌شود.
اشتود به معنی سلامت و عافیت است.
سپنتمد به معنی خرد مقدس است.
وهوخشتر به معنی اقتدار نیک و کشور خوب است.
وهیشتواشت به معنی بهترین خواسته و نیکوترین ثروت است. ( پورداوود: ۶۱-۶۶)
به سبب وجود لغت‌های ناشناخته، پیچیدگی زبان شعر، مشکلات دستوری و از همه مهمتر مشکل عدم آشنایی صحیح با اندیشه‌های زرتشت نمی‌توان ادعا کرد که اشعار زرتشت بطور کامل توسط دانشمندان اوستاشناس درک شده‌است، با این همه، لطف و زیبایی آن دسته از سرودهایی که معنی آن روشن است، قابل انکار نیست. (احمدتفضلی،۱۳۷۶ :۳۷)
آئین زرتشت از ورای گات‌ها
آنچه از واژه ها و جملات گات ها بر می‌آید نشان دهندهٔ اینست که زرتشت بر ضد گروه پروردگاران آریایی یعنی آن مذهبی که ایرانیان در پرستیدن قوای طبیعت با هندوان شرکت داشتند، می‌باشد. ( پورداوود: ۷۰)
یکتاپرستی
در گات‌ها اهورامزدا خدای یگانه است که جسم یا مرکب نبوده و مینوی پاک است. جلوه‌های خاص خدا امشاسپندان هستند. (احمدتفضلی،۱۳۷۶ :۳۷) تقریباً دویست بار در گات‌ها به کلمهٔ مزدا یا ترکیب از این واژه بر می‌خوریم. زرتشت جز از اهورامزدا خدای دیگری نمی‌شناسد. زرتشت از گروه پروردگاران پیشین رو گردان است. تمام عظمت و جبروت مختص اهورامزدا ست. اوست آفرینندهٔ یکتا و خداوند توانا. در گات‌ها (هات ۴۴) زرتشت با یک زبان شاعرانه در توحید و اقتدار خداوند گوید:

۴- غیرفازی سازی^[۳۱]
مرحله اول شامل گرفتن مقادیر مشخص ورودی و تعیین درجه عضویت هر کدام از ورودی­ ها در مجموعه­های فازی می­باشد. در مرحله ۲ ورودی­های فازی شده دریافت گردیده و آن­ها را به قوانین فازی اعمال می­کنیم. اگر قوانین فازی دارای جندین فرض باشند از عملگرهای فازی “و” ویا “یا” ی فازی استفاده می­کنیم. در مرحله ۳ جمع بندی بین خروجی قوانین صورت گرفته و یک مقدار نهایی فازی به دست می ­آید. مرحله ۴ شامل عمل غیرفازی سازی می­باشد. اگر چه پاسخ نهایی در مرحله ۳ بدست می ­آید اما خروجی نهایی برای اعمال به سیستم باید قطعی و مشخص باشد. فرایند تبدیل خروجی فازی به خروجی قطعی و مشخص را غیرفازی سازی گویند.

چندین روش متداول در غیرفازی سازی وجود دارد. از جمله مرکز ثقل که مرکز گرانش^[۳۲] مجموعه فازی را بین دو نقطه a و b بدست می­آورد و رابطه آن به صورت زیر می باشد:
(۳-۷)
مدل ممدانی بر اساس تجربه و تخصص انسان استوار است و بیشتر در مواردی استفاده می­گردد که سیستم ناشناخته بوده و یا به اصطلاح به صورت جعبه سیاه است وقادر به مدل سازی آن به صورت ریاضی نباشیم.
با توجه به اینکه بسیاری، عدم مدلسازی دقیق سیستم را از مزایای این کنترل کننده در حل سیستم­هایی می­دانند که قادر به شناخت کامل آن نیستیم اما عدم توانایی در اثبات پایداری کنترل کننده به همراه سیستم از معایب اصلی این کنترل کننده محسوب می­ شود.
۳-۴-۲- کنترل کننده فازی سوگنو
میشیو سوگنو در سال ۱۹۸۵ کنترل کننده فازی سوگنو^[۳۳] را پایه گذاری کرد. این سیستم فازی مشابه مدل ممدانی می­باشد با این تفاوت که خروجی هر قاعده یک تابع خطی از ورودی ها در نظر گرفته می شود. نمونه ­ای از قوانین فازی سوگینو به صورت زیر می­باشند که شباهت زیادی به مرحله ۲ در کنترل کننده ممدانی داشته با این تفاوت که توابع به عنوان خروجی قوانین استفاده گردیده است.
اگر ، و ، باشند آنگاه ، است
اگر ، و ، باشند آنگاه ، است
در قواعد بالا و مجموعه های فازی و و ورودی های هستند. شکل (۳-۱) نحوه محاسبه خروجی فازی را نشان می دهد.
شکل (۳-۱): نحوه محاسبه خروجی در کنترل کننده سوگنو
در نهایت خروجی قطعی بر اساس مرکز جرم گسسته محاسبه می­گردد.
شکل (۳-۲): نحوه محاسبه خروجی قطعی از مقادیر فازی در کنترل کننده سوگنو
کنترل کننده فازی سوگنو توانایی مدل سازی سیستم را به صورت خطی دارا می­باشد. و از آن می توان در مواردی استفاده نمود که نتوان مدل ریاضی سیستم را به صورت تحلیلی فرموله کرد. به دلیل خطی بود خروجی، پیاده سازی این کنترل کننده آسان بوده و به همین دلیل از آن استقبال می­ شود در قسمت بعد مدل پیشرفته­تری از کنترل کننده فازی مورد بررسی قرار می­گیرد.
۳-۴-۳- کنترل کننده فازی تاکاگی – سوگنو
مدل اولیه کنترل کننده تاکاگی – سوگنو در سال ۱۹۸۵ ارائه گردید[۱۱]. ایده اصلی این روش بر این اساس استوار است که بتوان مدل ریاضی سیستم های غیرخطی – سیستم اصلی - را با بهره گرفتن از قواعد و قوانین فازی به صورت مجموعه ای از مدل های سیستم های خطی تقریب زد. رویکرد مطرح شده در کنترل کننده فازی تاکاگی- سوگنو بدین صورت می باشد که تعدادی از قسمت های غیرخطی سیستم اصلی را به عنوان متغیرهای جدید - متغیرهای مصنوعی - در نظر می گیرد. سپس حداکثر و حداقل مقدار متغیرهای فیزیکی سیستم اصلی را براساس تجربه اشخاص خبره تعیین می کند. پس از مشخص شدن این مقادیر حداکثر و حداقل مقدار هریک از متغیرهای مصنوعی نیز محاسبه می شود و بعد از آن، توابع عضویت مربوط به هریک از متغیرهای مصنوعی با بهره گرفتن از روابطی ساده - شبیه به فرم پارامتری خط – تعیین می گردند. سپس مجموعه از قواعد اگر- آنگاه فازی نوشته می شود به گونه ای که در قسمت نتیجه – آنگاه – هر قاعده یک سیستم خطی قرار دارد که با میزان درجه عضویتی که مربوط به قاعده خودش است تقریبی از سیستم اصلی می باشد. در نهایت ترکیب تمامی قواعد اگر-آنگاه متناظر با سیستم غیرخطی می باشد.
مدل فازی زیر را درنظر بگیرید که بر اساس مجموعه ­ای از قوانین اگر – آنگاه بیان گردیده است. iامین قانون از مدل فازی تاکاگی – سوگنو به صورت زیر بیان می­گردد.
قاعده ام از مجموعه قواعد اگر- آنگاه:
اگر z₁(t)، M_i1 و … و z_p(t)، M_ip باشد آنگاه
(۳-۸)
که مجموعه فازی، تعداد قواعد اگر- آنگاه فازی، بردار حالت، بردار ورودی، بردار خروجی و متغیرهای مصنوعی معلوم که می­توانند توابعی از متغیرهای حالت یا اغتشاشات خارجی و یا زمان باشند. با در نظر گرفتن تمامی قواعد، خروجی نهایی سیستم فازی برای تمامی زمان­ها به صورت زیر بدست می ­آید[۱۲]:
(۳-۹) (۳-۱۰)
(۳-۱۱)
(۳-۱۲)
(۳-۱۳)
(۳-۱۴)
(۳-۱۵)
مولفه درجه عضویت در است و از آنجا که
(۳-۱۶)
برای تمامی زمان­ها داریم:
(۳-۱۷)
برای بدست آوردن مدل فازی از روی مدل غیرخطی سیستم از دو ایده ناحیه بندی کردن غیرخطی، تقریب محلی و یا ترکیبی از هر دو استفاده می گردد[۱۲].
۳-۴-۳-۱- ناحیه بندی کردن غیرخطی سراسری
ایده بکارگیری ناحیه بندی کردن غیرخطی^[۳۴] در ساختار سازی مدل فازی اولین بار در مرجع [۱۳] بوده است. یک مثال ساده غیرخطی را به طوری که در نظر بگیرید هدف اصلی پیداکردن یک ناحیه کلی است که در آن
این رهیافت ساختار مدل فازی را به طور دقیق تضمین می­ کند به هر حال در بعضی مواقع پیداکردن ناحیه­های کلی برای سیستم­های غیر خطی کار دشواری است در این حالت می­توان ناحیه محلی در نظر گرفت این منطقی است که متغیرهای فیزیکی سیستم همیشه محدود هستند.
۳-۴-۳-۲- ناحیه بندی کردن غیر خطی با تقریب محلی
رهیافت دیگری که برای بدست آوردن مدل فازی تاکاگی سوگنو استفاده می­ شود تقریب محلی^[۳۵] در فضای فازی نامیده می­ شود اساس این رهیافت تقریب زدن ترم­های غیرخطی با انتخاب ترم­های خطی به طور صحیح می­باشد. این روش منجر به کاهش تعداد قوانین می­ شود این نکته که تعداد قوانین مستقیما وابسته به پیچیدگی آنالیز و طراحی موقعیت دارد بسیار اهمیت دارد چون تعداد قوانین برای کنترل سیستم به طور اساسی، ترکیب قوانین مدل و قوانین کنترل است. در حقیقت روش تقریب محلی منجر به کاهش قوانین برای مدل­های فازی می­ شود به هر حال طراحی کردن قوانین کنترل بر پایه مدل تقریب محلی ممکن است سیستم غیرخطی اصلی را تحت قوانین کنترلی از لحاظ پایداری تضمین نکند. یکی از راه ­هایی که این مسئله را برطرف می­ کند معرفی طراحی کنترل مقاوم است.
شکل (۳-۳): ایده ناحیه بندی کردن غیرخطی[۱۲]
شکل (۳-۴): ایده ناحیه بندی کردن غیرخطی محلی[۱۲]
در ادامه قصد داریم با حل یک مثال، روش مدل سازی فازی تاکاگی-­ سوگنو را بر روی یک سیستم فرضی غیرخطی توضیح دهیم.
سیستم غیرخطی زیر را در نظر بگیرید[۱۲]:
چون متغیرهای حالت فیزیکی در عمل به یک بازه ای از اعداد حقیقی محدود می شوند، فرض میکنیم که متغیرهای حالت محدود به بازه زیر باشند:
البته می توان هر بازه مورد نظر دیگری را نیز برای بدست آوردن مدل فازی انتخاب نمود در ادامه داریم:
مولفه های غیر خطی و را به صورت زیر تعریف می کنیم
آنگاه
سپس مقادیر ماکزیمم و مینیمم متغیرهای فرضی و را تحت شرایط
بدست می آوریم که نتیجه می دهد:
از مقادیر ماکزیمم و مینیمم و می توانند به صورت زیر نمایش د اده شوند:
که در روابط بالا:
بنابراین توابع عضویت می توانند به صورت زیر محاسبه گردند:
شکل های (۳-۵) و (۳-۶) توابع عضویت بالا را نشان می­ دهند:
شکل (۳-۵): توابع عضویت فازی و

۸-۴ نمودار امتیاز هوش رقابتی مولفه آگاهی از فناوری آزمودنی ها……………………………………………………………………..
۹-۴ نمودار امتیاز آزمودنی ها در متغیر هوش رقابتی………………………………………………………………………………………..
۱۰-۴ نمودار امتیاز آزمودنی ها در متغیر فروش محصولات بیمه ای…………………………………………………………………..
فصل اول:
کلیات پژوهش
۱-۱- مقدمه
با توجه به رشد روز افزون رقابت میان شرکت ها چگونگی رویکرد آنها میتواند نقش مهمی در پیروزی یا شکست آنها ایفا کند در این عرصه شرکت های نوپا که به تازگی وارد بازار رقابت شده اند، بیشتر در معرض خطر قرار دارند بنابراین لازم است آنها با دانسته های قبلی رقابت را آغاز کرده تا شانس بیشتری در پیروزی داشته باشند. بدین منظور با استفاده ازهوش رقابتی میتوان احتمال پیروزی در رقابتها را بیشتر کرد(مومنی وهمکاران، ۱۳۸۹،ص۱)

امروزه سازمانها دانش را به عنوان ارزشمندترین و استراتژیک ترین منبع برای خود قلمداد می کنند و بر این اعتقادند که برای حفظ موقعیت رقابتی خود باید قابلیت ها ی فکری خود را مدیریت کنند از این رو سازمانهایی موفق خواهند بود که سهم بیشتری از دانش سازمانی رابه خود اختصاص دهند.در محیط تکنولوژیک امروز، جمع آوری اطلاعات رقبا کار مشکلی نیست اطلاعات عمومی بازار را میتوان از منابع بی شماری جمع اوری کرد (چاوشی، ۱۳۹۰، ص۱،۲).
هوش رقابتی یک رویکرد نسبتا جدید نسبت به فرایند های عملکردی و راهبردی تصمیم گیری شرکت ها و سازمان ها است هوش رقابتی از بسیاری از شاخصهای دیگر مثل اقتصاد،بازار یابی،نظریه های نظامی ومدیریت استراتژیک کمک می گیرد.هوش رقابتی در سال ۱۹۸۰ شهرت و آوازه به دست اورد و آثار وکار پورتر، به عنوان یکی از اولین چهار چوب های که میتوان از هوش برای تصمیم گیری استراتژیک توسط سازمانها استفاده کرد،عنوان شد(اودندال و همکاران، ۲۰۰۴).
یک دلیل پیدایش این دانش، انفجار اطلاعاتی است که به وسیله فزونی اطلاعات و انعکاس در تکثیر و انتشار پایگاه داده های تجاری جهانی، به وجود آمده بود.از دیگر دلایل رشد این علم، شاید طبیعت زمانی است که ما در آنزندگی میکنیم؛ زمان تغییرات بزرگ سیاسی و اجتماعی جهانی، افزایش سرعت کسب و کار، افزایش رقابت جهانی ، رقابت تهاجمیتر و تغییرات سریع تکنولوژیکی(مومنی وهمکاران،
۱۳۸۹،ص۱).
۲-۱- بیان مسئله تحقیق
امروزه داشتن توان رقابتی اساس بقای شرکتها است. از طرف دیگر، برخورداری و حفظ توان رقابتی بیش از هر چیزی نیازمند اطلاعات است در واقع اطلاعات به عنوان یکی از اقلام مهم دارایی ها ی استراتژیک و ابزار بازار یابی به شمار میرود .بنابر این در این شرایط، هوش رقابتی در این شرکت ها کمک میکند تا تصمیمات آگاهانه پیرامون همه امور خود ازجمله بازار یابی،تحقیق و توسعه، سرمایه گذاری و راهبردهای کسب کار اتخاذ کنند. هوش رقابتی فرایند مداومی است که اطلاعات قابل استفاده ای در اختیار تصمیم گیرنده قرار میدهد(تائووپرسکاد،۲۰۰۰ ).
هدف اصلی هوش رقابتی دست یابی به داده ها و اطلاعاتی در مورد محیط رقبا و بازار است از این رو هوش رقابتی موثر نه تنها نیازمند اطلاعاتی درباره سایر تمایلات محیطی از قبیل تمایلات صنعت، تمایلات قانونی و نظارتی، تمایلات بین المللی، تحولات فن آوری ،تحولات سیاسی و شرایط اقتصادی است(مارگارت،۲۰۰۳ ).
اگرچه تمرکز هوش رقابتی بر تصمیم گیری است ولی قلمرو آن گسترده است و در بر گیرنده پژوهش پیرامون موضوعاتی از قبیل قابلیت های رقبا،تحلیل اتحاد ویا سرمایه گذاری های مشترک با رقبا، برنامه های آتی رقبا ،راهبردهای بازار یا خطوط تولید خالص ،دلایل دگرگونی در شرکت ها و یا راهبرد واحدهای کسب کارو…..است. درحال حاظر نه تنها شرکت های بزرگ بلکه بسیاری از کسب کارهای کوچک نیز از مزایای حاصل از هوش رقابتی بهره میگیرند، بسیاری از این شرکت ها از هوش رقابتی برای دست یابی به سهمی از بازار و به دست آوردن سهم رقبای نا شناخته استفاده می کنند، آنها از هوش رقابتی برای
- شناخت محیط فعلی بازار
- پیش بینی محیط آتی بازار
- تحلیل عوامل سیاسی اقتصادی وفناورانه مرتبط با کسب کار خود
- شناسایی نقاط ضعف و یافتن راه حل های برای آن
- شناخت ضعف رقبا و شناخت راهی برای تهدید آانها
- شناخت ضعف شرکت که ممکن است رقبا از این فرصت استفاده کنند و ارائه گام ها و حرکت هایی برای از بین بردن آنها(نورای،۱۳۹۱،۴-۳).
خلاء مطالعاتی در این خصوص مربوط به بررسی تاثیر هوش رقابتی در فروش محصولات بیمه درشرکت بیمه ایران میباشد که محقق به دنبال پاسخ دادن به این سئوال و رفع این خلاء مطالعاتی است. با توجه به اینکه شرکت های بیمه نیز مانند شرکت های دیگر دارای پتانسیل مناسبی در زمینه هوش رقابتی میباشند لذا پژوهش علمی و سازمان یافته ای برای بیمه انجام نشده است و این نیاز را بیشتر تقویت می کند که این پژوهش صورت گیرد.
با توجه به مطالب فوق این پژوهش به دنبال این است که تاثیر هوش رقابتی بر فروش محصولات بیمه را بررسی نماید.
۳-۱- اهمیت موضوع
در خلال سال های اخیر، هوشمندی رقابتی به یکی از مفاهیم مهم مدیریت تبدیل شده و با فرهنگ شرکت های پیشرو عجین گشته است. امروزه سازمان هایی در محیط رقابتی برنده خواهند بود که از حوزه فعالیت خود درک و ارزیابی عمیق تری داشته و برای خود مزیت های رقابتی بیشتری فراهم سازند. در دنیای امروز با ویژگی بازارهای روبه رشد سریع، تکیه بر اطلاعات قدیمی به کاهش بینش و از دست دادن فرصت های پیش روی سازمان منجر می گردد. موفقیت فردا در عرصه کسب و کار از آن سازمان هایی است که بصیرت و اطلاعات بیشتری نسبت به خود و محیط رقابت داشته باشند. اطلاعات به عنوان یکی از اقلام مهم دارایی های استراتژیک و ابزارهای بازاریابی به شمار می آید(کاتلر،۱۳۷۹،۵۲).
گردآوری و ارزیابی اطلاعات مربوط به شرکت های رقیب در امر تدوین استراتژی ها، نقشی حیاتی دارد. هر قدر شرکت بتواند از شرکت های رقیب اطلاعات بیشتری به دست آورد، احتمال آنکه استراتژی های اثربخش و موفقیت آمیز تدوین و اجرا کند، بیشتر است بنابراین ردیابی، درک و واکنش به رقبا به عنوان یک جنبه ی ویژه از فعالیتهای بازاریابی مطرح بوده و لازم است شرکت ها یک برنامه اثربخش به نام هوشمندی رقابتی را به اجرا درآورند(دیویدفردآر،۱۳۷۹،۲۴۰).
صنعت بیمه ایران نیز در دهه های اخیر به سوی رقابتی شدن پیش می رود. عرصه رقابتی درنظام بیمه پیچیده ودشوار می گردد و در پیش بینی های بازار آینده وضعیت بس پچیده تر را ترسیم مینماید اینجاست که اگر به عرصه رقابتی و راهکارهای منطقی و هوشیارانه توجه نشود، کم کم ازصحنه رقابت حذف می شوند از این رو لازم است که تمامی شرکت های بیمه به بخش بازار یابی وتحقیقات بازارتوجه ویژه داشته باشند.
الف) توجه به هوشمندی رقابتی در بین کارمندان ونمایندگان فروش شرکت های بیمه میتواند موجب افزایش پتانسیل منابع انسانی در مسیر تحقق استراتژی ها و چشم اندازهای شرکت باشد.
ب) چنانچه هوشمندی رقابتی در بین کارکنان، نمایندگان فروش و بازار یابان شرکت بیمه ایران به اجرا درآید میتواند در افزایش بهره وری وبالا رفتن میزان فروش موثر باشد.
ج) نتایج این پژوهش میتواند نگرش مدیران شرکت های بیمه را معطوف به هوشمندی رقابتی وضرورت آن جهت ارتقای آن در تخصیص بودجه و امکانات، راهبردی انبساطی پیش رو گیرند.
۴-۱- اهداف تحقیق
۱-۴-۱- اهداف کلی
بررسی تاثیر هوش رقابتی بر فروش محصولات بیمه ای
۲-۴-۱- اهداف جزئی:
۱) تعیین رابطه آگاهی از بازار با فروش محصولات بیمه ای
۲) تعیین رابطه آگاهی از رقبا با فروش محصولات بیمه ای
۳) تعیین رابطه آگاهی از فناوری با فروش محصولات بیمه ای
۴) تعیین رابطه آگاهی از راهبرد ها و مسائل اجتماعی با فروش محصولات بیمه ای
۳-۴-۱- اهداف کاربردی
این پژوهش با بررسی تاثیر هوش رقابتی بر فروش نمایندگان بیمه ایران استان کرمانشاه در صدد است تا زمینه را برای بهبود عملکرد و بهره وری هر چه بیشتر سازمان مورد پژوهش و در نتیجه ارائه بهتر خدمات را به جامعه مساعد نماید.
۵-۱- سوالات پژوهش
۱-۵-۱- سوال اصلی:
آیا هوش رقابتی بر فروش محصولات بیمه ای تاثیر معنی داری دارد؟
۲-۵-۱- سوالات فرعی:
آیا بین آگهی از بازار با فروش محصولات بیمه ای رابطه معنی داری وجود دارد؟

اهداف باشگاه :
هدف تعلیم و تقویت قوای جسمانی و روحانی افراد و سالم سازی جامعه از طریق گسترش ورزش و کشف خلاقیتها و استعدادها و بالا بردن مهارتهای فنی ورزش ، فراهم نمودن بیشترین روحیه وحدت و ایثار و همچنین ایجاد زمینه ای برای شادابی و تندرستی کارکنان و خانواده های محترم آنان و ایجاد انگیزه های مناسب روانی در جهت افزایش تولید می‌باشد.

تأمین کننده مالی :
باشگاه فرهنگی ورزشی صنعت مس وابسته به صندوق بازنشستگی است و زیر نظر شرکت ملی صنایع مس ایران فعالیت می کند.
هیات مدیره:
هیات مدیره باشگاه فرهنگی ورزشی صنعت مس توسط مدیر عامل محترم شرکت ملی صنایع مس ایران تعیین می گردد .
اعتبارت لازم توسط شرکت ملی صنایع مس ایران تأمین و زیر نظر هیئت مدیره ، توسط مدیر عامل باشگاه هزینه می‌گردد.
فعالیت تیمهای ورزشی باشگاه :
عمده فعالیت تیمهای ورزشی باشگاه در شهر سرچشمه- کرمان و رفسنجان می‌باشد.
اماکن باشگاه :
عمده اماکن این باشگاه در شهر مس سرچشمه ساخته شده که عبارتند از :
ورزشگاه فوتبال که علاوه بر چمن طبیعی و استاندارد ، دارای سالنهای تمرینی جنبی که شامل سالن ورزشهای رزمی – کشتی – شطرنج - کاراته – بیلیارد- و جایگاه تماشاچیان به ظرفیت حدود یک هزار نفرمی باشد.
سالن چند منظوره ورزشی که علاوه بر انجام کلیه مسابقات سالنی دارای سالنهای جنبی است که تمرینات ورزشهای بدنسازی ، جودو ، تکواندو در همین سالن ها انجام می شود .
تیمهای فوتبال نونهالان - نوجوانان – جوانان و امید باشگاه نیز در لیگ های مختلف کشوری فعال می باشند و جوانان نیز قهرمان کشور می باشند.
۳-۳-شیوه انجام تحقیق :
در این تحقیق در گام اول به شناسایی شاخص های موثر بر انتخاب بازیکن برتر پرداختیم .ابتدا با توجه به ادبیات علمی شاخصهای اولیه احصا گردیدند . این شاخصها با روش پرسشنامه ای و با بهره گرفتن از نظرات خبرگان ورزشی و دانشگاهی به طور نهائی تعیین شدند .
در گام بعدی الگوی تصمیم گیری چند معیاره مناسب برای حل مساله طراحی گردید و اوزان شاخص ها نیز از طریق پرسشنامه از خبرگان ورزشی و دانشگاهی به دست آمدند .
در گام سوم و بر اساس اطلاعات جمع آوری شده از طریق پرسشنامه ها در مورد شاخصهای غیر کمی و اطلاعات مستند و عینی برای شاخصهای کمی اقدام به حل مدل و تست درستنمائی مدل در موقعیت واقعی نمودیم .
۳-۴- روش شناسی تحقیق :
این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از منظر روش اجرا توصیفی و مدل سازی است.
۳-۵- جامعه آماری تحقیق :
جامعه آماری این تحقیق در مراحل اول و دوم جامعه خبرگان ورزشی (سرمربیان و اعضای کادر فنی باشگاه های فوتبال لیگ برتر ) و جامعه خبرگان دانشگاهی (اساتید تربیت بدنی دانشگاه های تهران ) و در مرحله نهایی کادر فنی باشگاه فوتبال مس کرمان بودند .
۳-۶- نمونه آماری تحقیق و روش نمونه گیری:
این تحقیق در ۳ مرحله صورت گرفت .
تعیین شاخص های اولیه از طریق مصاحبه های آزاد با برخی خبرگان ورزشی و دانشگاهی و تحقیقات محقق ( با توجه به مبانی نظری و ادبیات علمی تحقیق )
احصا نمودن شاخص های با اهمیت تر و بدست آوردن وزن شاخص ها
تست مدل در باشگاه فوتبال مس کرمان
نمونه آماری اول در مرحله دوم تعدادی از سرمربیان و اعضای کادر فنی باشگاه های فوتبال لیگ برتر و نمونه آماری دوم در مرحله دوم تعدادی از اساتید تربیت بدنی دانشگاه های تهران بودند و در مرحله سوم که مرحله اجرای طرح می باشد نمونه گیری از سرمربی و اعضای کادر فنی باشگاه فوتبال مس کرمان انجام گرفت که در این مرحله نمونه آماری برابر با جامعه آماری بود .
همچنین روش نمونه گیری در مرحله دوم تصادفی ساده بود .
تعداد اعضای جامعه خبرگان ورزشی ۷۲ نفر ، تعداد اعضای جامعه خبرگان دانشگاهی ۹۰ نفر و تعداد اعضای کادر فنی باشگاه مس کرمان ۴ نفر بودند .
از میان ۷۲ نفر از خبرگان ورزشی ۵۶ نفر و از میان ۹۰ خبره دانشگاهی ۶۷ نفر با بهره گرفتن از فرمول زیر به عنوان نمونه انتخاب شدند :
۳-۷- قلمرو تحقیق :
الف) قلمرو موضوعی:
طراحی مدل در قالب تصمیم گیری چند معیاره
ب) قلمرو مکانی:
قلمرو مکانی این تحقیق باشگاه مس کرمان می باشد.
ج) قلمرو زمانی:
قلمرو زمانی این تحقیق سال ۱۳۹۰-۱۳۸۹ می باشد.
۳-۸- ابزارهای گردآوری(داده ها) اطلاعات:
در مرحله اول از طریق مصاحبه های آزاد با برخی خبرگان ورزشی و دانشگاهی و تحقیقات محقق ( با توجه به مبانی نظری و ادبیات علمی تحقیق ) شاخص های اولیه بدست آمدند . در مرحله دوم از طریق پرسشنامه از خبرگان ورزشی و دانشگاهی اطلاعات جمع آوری گردید و در مرحله سوم نیز از طریق پرسشنامه از اعضای کادر فنی باشگاه فوتبال مس کرمان به گردآوری اطلاعات پرداخته شد .
۳-۹- اعتبار یابی ابزار پژوهش :
مقصود از پایایی^[۴۱] آن است که اگر ابزار اندازه‌گیری را در یک فاصله‌ی زمانی کوتاه چندین بار و به گروه واحدی از افراد بدهیم نتایج حاصل نزدیک به هم باشد. برای اندازه‌گیری پایایی از شاخصی به نام “ضریب پایایی” استفاده می‌کنیم و اندازه‌ی آن معمولاً بین صفر تا یک تغییر می‌کند. ضریب پایایی “صفر” معرف عدم پایایی و ضریب پایایی “یک"، معرف پایایی کامل است. (خاکی، ۱۳۷۹، ص۲۴۵)
در این تحقیق برای سنجش پایایی پرسشنامه‌ها، یک مرحله پیش آزمون انجام گرفت. بدین صورت که ابتدا تعداد ۱۲ پرسشنامه در جامعه‌ی مورد نظر توزیع و جمع‌ آوری گردید و پس از وارد کردن داده‌ها، با بهره گرفتن از نرم افزار Spss ضریب پایایی (آلفای کرونباخ) محاسبه گردید.
فرمول محاسبه‌ی آلفای کرونباخ به شرح زیر است.

j: تعداد زیرمجموعه‌ی سئوال‌های پرسشنامه
Sj2: واریانس نمرات هر زیر مجموعه
S2: واریانس کل
معمولاً آلفای کمتر از ۶،۰ پایایی ضعیف، ۶،۰ تا ۸،۰ قابل قبول و بالاتر از ۸،۰ نشان دهنده‌ی پایایی بالا می‌باشد. بدیهی است که هر چه این عدد به یک نزدیکتر باشد بهتر است.
در این تحقیق همان‌طور که ذکر شد پس از جمع‌ آوری داده‌ها از نمونه‌ی اولیه، داده‌ها وارد نرم‌افزار Spss گردید و ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید که ضریب مورد نظر برای پرسشنامه‌ها تقریباً ۸۰ تعیین گردید.

۱۲۰

۱۲۰

۵۰

۱۰

۲

۱

۱/۰

عامل شیب (G_f): شیب یکی از عوامل موثر در میزان رسوب­دهی جادهای جنگلی است. جهت میزان برآورد فاکتور شیب از جدول (۳-۵) استفاده می­ شود (حسینی و همکاران، ۱۳۹۱).عرض، طول و شیب سطح جاده طی عملیات صحرایی و با بهره گرفتن از متر و دستگاه شیب سنج برداشت شد.
جدول۳-۵- میزان عامل شیب برای شیب­های مختلف جاده جنگلی.

درصد شیب

کمتر از ۵ درصد

۱۰-۵ درصد

بیشتر از ۱۰ درصد

عامل شیب

۲/۰

۱

۵/۲

عامل بارندگی (P_f): میزان تولید رسوب جاده­های جنگلی تحت تأثیر بارندگی محل قرار دارد. فاکتور بارندگی برای SEDMODL را با توجه به میانگین بارندگی سالانه به میلیمتر و از رابطه (۳-۳) محاسبه شد (حسینی و همکاران، ۱۳۹۱):
رابطه (۳-۳)

P_fعامل بارندگی_، P_avrمیانگین بارندگی سالانه
میانگین بارندگی سالانه در منطقه ۸/۹۸۳ میلی­متر می­باشد. نتیجه محاسبات نشان داد که میزان عامل بارندگی در منطقه ۷۰۴۶/۰ بود.
عامل تحویل رسوب (D_f): برای محاسبه فاکتور تحویل رسوب در این روش از میزان فاصله نقطه مرکزی جاده تا نقطه مرکزی رودخانه استفاده می­ شود. با افزایش فاصله جاده نسبت به رودخانه از میزان تحویل رسوب کاسته می­ شود. هنگامی که جاده مستقیماً رودخانه را قطع می­ کند، عامل تحویل دهی رسوب ۱۰۰ درصد است. زمانی که فاصله مرکز جاده از مرکز رودخانه کمتر از ۳۰ متر باشد، میزان عامل تحویل رسوب ۳۵ درصد و زمانی که فاصله بین ۳۰ تا ۶۰ متر باشد، این فاکتور ۱۰ درصد است. اگر جاده در فاصله بیش از ۶۰ متر از آبراهه قرار داشته باشد، رسوب تولیدی آن در بستر طبیعی جنگل ته­نشین شده و هیچ رسوبی وارد آبراهه نمی­ شود (حسینی و همکاران، ۱۳۹۱). بنابراین عامل تحویل رسوب برای جاده­های موجود در این فاصله صفر می­باشد. محاسبه میزان فاصله مرکز رودخانه تا جاده در محیط نرم افزاریGISانجام گرفت.
۳-۲-۳- برآورد رسوب سطح جاده با WARSEM
این مدل یک مدل تجربی است که برای برآورد میانگین بلند مدت تولید و تحویل رسوب از جاده به رودخانه مورد استفاده قرار می­گیرد و توسط دپارتمان منابع طبیعی واشنگتن توسعه پیدا کرده است (داف و همکاران ۲۰۱۰). در ذیل ساختار کلی مدل، روابط و عامل‌های مورد نیاز آن شرح داده شده است.
در این مدل میزان کل تحویل رسوب (E) توسط جاده از رابطه (۳-۴) محاسبه می­گردد:
Eرسوب سطح جاده از هرواحد همگنمی­باشد،RE رسوب دریافتی از سطح جاده در هر قسمت، CAP نسبت سطح شرکت داده شده در تولید رسوب (درصد)از طریق مشاهدات میدانی برای هر واحد همگن ضمن بارندگی طبیعی اندازه گیری شد، SDRمیزان رسوب دریافتی (درصد)
رابطه(۳-۴)
۰
۰(۳)
محاسبه رسوب حاصل از سطح جاده:
برای محاسبه رسوب حاصل از سطح جاده (RE) از رابطه (۳-۵) استفاده می­ شود:
رابطه(۳-۵) RE = BE × G × SF × S × T × CA
REرسوب سطح جاده از هر بخش می­باشد، BE میزان فرسایش بر مبنای متوسط بارش سالیانه، G فاکتور فرسایش زمین شناسی، SFفاکتور سطح جاده، Sفاکتور شیب جاده،Tفاکتور ترافیک، CAمساحت سطح جاده (متر مربع).
محاسبه میزان فرسایش (BE ) بر مبنای متوسط بارش سالیانه از رابطه (۳-۶) استفاده می­ شود: