گفتمان غرب
آزادی جسمی وروحی
آرامش
محدودیت آزادی باقوانین اسلامی ومجازات
آزادی مطلق
ویژگی های دستوری واجدکدام ارزش های تجربی،بیانی ورابطه ای هستند؟
الف.ارزش های تجربی :در خلال متن فرد برای درابهام گذاشتن برخی جنبه ها وپرهیز از دادن توضیح وباز کردن موضوع ازجملات کلی وانتزاعی وفرایند اسم سازی در متن استفاده کرده است.بطورمثال:«آزادی زیر پا گذاشتن واهمیت ندادن به هیچ کس وهیچ چیز نیست بلکه به این معنی که در حد وحیطه خودانسان آرامش داشته باشه».وبدین گونه خواسته بدون اینکه توضیح صریح دهد برداشت ِخاص ِخود را از آزادی برای خواننده توجیه کند.
ب. ارزشهای بیانی :استفاده از افعال زمان حال برای بیان نظرات خود(می شنوم،می کنم،نیست،تدوین شده،مشخص کرده…)
پ. ارزش های رابطه ای :درمتن اکثرجملات بصورت خبری هستند :«آزادی به این معنانیست که انسان هر قانونی روبخواهد زیر پا بگذارد ».کلمه باید نیزدرمتن دیده می شود که نشان دهنده ادعای اقتدارفرد است به بیانی دیگر فرد می خواهد مقتدرانه نظرش رابیان دارد:«انسان باید در حالت آزادی ازلحاظ جسمی وروحی در آرامش باشد….».
تفسیر وتبیین:
ماجرا چیست ؟ماجرا در رخداد ارتباطی مذکورپاسخ یک دانش آموز به سوال (آزادی برای شما چه معنایی دارد؟)است.چه کسانی درگیر ماجرا هستند؟ در رخداد ارتباطی مذکور از یک طرف دانش آموز از زبان یا گفتمان خود به بیان معنای آزادی می پردازدوازگفتمان غرب وگفتمان حاکم بر جامعه به عنوان غیر استفاده می کند.روابط میان آنها چیست؟ دانش آموز می خواهد معنای خاص خود از آزادی را توجیه کند وبه طرف مقابل بقبولاند.نقش زبان چیست؟ اززبان برای رسیدن به هدف خود یعنی توضیح برداشت خود از آزادی استفاده می کند.در این رخداد ارتباطی همانطور که در قسمت توصیف مشخص شد دانش آموز از زبان خود (گفتمان خودمدرن ) به تعریف آزادی می پردازد وبرای توجیه این برداشت خود از دو غیر(غرب وگفتمان حاکم بر جامعه )استفاده می کند وبا حاشیه رانی گفتمان غیر وبرجسته سازی گفتمان خود تصویر دلخواه خود را ازآزادی ارائه می کند.علت حاشیه رانی گفتمان حاکم بر جامعه را محدودیتها یی می داند که این گفتمان برای آزادی ایجاد می کند.علت حاشیه رانی گفتمان غرب ،در ورای متن ،آزادی مطلقی است که این گفتمان طرفدارآن است.بدین ترتیب با به حاشیه بردن دو گفتمان غیر نویسنده به باز تعریف آزادی از گفتمان خود می پردازد .درمتن حاضر به هر دوجنبه آزادی ازدیدگاه برلین پرداخته شده است (مثبت ومنفی)از دیدگاه دانش آموز آزادی مثبت ازنوع درونی آزادی است که حکومت بر آن تاکید دارد وآزادی منفی آزادی است که فرد خواهان آن است.
مورد چهار:
مکان:دبیرستان فرهنگ ۲۴/۱۰/۹۳ جنسیت:زن
«اولین بارباشعاراستقلال ،آزادی ،جمهوری اسلامی باآزادی آشناشدم. هرچیزی به مقدارخودش خوب هست.وجودآزادی درجامعه باعث میشه که مردم نظریات خودشونو آزادانه بیان کنن.آزادی خوب که بااستقلال همراه بشه که بواسطه اون جامعه به پویایی وتحرک میرسه. آزادی که دریک جامعه اسلامی وجود داره باآزادی که دریک جامعه ای که حکومت غیراسلامی درآن حاکمِ بسیارمتفاوت.برخی فکرمی کنن آزادی یعنی اینکه هرکسی مختارباشه هرپوششی روکه می خواد به تن کنه یاهرحرفی که درفکر داره به زبون بیاره. این طرزفکرازاساس اشتباه .ماازآزادی بیان برخورداریم چون می تونیم طرزفکرخودمونوبه دیگری منتقل کنیم این یعنی آزادی.آزادی درکتابهای درسی بگونه ای معرفی میشه که افراد جامعه به منظور یکپارچه سازی ووحدتی که بایددرجامعه حاکم باشه باید به گونه ای عقایدخودرابیان کنن درحالی که جامعه به سمت هدف خود حرکت میکنه مانع خللی درنظام نشه .مردم آزادانه به پای صندوق های رای می رن وآزادانه کاندیدای موردنظرخود رو انتخاب می کنن وهیچ نظری به اونها تحمیل نمیشه.هیچگاه آزادی درجامعه ما محدود نشده وهمه افراد می تونن آزادانه نظرخود راابراز کنن.اما یک جامعه زمانی به تکامل می رسه که افرادآزادی بیان خود را در قالب حرف های آگاهانه بکار بگیرن».
مرحله توصیف:
کلمات واجد کدام ارزش های تجربی،بیانی ورابطه ای هستند؟
الف.ارزش های تجربی:آنچه که در نگاه اول دراین متن جلب توجه می کند استفاده از برخی کلمات وتکرارآنها درخلال متن است:
(شعاراستقلال ،آزادی ،جمهوری اسلامی،جامعه اسلامی ،حکومت غیراسلامی،آزادی بیان،یک پارچه سازی ووحدت،خللی درنظام)
تضاد معنایی : درخلال متن دوگفتمان را می توان تشخیص داد :گفتمان خود(اسلام سیاسی) که از زبان گفتمان حاکم در جامعه سخن می راندبه بیانی دیگر حامی گفتمان حاکم برجامعه است (اما اینکه آزادی که از آن جانبداری می کند همان آزادی مورد نظر گفتمان حاکم برجامعه است جای بحث دارد) وگفتمان غرب که گفتمان غیرِگفتمان حاکم بر جامعه می باشدوارزشهای متضادی به هر یک از آنها نسبت داده می شود :
گفتمان حاکم بر جامعه (آزادی درمقدار خودش) گفتمان غرب (آزادی مطلق)
ب.ارزش های رابطه ای :فرد با اشتباه خواندن برخی برداشتها ازآزادی می خواهد رابطه ای همدلانه با خواننده برای پذیرش افکارش ایجاد کند:«برخی گمان می کنند آزادی یعنی اینکه هرکس مختار باشد هرنوع پوششی را که می خواهد به تن کند یا هر حرفی راکه درفکر دارد به زبان بیاورد این گونه طرز تفکر از اساس اشتباه است».
پ. ارزشهای بیانی :
جدول۴-۲-۴:گفتمان های اشاره شده مورد۴
گفتمان حاکم بر جامعه-گفتمان خودمدرن
گفتمان غرب
آزادی
استقلال
وحدت ویک پارچگی
آزادی بیان
انتخابات
آزادی مطلق
آزادی پوشش ویا هر کس هر حرفی دارد به زبان آورد که از اساس اشتباه است.
ویژگی های دستوری واجد کدام ارزش های تجربی،بیانی ورابطه ای هستند ؟
الف.ارزش های تجربی:در خلال متن فرد برای درابهام گذاشتن برخی جنبه ها وپرهیز از دادن توضیح وباز کردن موضوع ازجملات کلی وانتزاعی وفرایند اسم سازی در متن استفاده کرده است.به مورد زیر به عنوان نمونه توجه کنید:«افرادی که در یک جامعه زندگی می کنند به منظور یکپارچه سازی ووحدتی که باید دریک جامعه حاکم باشد باید بگونه ای عقاید خود رابیان کنند در عین حال که جامعه به سمت هدف خود حرکت می کندباعث خللی در نظام نشود».وبدین گونه خواسته بدون اینکه توضیح صریح دهد برداشت ِخاص ِخود را از آزادی برای خوننده توجیه کند.
ب.ارزشهای بیانی :استفاده از افعال زمان حال برای بیان نظرات خود: (می شود، می روند، می کند، می رسد، نشود،می خواهد،می توانیم،هستند،می توانیم،…)
پ.ارزش های رابطه ای :درمتن اکثرجملات بصورت خبری هستند.نکته مهم استفاده زیاد از کلمه باید است که نشان دهنده ادعای اقتدارفرد است به بیانی دیگر فرد می خواهد مقتدرانه نظرش رابیان دارد:«…هرنظردرباره آزادی باید درزمان خود ابراز شود…»
تفسیروتبیین : ماجرا چیست ؟ماجرا در رخداد ارتباطی مذکورپاسخ یک دانش آموز به سوال (آزادی برای شما چه معنایی دارد؟)است.چه کسانی درگیر ماجرا هستند؟ در رخداد ارتباطی مذکور از یک طرف دانش آموز از زبان یا گفتمان خود(اسلام سیاسی) به بیان معنای آزادی می پردازدوازگفتمان غرب به عنوان غیر استفاده می کند.روابط میان آنها چیست؟ دانش آموز می خواهد معنای خاص خود از آزادی را توجیه کند وبه طرف مقابل بقبولاند.نقش زبان چیست؟ اززبان برای رسیدن به هدف خود یعنی توضیح برداشت خود از آزادی استفاده می کند.
در این رخداد ارتباطی همانطور که در قسمت توصیف مشخص شد دانش آموز از زبان خود (گفتمان اسلام سیاسی ) به تعریف آزادی می پردازد وبرای توجیه این برداشت خود از گفتمان غرب به عنوان غیر استفاده میکند وبا به حاشیه رانی گفتمان غیر وبرجسته سازی گفتمان خود تصویر دلخواه خود را ازآزادی ارائه می کند.علت حاشیه رانی گفتمان غرب ،آزادی مطلقی است که این گفتمان طرفدارآن است :«دریک جامعه اسلامی آزادی که وجود دارد باآزادی که دریک جامعه ای که حکومت غیر اسلامی درآن حاکم است بسیارمتفاوت است .برخی گمان می کنند آزادی یعنی هر کس مختار باشد هر پوششی را که می خواهد به تن کند یا هر حرفی را که در فکر دارد به زبان بیاورد این گونه طرز فکر از اساس اشتباه است».بدین ترتیب با به حاشیه بردن گفتمان غیر نویسنده به باز تعریف آزادی از گفتمان خود می پردازد که در این باز تعریف بر آزادی بیان واستقلال،حکومت اسلامی،وحدت ویکپارچگی تاکید می شود که حدود آن توسط گفتمان حاکم در جامعه مشخص می شود.نکته مهم در خلال متن این است که باآنکه نویسنده از گفتمان حاکم برجامعه دفاع می کند ولی بر آن جنبه از آزادی که از نظرگفتمان حاکم مهمترین جنبه آزادی است (آزادی درونی) بطور صریح اشاره نمی کند .از اینجا می توان نتیجه گرفت که کتب درسی در تفهیم این جنبه از آزادی به دانش آموز موفق عمل نکرده است.از میان جنبه های مختلف آزادی بنا برنظریه برلین در این رخداد ارتباطی برآزادی مثبت پرداخته شده است .وبیشترین تاکید بر آزادی اجتماعی است.
مورد پنج: