نکته مهمی که در فرایند روان‌درمانی‌پویشی کوتاه مدت مورد توجه قرار می‌گیرد، تعیین تمرکز درمانی است. تمرکز درمان می‌تواند روی یک نشانه معنادار، یک تعارض درون روانی خاص، یک جریان آسیب‌شناسی رشد یابنده، یک باور ناسازگارانه درباره خود، یک تم تعبیرپذیر برجسته، یک تعارض بین‌فردی تکرار شونده و یا یک الگوی عملکرد ناسازگارانه باشد که باید با توافق با بیمار، و بر حسب ملاک‌های دیگر از قبیل تعداد جلسات و سایر محدودیت‌ها صورت گیرد. تمرکز درمانی معمولاً به دو گونه است. تمرکز نشانه‌ای و پویایی. تمرکز نشانه‌ای عبارت است از مشکل روان‌شناختی یا کارکردی که بیمار را به جلسات کشانده و تمرکز پویایی به ساختار روان‌پویایی بیمار اشاره دارد. ارتباط این دو مورد اگرچه چندان واضح نیست، اما هدف روان‌درمانی‌پویشی کوتاه مدت، برقراری ارتباط بین تمرکز نشانه‌ای و پویایی از طریق تعبیر روابط بیمار با دیگران و درمانگر است (وینستون[۱۵۴] و همکاران، ۱۹۹۴). درمان شامل مراحل و وظایف زیر است: مرحله آغاز در این مرحله که از ۲ تا ۴ جلسه می‌تواند ادامه داشته باشد این اهداف دنبال می‌شود: انتخاب مناسب بیمارانی که می‌توانند از روان‌درمانی‌پویشی کوتاه مدت بهره بگیرند. تعیین تمرکز درمان. شکل دادن یک اتحاد درمانی کارآمد. مرحله میانی اول در این مرحله که حداکثر ۴ جلسه را به خود اختصاص می‌دهد، با بهره گرفتن از تکنیک‌های اصلی روان‌درمانی‌پویشی کوتاه مدت یعنی شفاف‌سازی، مواجهه‌سازی و تعبیر، درمانگر و بیمار با ایجاد یک فضای انتقالی به دنبال محقق ساختن اهدافی هستند که باهم توافق کرده‌اند. همچنین در این مرحله اهداف زیر دنبال می‌شوند: باقی ماندن در تمرکز درمانی توافق شده. تعبیر نشانه‌ها و برقراری ارتباط بین آن‌ ها و تعارض‌های پویای ناخودآگاه‌تر با بهره‌گیری از تعبیر انتقال و انتقال متقابل. مرحله میانی دوم در این مرحله نیز که حداکثر ۴ جلسه را به خود اختصاص می‌دهد، اهداف زیر دنبال می‌شوند: در صورت لزوم به منظور تسریع یا تشدید انتقال از تکنیک‌های غیر روان‌پویایی مانند آرام‌سازی یا حل مسئله، استفاده می‌شود. پیش بینی پایان درمان. مرحله پایان این مرحله اگرچه به شکل اختصاصی ۲ تا ۴ جلسه آخر درمان را به خود اختصاص می‌دهد، اما در عمل حتی از جلسه اول درمان می‌تواند مورد بحث قرار گیرد. مرحله پایان درمان مرحله‌ای است که اهدافی که قرار بود بیمار به آن‌ ها برسد محقق شده‌باشد. نشانه‌های آمادگی برای پایان درمان در روان‌درمانی‌پویشی کوتاه مدت عبارتند از افزایش توانایی برای غلبه بر استرس‌های پیش‌رونده، همکاری و مشارکت، داشتن رابطه با ابژه‌های دوستانه‌تر، یک پارچه شدن احساسات متناقض، ادراک درست‌تر دیگران و روابط، افزایش همدلی و تفکیک میان نیازهای مختلف و ارضای آن‌ ها. به همین ترتیب ملاک‌های پایان درمان عبارتند از درونی‌شدن فضای درمان و توانایی نگهداری آن به شکل ایمن در خود، شناخته‌شدن همانندسازی فرافکنانه ناخودآگاه و بازگرداندن بخش‌های فرافکنی‌شده به ایگو، توانایی همراهی و همکاری با دیگران، برقراری ارتباط صمیمانه و جنسی با دیگران و ظرفیت نگهداری و سوگواری برای رابطه درمانی پایان‌یافته همراه با تحمل چالش‌ها و فقدان‌های آتی. همچنین در این مرحله اهداف زیر دنبال می‌شوند: تحکیم دستاوردهای درمان. جستجو و کار روی فقدان‌های قبلی و فقدانی که بیمار پس از پایان درمان تحمل می‌کند. خداحافظی کردن با رابطه‌ای که اگرچه کوتاه‌مدت بوده، اما در عمیق‌ترین حالت ممکن بوده است. بحث درباره موانع نگه‌داشتن دستاوردهای درمان یا اضافه‌کردن این دستاوردها. درونی کردن فرایند درمان. کنکاش درباره شرایطی که بیمار در مواجهه با آن‌ ها ممکن است پس‌روی نموده و محتاج بازگشت به درمان شود و تسهیل فرایند بازگشت مجدد به درمان (استادتر،۲۰۰۹). جمع‌بندی همان‌طور که مشاهده شد ادبیات تحقیق حاکی از این است که بحران هویت میانسالی تاثیرات منفی زیادی بر جنبه‌های مختلف وضعیت روانشناختی میانسالان می‌گذارد. البته این تاثیرات بر سلامت روانشناختی فرد محدود نمی‌شود، بلکه مشکلات ناشی از بحران هویت میانسالی، خانواده فرد را نیز درگیر می‌کند و ساختار خانواده را مورد تهدید قرار می‌دهد. در مقیاسی وسیع‌تر، بحران هویت میانسالی بر رضایت شغلی، خودپنداره فرد و تعاملاتش با اطرافیان خصوصاً نسل جوان‌تر تاثیرات منفی زیادی را اعمال می‌کند، لذا پرداختن به مقوله بحران هویت میانسالی از جنبه پیش‌گیری و درمان از اهمیت بسزایی برخوردار است. با توجه به آسیب‌های روانشناختی، اجتماعی و اقتصادی گسترده‌ای که فرد مبتلا به بحران هویت میانسالی متحمل می‌شود، محققان حوزه رشد سعی بر آن داشته‌اند که به معرفی و ایجاد روش‌هایی بپردازند که باعث شود میانسالان درگیر بحران هویت میانسالی نشوند و متعاقبا سلامت روانشناختی بهتری را کسب کند. در این میان به متغیرهایی توجه شده است که باعث بهبود سلامت روانشناختی این افراد می‌گردند. تحقیقات این حوزه نشان داده است که از عواملی که در بهبود وضعیت روانشناختی میانسالان از اهمیت بالایی برخوردار است، رضایت از زندگی آن‌ ها می‌باشد. متغیر رضایت از زندگی با تاثیری که بر نحوه نگرش فرد نسبت به دستاوردهایش در زندگی می‌گذارد، سازگاری وی با مشکلات دوران میانسالی را بهبود بخشیده، و زمینه ساز پیش‌گیری از بحران هویت میانسالی می‌گردد. همچنین رضایت از زندگی با تاثیری که بر روی دید فرد نسبت به زندگی و روابط او می‌گذارد، بر ایجاد منابع حمایتی جهت سازگاری با مشکلات ناشی از افزایش سن اثر گذاشته و سلامت روانشناختی او را ارتقا می‌دهد. ادبیات تحقیق حاکی از این است که بهبود در رضایت از زندگی، جنبه‌های زیادی از کیفیت زندگی افراد را بهبود می‌بخشد و با سلامت روانشناختی، رابطه مستقیم و معنادار دارد. از میان روش‌های درمانی مختلفی که برای بهبود وضعیت روانشناختی میانسالان ارائه شده است، درمان روان‌درمانی پویشی کوتاه مدت نتایج مفیدی را کسب کرده است. نتایج تحقیقات مختلف حاکی از این است که درمان‌های روان‌تحلیلی، از نتایج درمانی پایدارتری نسبت به دیگر روش‌های درمانی برخوردارند. به عقیده بنیان گذاران روان‌درمانی پویشی کوتاه مدت و همچنین محققانی که مفاهیم مرتبط با این نظریه درمانی را مورد آزمون قرار داده اند، این درمان به افراد مبتلا به علائم آسیب‌شناسی روانی، چرایی بوجود آمدن علائم‌شان را نشان می‌دهد و با ایجاد تغییرات ساختاری در شخصیت آن‌ ها، درمان را عملی می‌سازد و سلامت روان را برای فرد به ارمغان می‌آورد.ادبیات پژوهش حاکی از این است که خصوصیات روش روان‌درمانی پویشی کوتاه مدت به گونه‌ای است که می‌تواند نحوه سازگاری افراد با مشکلاتی که فشار روانی زیادی به فرد وارد می‌آورند را بهبود بخشد و در کیفیت روابط صمیمی و اعتماد بین فردی افراد تداخلات مثبتی را ایجاد کند. بنابراین قابل پبش‌بینی است که درمان روان‌درمانی پویشی کوتاه مدت باعث افزایش رضایت از زندگی و کاهش علائم بحران هویت میانسالی افراد گردد. فصل سوم: روش پژوهش طرح پژوهش مطالعه حاضر از لحاظ هدف کاربردی می‌باشد. در پژوهش حاضر از روش شبه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل برای بررسی اثربخشی روان‌درمانی پویشی کوتاه مدت به شیوه گروهی بر کاهش علائم بحران هویت میانسالی و افزایش رضایت از زندگی میانسالان استفاده شد. در طرح‌های شبه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل متغیر وابسته قبل و بعد از ارائه متغیر مستقل اندازه‌گیری می‌شود و مراحل زیر را شامل می‌شود: اجرای پیش آزمون قرار دادن آزمودنی‌ها در معرض متغیر مستقل اجرای پس‌آز‌مون و مقایسه نتایج حاصل با بهره گرفتن از آزمون آماری مناسب بنابراین دیاگرام آن به صورت زیر ترسیم می­ شود: ۲T X ۱T ۱G

در مجمع ذیل‏صِراطَ الَّذینَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ[۲۱۴] فرموده: اصل آن (نعمت) مبالغه و زیادت است[۲۱۵]. علامه طباطبایی در ذیل همین آیه، نعمت را توفیق در دین واطاعت خداوند می­داند[۲۱۶]؛ و زمخشری می­نویسد: انعام در این­جا نعمت اسلام است؛ولفظ انعام به دلیل شمول بر تمامی نعمت­ها به­کار رفته است، زیرا کسی­که نعمت اسلام به او داده شده باشد همه نعمت­ها شامل او شده است[۲۱۷]. پس می­توان بیان کرد « مَا أَنْعَمَ » در این فراز از خطبه، نعمت اسلام است که شامل تمام نعم است[۲۱۸]. این فرمایش حضرت اشاره به این دارد که انسان باید به تمام نعمت­های الهی توجه داشته باشد و نکته جالب این­که، حضرت با بیان جمله «الحمدلله علی ما انعم» ابتدا توجه به منعِم داشته اند و سپس نظر به انعام او[۲۱۹]. شایان ذکر است، عبارت « عَلَى مَا أَنْعَمَ» در جمله «الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى مَا أَنْعَمَ »، استدلالی است براین اختصاص که همه ستایش­ها برای خداوند است. اِنعام که وصف فعلی خداوند است، مورد ستایش ستایش­گر قرار گرفته است. واین­گونه ستودن در قرآن کریم آمده است[۲۲۰]. الحمدلله رب العالمین. نعمت­های الهی در قرآن کریم به دوگونه مطرح شده است: نعمت­های ظاهری ونعمت­های باطنی. وَ أَسْبَغَ عَلَیْکُمْ نِعَمَهُ ظاهِرَهً وَ باطِنَه[۲۲۱] ۴٫۱٫۱٫۳٫ تعریف لغوى و اصطلاحى شکر: راغب در تعریف شکر آورده است: به یاد آوردن و تصوّر نعمت و اظهار آن نعمت است.و درمقابل شکر، کفر یعنى فراموشى نعمت و پوشیده داشتن آن است.[۲۲۲] دانشمندان علم کلام در تعریف شکرگفته­اند: «شکرالمنعم الذی هو عباره عن تعظیمه باللسان على الجمیل‏ الاختیاری‏ على معرفه المنعم[۲۲۳].شکرمنعم عبارت از بزرگداشت آن برزبان است در برابرنیکویی اختیاری وبرای شناخت نعمت­دهنده» ؛ چه آن کار توسط زبان انجام گیرد یا توسط قلب یا عمل با اعضا و جوارح.[۲۲۴] علامه طباطبایی در تعریف شکر می­فرماید: « کلمه” شکر” به معناى آن است که نعمت را طورى آشکار به کار ببرى که بفهمانى این نعمت از منعم آن است[۲۲۵]. » «شکر عبارت است از اینکه نعمت ولى نعمت را در جایش مصرف کنى، و شکر عبادت به­این است که از روى محبت انجام شود، و تنها براى خود خدا صورت بگیرد، نه منافع شخصى، و یا دفع ضرر شخصى، بلکه خدا را عبادت کنى، بدان جهت که خدا است، یعنى بذات خود جامع تمامى صفات جمال و جلال است، و او چون جمیل بالذات است، ذاتا محبوب است، یعنى خودش دوست داشتنى است، نه اینکه چون ثواب می­دهد، و یا عقاب را بر می­دارد»[۲۲۶]. « وشکر مطلق عبارت است از اینکه بنده به­یاد هیچ نعمتى نیفتد مگر آن­که خدا را هم با آن یاد آورد، و با هیچ چیزى تماس نگیرد که نعمتى از نعمت­ها باشد، مگر آن­که خداى تعالى را در آن اطاعت کند.[۲۲۷]» علامه طبرسی نیز معتقد است، شکر در اصل به ­معنى اعتراف به­ نعمت است که با نوعى از تعظیم مقرون باشد[۲۲۸]. آیت الله جوادی آملی می­نویسد: « «شکر» آن است که انسان به نعمت منعم اعتراف کند؛ اعترافی که به عنوان تجلیل و تعظیم منعم باشد، در مقابل کفران که در آن، به عوض قدرشناسی از منعم، از نعمت‏ها چشم‏پوشی می‏شود و مستور و منسی قرار می‏گیرد.[۲۲۹]» درجای دیگر آورده­اند: «شکر نعمت» در مقابل «کفران نعمت» است. شکر نعمت این است که انسان، سراسر جهان، اعم از آفاق و انفس و عالم و آدم، را نعمت خدا بداند و آگاه باشد که در کنار سفره نعمت خدا نشسته است و باید این نعمت­ها را بجا مصرف کند. کسی که اهل سیر و سلوک و تهذیب روح است باید شاکر باشد.[۲۳۰]» از امام صادق درمعنای شکر آمده است: «عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: شُکْرُ النِّعْمَهِ اجْتِنَابُ الْمَحَارِمِ وَ تَمَامُ‏ الشُّکْرِ قَوْلُ الرَّجُلِ- الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ.[۲۳۱]«شکرنعمت اجتناب از محارم و شکرتام و کامل، گفتن جمله الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ است.» البته باید این مطلب را در نظر گرفت که شکر کردن، تنها در محدوده زبان و در حدّ گفتن «الحمدلله» نیست. شکر، هم حیطه زبان و هم محدوده قلب و هم محور عمل را شامل می‏شود. عبد سپاسگزار کسی است که همه نعمت­ها را در همه مراحل، از آنِ خدا بداند و همه آن­ها را در راه خدا صرف کند[۲۳۲]. ۵٫۱٫۱٫۳٫ الهام در لغت واصطلاح واژه «الهام» مصدر «الهم» می­باشد که اهل لغت آن را «الهام إلقاء الشی‏ء فی الرّوع… » گفته­اند که به­معنای القاء چیزى است در قلب و آن مخصوص است به­این­که از جانب خدا و از عالم ملکوت باشد[۲۳۳]؛ و این فرمایش رسول اکرم که می­فرمایند: « إِنَّ الرُّوحَ الْأَمِینَ نَفَثَ‏ فِی‏ رُوعِی[۲۳۴] یعنی فرشته وحی به فکرم می­انداخت، چیزی را به من القاء می­نمود.»‏ به همین مطلب اشاره دارد. همچنین بیان شده: الهام آن­ است که خداوندمتعال بر دل بندگانش مى‏اندازد که کاری را انجام دهدیا آ­ن را ترک کند. که نوعی از وحی می­باشد که خداوند به هرکس از بندگانش بخواهداختصاص می­دهد[۲۳۵]. در معنای اصطلاحی الهام، تعاریفی بیان شده است که در این­جا به تعدادی اشاره می­ شود: چیزی را به فکر کسی انداختن والقاء کردن؛ تقریبا همان معنی وحی را می­دهد[۲۳۶]. همچنین گفته شده: قسمی از وحی است که آن نیز همچون ایحاء، اعلام مطلبی در خفاست. و همه آن­ها به معنی القاء در دل استفاده می­ شود بدین جهت که نوعی از اعلام در خفا می­باشند[۲۳۷]. نیز آن­را تفهیم به­خصوصى از جانب خدا یا فرشته مأمور خدا دانسته ­اند[۲۳۸]. در تفسیر المیزان در تعریف «الهام» چنین آمده است: ‏«القاء مطلبی در دل آدمى است، و این خود افاضه‏اى است الهى، و صور علمیه‏اى ازنوع تصورى و یا تصدیقى است که خداى متعال به دل هر کس که بخواهد مى‏اندازد[۲۳۹].» تعریف دیگری از الهام آن­را اختصاصی مؤمنان دانسته می­گوید: الهام حالت ویا حسی است که به ایمان­داران دست می­دهد واو را به موضوع حساس ناخودآگاه متوجه می­سازد؛ منتهی به هر نسبت روحیه ایمان متوجه به مبدأ و مرکز هستی بیشتر و قوی­تر باشد بهتر این حالت را درک واز آن بهره می­یابد. این حالت ویا احساس همواره رهنمون حقیقت واز خطا واشتباه برکنار است زیرا منشأ آن قلب پاک و بی­آلایش است و از پاکی دل وروح وروان سرچشمه می­گیرد و با وهم و خیال آمیخته نگشته و حقیقت خالص را نشان می­دهد[۲۴۰]. این حالت ویا حس درمرتبه عالی­اش به معنای وحی و ویژه پیغمبران بر حسب درجات آنان است[۲۴۱]. آیت الله دستغیب نیز ضمن آوردن نمونه­هایی، الهامات تکوینی را مخصوص موجودات اعم از نباتات و حیوانات و الهامات خاص را برای انسان­های مؤمن دانسته ­اند[۲۴۲]. الهام ممکن است از سنخ ادراکات باشد؛ یعنی خدا یک چیزی را به انسان می‌فهماند، و یا ممکن است از سنخ میل و گرایش باشد؛ یعنی میل به چیزی را در انسان الهام می‌کند[۲۴۳]. لازم به ذکر است، در مورد الهام تعبیر دیگری هم در روایات ما به کار رفته است و آن تعبیر «تحدیث» است. یکی از القاب حضرت زهرا محدَّثه (با فتح دال) است. و محدَّث به کسی گویند که ملائکه با او حرف بزنند و برایش حدیث گویند[۲۴۴]. در این­جا منظور از الهام آن معرفت و شعور درونی است که خداوند به انسان عنایت فرموده است[۲۴۵]. ۶٫۱٫۱٫۳٫ تفاوت الهام و وحی فرق الهام و وحی خیلی روشن نیست؛ هر دو ادراکی است که از روی اکتساب نباشد و معمولاً هم دفعتاً پیدا می‌شود. ولی الهام در عرف متشرعه به خصوص شیعیان یک اصطلاح خاصی پیدا کرده است و آن این‌که الهام ادراک خاصی است که خدا به اولیای خودش مرحمت می‌کند. الهام نوعی ادراک از سنخ وحی،‌ اما ضعیف­تر از وحی است. در بعضی روایات آمده است که فرق بین وحی و الهام این است که در وحی ملک حامل وحی دیده می‌شود، اما در الهام ملک دیده نمی‌شود و فقط اثر آن در قلب احساس می‌شود[۲۴۶]. به طور خلاصه و مختصر الهام در لغت، القاء مطلبی است در نفس، و وحی در لغت یعنی اشاره سریع. وحی اعم از الهام است، زیرا وحی نسبت به جمیع موجودات می‏آید حتی حیواناتی مثل زنبور عسل و… در آیه شریفه هم آمده است: وَ أَوْحى‏ رَبُّکَ إِلَى النَّحْل[۲۴۷]… امّا الهام این طور نیست بلکه دایره‏اش ضیق‏تر یعنی محدودتر است[۲۴۸]. در مورد منظور حضرتاز الهام دو احتمال می‌توان مطرح کرد: یکی این‌که منظور از این الهام همان الهام عامی باشد که خدا نسبت به همه انسان­ها و یا حتی غیر انسان­ها هم فرموده است و چون حضرت یکی از آن­ها هستند و این نعمت به ایشان هم داده شده است خدا را شکر می‌کنند. اما شاید احتمال قوی‌تر این باشد که حضرت، خدا را شکر می‌کنند به این جهت که خدا الهامات خاصی به این خانواده عنایت فرموده است و این‌جا تعبیر شکر مناسب­تر از حمد است؛ چون در شکر این جهت لحاظ شده است که ستایش می‌کنم کسی را که به طور خاص نعمتی به من داده است؛ البته معنای اول هم غلط نیست؛ اما به نظر می‌رسد که این معنای دوم مناسب­تر باشد و این یک نوع براعت استهلال است؛ یعنی چون بناست در این خطبه به مطالبی اشاره کنند که خدای متعال به ایشان الهام فرموده است، اول اشاره می‌کنند که خدا به ما بعضی چیزها را الهام فرموده است و من پیشاپیش به خاطر این نعمت اختصاصی خدا را شکر می‌کنم. از جمله این الهامات آن الهاماتی است که مصحف حضرت فاطمهرا تشکیل داده است[۲۴۹]. همچنان­که ائمه اطهاردر بسیاری از روایات می‌فرمایند: « أَنِّی نَظَرْتُ‏ فِی‏ مُصْحَفِ‏ فَاطِمَهَ در مصحف حضرت فاطمه نظر کردم.[۲۵۰]‏» ۷٫۱٫۱٫۳٫ ثنای الهی «وَ الثَّنَاءُ بِمَا قَدَّمَ» ثنا: از ریشه (ث ن ی) اخذ شده، قسمتی از ستایش است که با تکرار صادر گردد[۲۵۱]، در لغت یاد کردن به نیکویی و کلام زیبا[۲۵۲] است. برخی می­گویند ثنا آن­چه که در ستایش مردم، وقت به­وقت تکرار می­گردد[۲۵۳]. همچنین در معنای ثنا گفته­اند: آن­چه که انسان با آن ستایش یا نکوهش می­ شود، که برخی آن­را مخصوص به مدح می­دانند[۲۵۴]. ثنى در اصل به­معنى عطف است واین­که به معنای درود آمده، چون که در مدح، صفات نیک به­ یکدیگر عطف می­شوند[۲۵۵]. کلمات شکرگذاری سه تاست که عبارتند از: حمد، شکرو ثناء، که حضرت فاطمه به هرسه کلمه شکرگذاری را ادا فرموده­اند. هریک را درجمله­ای بیان کرده ­اند: حمد بر انعام، شکر برالهام و ثناء بر تقدیم چیزهایی، سپس متعاقب آن به لف ونشر مرتب ذکر فرمودند که به ترتیب هرکدام توضیح یکی از جمله های اولی باشد[۲۵۶]. واما در توضیح این فراز باید گفت: ثناء ستایش مطلق است؛ بنابراین اعم است از نعمت­هایی که خداوند به خود انسان عطا کرده و نعمت­هایی که به سایر خلایق عنایت فرموده است. و چون نعمت­ها از جهت شمول و عمومی بودن و نیز پی در پی بودن، ملاحظه می­ شود لذامناسب است که ستایش بصورت ثناء که تکرار ستایش است آورده شود[۲۵۷]. حضرت اشاره می‏کنند که خداوند نعمت­هایی را قبل از خلقت بشر یعنی قبل از آن­که بشر موجودیت یابد آماده و با موجودیت انسان به او اعطاء کرده است، که اگر آن­ها نبود اصلاً کسی به وجود نمی‏آمد. یعنی اگر همه خلقتی که قبل از او شده نبود، او هم وجود پیدا نمی­کرد[۲۵۸]. همه آثار خداوند متعال ناشی از اختیار اوست و چیزی جبری از خدا صادر نمی‌شود. پس واژه حمد، واژه‌ای مناسب برای ستایش خداوند است. خداوند هم در قرآن، کلام خود را با حمد شروع فرموده است[۲۵۹]. ۸٫۱٫۱٫۳٫ تفاوت «حمد»، «شکر»، «ثناء»

بابایی، رضا (۱۳۸۹). تبیین و اولویت بندی عوامل موثر بر انتخاب پیمانکاران به‌منظور برون‌سپاری فعالیت ها مطالعه موردی: دفتر فناوری اطلاعات شرکت توزیع برق استان سمنان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سمنان، سمنان بازرگان، عباس (۱۳۷۶). روش های تحقیق در علوم رفتاری، انتشارت آگاه، تهران. بنایی، علی (۱۳۹۰). شناخت نامه قم (ج ۵)، قم: نور مطاف. برومند، زهرا، کیخاونی موسی، شیرین(۱۳۸۹). برون‌سپاری فعالیت‌های خدماتی شرکت‌ها، فصلنامه مدیریت کسب‌وکار، شماره ۷، سال دوم صفحات ۳۶ تا ۷۰ پیرس، جان؛ رابینسون، ریجارد کنت (۱۳۸۸). برنامه‌ریزی و مدیریت استراتژیک. ترجمه سهراب خلیلی شورینی، تهران: انتشارات یادواره کتاب. چاپ پنجم، صفحات ۳۰۷-۳۰۹ پارسائیان، علی؛ اعرابی، سید محمد (۱۳۸۸). مدیریت استراتژیک. تهران: دفتر نشر پژوهش‌های فرهنگی، چاپ ۱۳ توکلی دارستانی، شقایق؛ شهبازمرادی، سعید (۱۳۸۷). آسب‌شناسی مدیریت منابع انسانی با هدف بهبود و توسعه، فصلنامه مدیریت و منابع انسانی در صنعت نفت، صص ۱۱۰-۹۴ جفری، هریسون؛ کارون، جان (۱۳۸۲). مدیریت استراتژیک، ترجمه بهروز قاسمی، تهران، انتشارات هیات جمالی، شروین (۱۳۸۹). شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر تصمیم‌گیری برون‌سپاری خدمات در شرکت‌های مشاور معماری کوچک و متوسط. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران چشم براه، محسن؛ مرتضوی، سید محسن (۱۳۸۹). مدیریت برون‌سپاری اثربخش. چاپ دوم، تهران، موسسه کتاب مهربان نشر. حافظ نیا، محمدرضا (۱۳۸۲). مقدمه‌ای بر روش‌تحقیق در علوم انسانی. انتشارات سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، تهران. حجاری دهقی، مینا، کرباسیان، مهدی، شکرچی زاده اصفهانی، احمدرضا (۱۳۹۲). آسیب‌شناسی و ارزیابی ریسک‌های فرایند برون‌سپاری (مطالعه موردی شرکت توزیع برق شهرستان اصفهان)، دومین همایش مالی علوم مدیریت نوین، استان گلستان، گرگان خدا وردی و همکاران (۱۳۸۹). راهبرد برون‌سپاری؛ فواید، مشکلات و چالش‌ها، فصلنامه تخصصی پارک‌ها و مراکز رشد، هفتم، ۲۵، ۶۵٫ رهنما، محمدرضا، خاکپور، براتعلی، صادقی، مجتبی (۱۳۹۱). تحلیل مدیریت استراتژیک در کلانشهر مشهد با مدل swot، جغرافیا و برنامه‌ریزی (دانشکده جغرافیا)، سال ۱۶، شماره ۴۲، صص ۱۹۸-۱۷۳ رجایی پور، سعید، نادری، ناهید (۱۳۸۸). مدل‌ها و ابزارهای آسیب‌شناسی سازمانی، اصفهان، کنکاش رحمانی مختار، حمید (۱۳۸۴). ترمنتیکا قم از عصر باستان تا عصر معاصر، قم، مرکز انتشارات دارالنشر اسلام قم سلطانی، داود (۱۳۸۹). خصوصی‌سازی در صنعت برق ایران (تولید، انتقال، توزیع)، تهران، موسسه فرهنگی الماس دانش. سدیری جوادی، عاطفه (۱۳۹۰). ارزیابی رضایت مشتریان در طرح های برون‌سپاری شده خدمات فناوری اطلاعات (IT) در شهرداری مشهد. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران سنجری، احمدرضا (۱۳۸۸). روش‌های تحقیق در مدیریت، تهران، عابد سلمانی و همکاران (۱۳۹۲). ارزیابی تجربه برون‌سپاری خدمات بهداشتی در شهر: امکانات و خدمات ارائه‌شده در پایگاه‌های بهداشتی دولتی و برون‌سپاری شده تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران. مجله پژوهشی حکیم،۱۳۹۲، شانزدهم، اول، ۲۸ ﺳﺮﻣﺪ، زهره، ﺑﺎزرﮔﺎن، عباس، ﺣﺠﺎزی، الهه (۱۳۸۷). روش‌های ﺗﺤﻘﯿﻖ در ﻋﻠﻮم رﻓﺘﺎری، تهران، اﻧﺘﺸﺎرات آﮔﺎه. سعیدی، عباس (۱۳۸۷). دانشنامه مدیریت شهری و روستایی. سیدجوادین، سیدرضا؛ حسنقلی پور، طهورث؛ پورولی، بهروز (۱۳۹۰). فرایند برون‌سپاری. تهران، انتشارات نگاه دانش شهرداری قم (۱۳۹۱). سند راهبری شهرداری قم متدولوژی و محتوا، نشر معاونت برنامه‌ریزی و توسعه. شمس الدینی، رضا (۱۳۸۹). شناسایی عوامل موثر بر تصمیمات برون‌سپاری و انتخاب تصمیم با بکارگیری روش تصمیم‌گیری چند معیاره فازی مورد مطالعه: شهرداری کرمان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد ظفرنژاد، مژگان (۱۳۹۱). خطرات و مزایای برون‌سپاری فرآیندهای تجاری (مطالعه مورد: بانک تجارت). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور واح غرب تهران. تهران عیاررضایی، بهمن (۱۳۸۸). نتایج ارزیابی خصوصی‌سازی در ایران، تهران، انتشارات کوهسار عالم تبریز، اکبر، شایسته، رویا (۱۳۹۰). ارزیابی و اولویت‌بندی برون‌سپاری فرآیندهای کاری مالیات‌ستانی در سازمان امورمالیاتی با رویکرد TOPSIS فازی، پژوهش‌نامه مالیات،۱۳۹۰، ۱۰ عباس نژاد، محسن (۱۳۷۴). راهنمای پژوهش در قرآن و علوم روز (۱)، مشهد، موسسه انتشاراتی بنیاد پژوهش‌های قرآن حوزه و دانشگاه فرهنگی، علی اکبر و همکاران (۱۳۷۹). پرو‌ژه بررسی و شناخت وضع موجود شرکت آب منطقه ای کرمان، ارائه اولویتهای تحقیقات جهت حل برخی از مشکلات سازمان و افزایش بهره‌وری، مرکز پژوهشهای کاربردی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران. فرقانی، پریسا (۱۳۹۰). تعیین عوامل تأثیر گذار بر رضایت کاربران از خدمات IT برون‌سپاری شده در دانشگاه اصفهان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان، اصفهان فلیک، اووه (۱۳۸۷) در آمدی بر تحقیق کیفی،ترجمه هادی جلیلی،چاپ اول،تهران،نشر نی کویین، جمیز براین، مینتزبرگ، هنری، جمیز، رابرت ام (۱۳۸۶). فرایند استراتژی، محمد صائبی، تهران، مرکزآموزش مدیریت دولتی. کرایه چیان، سارا (۱۳۹۰). عوامل موثر بر فرایند برون‌سپاری پروژه های تحقیقاتی شرکت مپنا. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران کاظمی، حکیمه (۱۳۸۹). بررسی عوامل موثر بر برون‌سپاری موفق مطالعه موردی: شرکت آب و فاضلاب خراسان جنوبی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور کردزاده، نیما (۱۳۸۸). تعیین جهت گیری استراتژیک در برون‌سپاری فرآیندهای IT صنعت بانکداری با بهره گرفتن از تکنیک فرایند تحلیل سلسه مراتبی، مورد کاوی، بانک کارآفرین. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه صنعتی شریف، تهران کاوسی و همکاران (۱۳۹۰)، بررسی سطح تمایل به برون‌سپاری بر اساس ویژگی‌های واحدهای مختلف بیمارستانی از دیدگاه مدیران و کارکنان در بیمارستان‌های منتخب دانشگاه علوم پزشکی شیراز،۱۳۸۹، فصلنامه بیمارستان، ۹۱، یازدهم، ۱، ۹٫ گلکار، ک (۱۳۸۴) مناسب سازی تکنیک تحلیل SWOT، مجله صنه، شماره ۴۱، دانشگاه شهید بهشتی. ممی زاده، جعفر (۱۳۷۵). دانش بهسازی و نوسازی سازمان، چاپ اول، تهران: انتشارات روایت میرزایی اهرنجانی، حسن (۱۳۸۱). طرح تفصیلی گسترش افقی نو در شناخت و آسیب‌شناسی سازمان عمومی و دولتی ایران (آب منطقه ای غرب)، تیرماه. مرادی مسیحی، واراز ( ). برنامه استراتژیک در کلان شهرها، تهران، انتشارات پردازش و برنامه‌ریزی شهری. معین، محمد (۱۳۷۱). فرهنگ فارسی، ج ۱، تهران، امیرکبیر، ج ۱، ص ۵۸٫ مرادپور، ذبیح (۱۳۸۹). طراحی مدل مفهومی آسیب‌شناسی توسته منطقه‌ای کسب‌وکار (مطالعه موردی: استان زنجان). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه گیلان، گیلان محمدکریمی، یوسف (۱۳۸۵). بررسی عوامل موثر بر تصمیم برون‌سپاری از نگاه استراتژیک دستگاه‌های تولیدی استان تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، تهران مقدم کوهی، فاطمه (۱۳۸۹). آسب‌شناسی سازمانی شرکت سهامی بیمه ایران بر اساس مدل ویس بورد. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران منصور، جهانگیر (۱۳۸۷). قوانین و مقررات مربوط به شهر و شهرداری، تهران، نشر دیدار موسی زاده، یلدا؛ جباری بیرامی، حسین؛ جنتی، علی؛ اصغری جعفرآبادی؛ محمد (۱۳۹۲)، شناسایی و اولویت‌بندی واحدهای بیمارستانی قابل برون‌سپاری بر اساس شاخص‌های مرتبط: یک مطالعه کیفی، مجله سلامت و بهداشت، دوره چهارم، شماره دوم، تابستان ۱۳۹۲، صفحات ۱۲۲ تا ۱۳۳ ناظمی، نجمه (۱۳۹۱). آسیب‌شناسی ارتباطات سازمانی در شرکت پخش فرآورده‌های نفتی ایران (حوزه ستادی تهران). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران

+ Cell line A549 نتایج مربوط به تست سمیت سلولی با روش MTT پس از تیمار ۴۸ ساعت سلول‌ها با عصاره‌ اکتینومیست‌ها طبق روش ‏۳-۱۶- تست MTT انجام شد. پس از انجام تست، نتایج به کمک نرم افزار۱۹ SPSS و با روش Independent Sample T test تحلیل شد و داده‌هایی که جذب آنها دارای ۰۵/۰≥p[72] بودند در جدول ‏۴‑۶ آورده شده است. اطلاعات مربوط به همه‌ی سویه‌ها درپیوست‏۴‑۳ آورده شده است. جدول ‏۴‑۶: نتایج مربوط به مقایسه مقدار جذب بین عصاره‌ها با شاهد(سلول به همراه محیط کشت)، که مربوط به عصاره‌هایی با ۰۵/۰ p≤ است آورده شده است UTMC705 UTMC 638 UTMC 676 UTMC 919 UTMC 863 UTMC 877 کدباکتری ۰۴۵/۰ ۰۰۰/۰ ۰۰۴/۰ ۰۱۲/۰ ۰۱۶/۰ ۰۰۳/۰ ۰۵/۰p≤ مقایسه میانگین مقدار جذب عصاره سویه‌هایی که ۰۵/۰p≤ داشتند نسبت به شاهد درنمودار۴-۱ آورده شده است و نمودار مربوط به همه‌ی سویه‌ها در پیوست‏۴‑۴ آورده شده است. نمودار ‏۴‑۱:مقایسه میانگین مقدار جذب بین عصاره‌های سویه‌هایی که ۰۵/۰≥p داشتند و شاهد(A549) بررسی ریخت‌شناسی سلول‌ها پس از تیمار با عصاره سویه‌ی اکتینومیست‌های منتخب شکل ‏۴‑۱: تصاویر مربوط به بررسی رخت‌شناسی سلول‌ها پس از تیمار سلول A549 با عصاره باکتری‌ها می‌باشد. تصویر A مربوط به شاهد است که در آن سلولA549 به همراه محیط کشت سلولی است، تصویر B مربوط به اثر عصاره باکتری UTMC 638 می‌باشد، تصویر C مربوط به اثر عصاره باکتری UTMC 863 می باشد، تصویر Dمربوط به اثر عصاره UTMC 919 می باشد، تصویر E مربوط به عصاره باکتری UTMC 877 می باشد و تصویرF مربوط به اثر عصاره باکتری UTMC 676می‌باشد .همان گونه که قبلا هم توضیح داده شد (‏۳-۱۷-) سلول‌ها از نظر میزان آسیب دیدگی بررسی می‌شوند و در این تصویر که مربوط به اثر عصاره اکتینومیست‌های منتخب است آسیب دیدگی سلولی ، جمع شدگی وجود واکوئل‌ها در داخل سلول‌های تحت تیمار مشاهده می شود. بزرگنمایی تصاویر ۱۰۰ برابر می باشد. شناسایی اکتینومیست‌های منتخب بررسی ریخت شناسی اکتینومیست‌های منتخب ریخت شناسی اکتینومیست‌های منتخب در این پژوهش شکل۴-۲، شکل ۴-۳، شکل ۴-۴، شکل ۴-۵، شکل ۴-۶ آورده شده است. A B C شکل ‏۴‑۲: بررسی ریخت شناسی سویه UTMC 863. A تولید اسپور و رشد بر محیط ISP2، B رشد باکتری در محیط ISP2 Broth، C میسلیوم هوایی این باکتری به روش کشت لام مایل بر ISP2، بزرگنمایی همه تصاویر ۱۰۰x A B

قزاقستان ۱۹۹۳ کره جنوبی ۱۹۹۳ ترکیه ۱۹۹۳ ایران ۱۹۹۴ ماخذ: قوانین و مقررات مورد نیاز ارزیابی زیست­محیطی در ایران (۱۳۸۰)، پروژه ظرفیت سازی و تقویت بنیادی ارزیابی اثرات زیست­محیطی در ایران، گزارش شماره ۷، سازمان حفاظت محیط­زیست، برنامه عمران سازمان ملل متحد. به این ترتیب ارزیابی اثرات زیست‌محیطی فعالیت‌های عمرانی بر محیط‌زیست به عنوان یک ابزار مهم برای ادغام ملا‌حظات زیست‌محیطی در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی به منزله یک اصل مهم مورد توجه قرار گرفته است. البته به دلیل تفاوت‌های اجتماعی و اقتصادی کشور‌ها، چگونگی ارزیابی اثرات زیست‌محیطی بر اساس نوع و ماهیت، مقیاس و اندازه پروژه، میزان سرمایه ­گذاری، حساسیت محیط و… متغیر است. ۲-۲- پیشینه ارزیابی اثرات زیست‌محیطی در ایران ارزیابی اثرات زیست­محیطی در ایران از پیشینه چندان طولا‌نی برخوردار نیست اما به لحاظ سابقه، می‌توان نشانه‌ها و احکامی ‌از ارزیابی را در قوانین کشور مشاهده کرد که در برخی از مفاد آن‌ ها به جنبه‌هایی از ارزیابی اثرات زیست‌محیطی اشاره شده است. از مهم‌ترین این قوانین می‌توان به ماده ۷ قانون حفاظت و بهسازی محیط‌زیست مصوب سال ۱۳۵۳ اشاره کرد که براساس آن مقرر شد، چنانچه اجرای هریک از طرح‌های عمرانی یا بهره‌برداری از آن‌ ها به تشخیص سازمان حفاظت محیط‌زیست یا قانون و مقررات مربوط به حفاظت محیط‌زیست مغایرت داشته باشد، سازمان حفاظت محیط‌زیست، مورد را به وزارتخانه یا مؤسسه مربوط اعلا‌م کند تا با همکاری سازمان‌های ذیربط به‌منظور رفع مشکل اقدام شود[۱۰]. در سال ۱۳۵۴ نیز در آیین­ نامه اجرایی جلوگیری از آلودگی هوا، کمیسیون‌های مجلسین وقت، صدور پروانه تاسیس هر نوع کارخانه و کارگاه جدید و توسعه و تغییر کارخانه‌ها و کارگاه‌های موجود، به رعایت مقررات و ضوابط حفاظت و بهسازی محیط‌زیست موکول شده بود[۱۰]. سازمان حفاظت محیط‌زیست براساس ماده ۶ قانون حفاظت و بهسازی، مبادرت به تشکیل یک بخش ویژه به نام مدیریت بررسی اثرهای توسعه بر محیط‌زیست در تشکیلا‌ت خود کرد که وظیفه آن براساس شرح وظایف پیش ­بینی شده، بررسی اثرات توسعه در محیط‌زیست بود. در سال ۱۳۵۵ سازمان حفاظت محیط‌زیست از ۴ معاونت شامل امور طبیعی، امور محیط انسانی، ‌امور اجرایی و فنی و امور عمومی‌تشکیل شده بود که دفتر مدیریت بررسی اثرات توسعه بر محیط‌زیست زیر نظر معاون امور محیط انسانی فعالیت می‌کرد. این دفتر در سال ۱۳۵۸ و همزمان با کوچک شدن ساختار تشکیلا‌تی سازمان حفاظت محیط‌زیست، حذف شد و در عمل‌ موضوع ارزیابی زیست‌محیطی جایگاه خود را در تشکیلا‌ت محیط‌زیست کشور از دست داد[۱۴]. به تبعیت از تحولا‌ت داخلی در حوزه‌های مرتبط با محیط‌زیست و همچنین دگرگونی‌های بین‌المللی در زمینه ارزیابی محیط‌زیست، دفتر مزبور دوباره در سال ۱۳۶۵ تشکیل شد و فعالیت‌های خود را با چارچوب و شرح وظایف جدید آغاز کرد و به تدریج زمینه‌های لا‌زم برای ادغام بیشتر ملا‌حظات زیست‌محیطی در برنامه‌های توسعه فراهم شد[۱۴]. به رغم تشکیل دفتر ارزیابی محیط‌زیست در سال ۱۳۶۵، قانونی شدن موضوع ارزیابی در کشور با تاخیر زمانی طولا‌نی همراه بود و برای نخستین بار شورای عالی حفاظت محیط‌زیست در مصوبه شماره ۱۳۸ خود در تاریخ ۲۳/۰۱/۱۳۷۳، مجریان تعدادی از پروژه‌ها را موظف کرد تا به همراه گزارش امکان‌سنجی و مکان­ یابی، نسبت به تهیه گزارش‌های ارزیابی اثرات زیست‌محیطی پروژه‌ها اقدام کنند[۱۴]. با تصویب قانون برنامه دوم توسعه، جایگاه ارزیابی از ابعاد قانونی مستحکم­تری برخوردار شد و در قالب تبصره ۸۲، مطرح و به تصویب مجلس رسید. براساس جزء یک بند «الف» تبصره ۸۲، مجریان طرح‌ها و پروژه‌های بزرگ تولیدی و خدماتی مکلف شدند، تا قبل از اجرا و در مرحله انجام مطالعات امکان­سنجی و مکان‌یابی، نسبت به تهیه گزارش ارزیابی، براساس الگوهای مصوب شورای عالی محیط‌زیست اقدام کنند[۱۴]. در برنامه سوم توسعه نیز موضوع ارزیابی زیست‌محیطی مورد توجه قرار گرفت و دوباره با اندک تغییراتی در ماده ۱۰۵ قانون برنامه سوم ابقا شد. براساس این ماده، تمام طرح‌ها و پروژه‌های بزرگ تولیدی و خدماتی باید براساس ضوابط پیشنهادی شورای عالی حفاظت محیط‌زیست مورد ارزیابی زیست‌محیطی قرار گیرد و رعایت نتایج ارزیابی توسط مجریان طرح‌ها و پروژه‌های یادشده نیز الزامی ‌باشد[۱۴]. در قانون برنامه چهارم توسعه نیز موضوع ارزیابی در قالب ماده ۷۱ به تصویب رسید. بر اساس این ماده، ماده ۱۰۵ قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلا‌می ‌ایران مصوب ۱۷/۰۱/۱۳۷۹ و اصلا‌حیه‌های آن برای دوره برنامه چهارم توسعه تنفیذ شد[۱۴]. به این ترتیب مشخص می‌شود که در حال حاضر در قوانین و مقررات و مصوبات جاری کشور، دیدگاه‌ها، احکام و الزاماتی در خصوص ارزیابی اثرات زیست‌محیطی یا ضرورت رعایت ضوابط و معیار‌هایی برای پیشگیری از بروز پیامد‌های حاد زیست‌محیطی در بخش‌های مختلف تولیدی و خدماتی از جمله بخش صنعت و زیربنایی وجود دارد و در صورت استفاده کامل از ظرفیت‌های آن می‌توان تا حدود زیادی از بروز معضلا‌ت زیست‌محیطی پیشگیری به عمل آورد و کشور را در راستای توسعه پایدار هدایت کرد. ۲-۳- طرح­های انتقال بین حوزه­ای آب در ایران و جهان ۲-۳-۱- طرح­های انتقال آب بین حوزه­ای داخلی الف- طرح انتقال آب از چاه نیمه به زاهدان جهت تامین آب شرب شهر زاهدان با توجه به جمعیت روزافزون و شرایط آب و هوایى منطقه و همچنین نزدیکى این شهر با مناطق مرزى و مشکلات بهداشتى متعدد به وجود آمده درکشورهاى همسایه که خطر شیوع بیماری‌هاى عفونى و واگیردار را تشدید می کند و نیز گرما و خشکى هوا، مطالعات دامنه‌دارى در خصوص تامین آب شرب این شهر طى سال­هاى ۱۳۶۵ تا ۱۳۷۲ انجام پذیرفت که نهایتا دریاچه‌هاى چاه‌نیمه واقع در دشت سیستان به عنوان منبع تکمیلى تامین آب شهر، تعیین و طرح انتقال آب از چاه‌نیمه به زاهدان پس از سال­ها انتظار و فراز و نشیب‌هاى فراوان، سرانجام در سال ۱۳۸۲، به بهره‌بردارى رسید. انتقال آب از چاه نیمه به زاهدان از طریق خط لوله فولادى به طول ۶/۱۹۲ کیلومتر و ۴ ایستگاه پمپاژ صورت می‌گیرد. مسیر خط لوله انتقال آب به لحاظ توپوگرافى به دو ناحیه کلى دشت و کوهستان تقسیم می‌گردد. بخش دشت خط لوله از تلمبه‌خانه ۱ تا ۲ به طول ۱۰۶ کیلومتر می‌باشد. بخش کوهستانى خط لوله از تلمبه‌خانه ۲ تا زاهدان به طول ۸۷ کیلومتر اجرا گردیده است[۱۷]. ب- طرح خط دوم آبرسانی تبریز محدوده مطالعاتی این طرح از غرب به دریاچه ارومیه و از شرق به کوه­های سهند، از شمال به جاده صوفیان–شبستر–تسوج و از جنوب به شهر میاندوآب محدود می­ شود. شهرهای میاندوآب و چهاربرج از استان آذربایجان غربی و شهرهای لیلان، ملکان، بناب، عجب شیر، آذرشهر، گوگان، ممقان، شهر سهند، ایلخچی، اسکو، خسروشهر، سردرود، تبریز، صوفیان، سیس، شبستر، وایقان، سند آباد، خامنه، کوزه کنان، شرفخانه و تسوج از استان آذربایجان شرقی واقع در محدوده مطالعاتی این طرح می­باشند. موقعیت جغرافیایی این طرح از آبگیر سد نوروزلو شروع و تا شهرهای تبریز و صوفیان و نهایتا تسوج ادامه خواهد داشت. هدف از اجرای این طرح، تصفیه و انتقال کمبود آب شرب ۲۴ شهر و ۳۳۷ روستا در استان آذربایجان غربی و شرقی و آب مورد نیاز مراکز صنعتی واقع در امتداد مسیر خط آبرسانی از زرینه­رود تا تبریز برای سال مقصد ۱۴۱۵ می­باشد. منبع تامین آب، رودخانه زرینه­رود–بند نوروزلو و محل آبگیری، کانال سمت راست بند نوروزلو می­باشد. طول خط انتقال ۲۹۷ کیلومتر می­باشد. جنس لوله، فولادی و قطر آن بین ۳۰۰ تا ۲۰۰۰ میلیمتر می­باشد. در طول خط، ۹ واحد مخزن ۱۰۰۰۰ مترمکعبی و ۱ واحد مخزن ۶۵۰۰ مترمکعبی در محوطه­های موجود و ۱ واحد مخزن ۲۰۰۰ مترمکعبی و ۲ واحد مخزن ۲۰۰۰۰ مترمکعبی در محوطه تصفیه­خانه احداث خواهد شد[۶]. ج- طرح انتقال آب به شهرهای حاشیه خلیج فارس هدف از اجرای این طرح، انتقال آب از سد کوثر برای ۵ شهر بزرگ، ۱۱ شهر کوچک ، ۳۶ شهر جدید و ۴۷ دهستان شامل ۱۲۰۰ روستا می­باشد. آب مورد نیاز از طریق ۳۲ انشعاب اصلی انتقال می­یابد. جمعیت پیش ­بینی شده در محدوده این طرح در سال ۱۳۸۵معادل ۵/۱ میلیون نفر و در سال ۱۴۰۰معادل ۲/۳ میلیون نفر می­باشد. محدوده طرح در جنوب ایران حد فاصل سد کوثر در شمال بهبهان تا حاشیه خلیج فارس از بندر دیلم تا بندر لنگه به طول حدود ۷۶۲ کیلومتر و شامل ۳ بخش اصلی می­باشد. بخش اول، خط لوله فولادی از سد کوثر تا ابتدای خط لوله محرم به طول ۲۲۲ کیلومتر، بخش دوم از ابتدای خط لوله محرم تا بندر طاهری به طول ۲۲۳ کیلومتر و بخش سوم از بندر طاهری تا بندر لنگه به طول ۳۱۷ کیلومتر. آب مورد نیاز این طرح از طریق سد مخزنی کوثر که بر روی رودخانه خیرآباد در محل تنگ دوک واقع است تامین می­گردد. حجم ذخیره سالانه آب سد ۵۸۰ میلیون متر مکعب می‌باشد. جنس لوله­های خط انتقال، فولادی و چدن داکتیل و قطر آن­ها بین ۵۰۰ تا ۱۸۰۰ میلیمتر متغیر است[۷]. د- سایر طرح­های انتقال آب بین حوزه­ای داخلی در زیر به برخی دیگر از طرح­های انتقال آب بین حوزه­ای داخلی اشاره شده است. انتقال داخلی بین حوزه­ای آب از حوزه خلیج فارس (زیر حوزه کارون) به حوزه مرکزی (زیر حوزه زاینده رود) در ایران با حجم انتقال آب MCM/Year255. انتقال داخلی بین حوزه­ای آب از حوزه خلیج فارس (زیر حوزه زاینده رود) به حوزه مرکزی (زیر حوزه زاینده رود) در ایران با حجم انتقال آب MCM/Year195. انتقال داخلی بین حوزه­ای آب از حوزه Ebro به حوزه Internas de Cataluna در کشور اسپانیا با حجم انتقال آب MCM/Year1050. انتقال داخلی بین حوزه­ای آب از حوزه Melamchi به حوزه Bagmati در کشور نپال با حجم انتقال آب MCM/Year189. انتقال داخلی بین حوزه­ای آب از جنوب چین به قسمت شمالی چین شامل نواحی Haihe، Huaihe، حوزه ­های Huanghe (رودخانه Yellow) و قسمت شمالی حوزه رودخانه Inland با حجم انتقال آب MCM/Year44800[8].